گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.
سياسي ، اقتصادي
وَ مِنْ كِتاب لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از نامه های آن حضرت است
اِلى بَعْضِ عُمّالِهِ (و هو عبدالله بن العباس )
به یکی از کارگزارانش
۱. أسباب ذمّ احد الولاة الخونة
«أَمَّا بَعْدُ،»۱اما بعد،
«فَإِنِّي كُنْتُ أَشْرَكْتُكَ فِي أَمَانَتِي،»۲من تو را در امانتم (حکومت) شریک خود نمودم،
«وَ جَعَلْتُكَ شِعَارِي وَ بِطَانَتِي،»۳و نسبت به خویش از همه نزدیکتر قرار دادم،
«وَ لَمْ يَكُنْ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِي أَوْثَقَ مِنْكَ فِي نَفْسِي لِمُوَاسَاتِي وَ مُوَازَرَتِي وَ أَدَاءِ الاَْمَانَةِ إِلَيَّ;»۴هیچ یک از خاندانم، برای موافقت و مدد کردن به من و رساندن امانت به سویم در نظر من مطمئن تر از تو نبود.
«فَلَمَّا رَأَيْتَ الزَّمَانَ عَلَى ابْنِ عَمِّكَ قَدْ كَلِبَ،»۵چون دیدی زمانه بر پسرعمویت سخت شد،
«وَ الْعَدُوَّ قَدْ حَرِبَ،»۶و دشمن بر او کینه ورزید،
«وَ أَمَانَةَ النَّاسِ قَدْ خَزِيَتْ (خربت)،»۷و امانت مردم تباه شد،
«وَ هذِهِ الاُْمَّةَ قَدْ فَنَكَتْ وَ شَغَرَتْ،»۸و این امّت به فتنه دچار و به خونریزی دلیر و پراکنده و بی پناه شدند،
«قَلَبْتَ لاِبْنِ عَمِّكَ ظَهْرَ الِْمجَنِّ»۹پیمانت را با پسرعمویت دگرگون نمودی،
«فَفَارَقْتَهُ مَعَ الْمُفَارِقِينَ،»۱۰و همراه جداشدگان از او جدا شدی،
«وَ خَذَلْتَهُ مَعَ الْخَاذِلِينَ،»۱۱و با آنان که دست از یاریش برداشتند همراه گشتی،
«وَ خُنْتَهُ مَعَ الْخَائِنِينَ!»۱۲و با خیانت کنندگان به او خیانت نمودی!
«فَلاَ ابْنَ عَمِّكَ آسَيْتَ،»۱۳نه با پسرعمویت همراهی نمود
«وَ لاَ الاَْمَانَةَ أَدَّيْتَ.»۱۴نه امانت را ادا کردی.
«وَ كَأَنَّكَ لَمْ تَكُنِ اللهَ تُرِيدُ (اردت) بِجِهَادِكَ،»۱۵گویا تلاشت برای خدا نبود،
«وَ كَأَنَّكَ لَمْ تَكُنْ عَلَى بَيِّنَة مِنْ رَبِّكَ،»۱۶و انگار از جانب پروردگارت حجّتی نداشتی،
«وَ كَأَنَّكَ إِنَّمَا كُنْتَ تَكِيدُ هذِهِ الاُْمَّةَ عَنْ دُنْيَاهُمْ،»۱۷و مثل اینکه در مقام بودی تا این امت را به خاطر اموالشان فریب دهی،
«وَ تَنْوِي غِرَّتَهُمْ عَنْ فَيْئِهِمْ،»۱۸و قصد داشتی غافلگیرشان کرده و بیت المال آنان را غارت کنی.
«فَلَمَّا أَمْكَنَتْكَ الشِّدَّةُ فِي خِيَانَةِ الاُْمَّةِ أَسْرَعْتَ الْكَرَّةَ،»۱۹چون زمینه تشدید خیانت به امت برایت فراهم شد به سرعت حمله کرده،
«وَ عَاجَلْتَ الْوَثْبَةَ،»۲۰و به شتاب از جای جَستی،
«وَ اخْتَطَفْتَ مَا قَدَرْتَ عَلَيْهِ مِنْ أَمْوَالِهِمُ الْمَصُونَةِ لاَِرَامِلِهِمْ وَ أَيْتَامِهِمُ اخْتِطَافَ الذِّئْبِ الاَْزَلِّ دَامِيَةَ الْمِعْزَى الْكَسِيرَةِ،»۲۱و آنچه توانستی از اموالی که برای بیوه زنان و یتیمان نگهداری می شد مانند گرگ تیزرو که بزغاله مجروح از پا افتاده را برباید ربودی،
«فَحَمَلَتْهُ إِلَى الحِجَازِ رَحِيبَ الصَّدْرِ بِحَمْلِهِ،»۲۲و آن مال را با خیال راحت به حجاز منتقل کردی،
«غَيْرَ مُتَأَثِّم مِنْ أَخْذِهِ.»۲۳بدون اینکه در این غارتگری احساس گناه کنی!
۲. ذمّ الخيانة في بيت المال
«كَأَنَّكَ لاَ أَبَا لِغَيْرِكَ!»۲۴دشمنت بی پدر باد!
«حَدَرْتَ إِلَى أَهْلِكَ تُرَاثَكَ مِنْ أَبِيكَ وَ أُمِّكَ.»۲۵انگار میراث رسیده از پدر و مادرت را به جانب خانواده ات بردی.
«فَسُبْحَانَ اللهِ!»۲۶سبحان اللّه!
«أَمَا تُؤْمِنُ بِالْمَعَادِ؟»۲۷آیا به قیامت ایمان نداری؟
«أَوَ مَا تَخَافُ نِقَاشَ الْحِسَابِ؟!»۲۸و از حسابرسی خدا نمی ترسی؟!
«أَيُّهَا الْمَعْدُودُ ـ كَانَ ـ عِنْدَنَا مِنْ أُولِي الاَْلْبَابِ،»۲۹ای کسی که نزد ما از خردمندان شمرده می شدی،
«كَيْفَ تُسِيغُ شَرَاباً وَ طَعَاماً،»۳۰چگونه آشامیدن و خوردن این مال را بر خود گوارا می دانی
«وَ أَنْتَ تَعْلَمُ أَنَّكَ تَأْكُلُ حَرَاماً، وَ تَشْرَبُ حَرَاماً،»۳۱در حالی که می دانی حرام می خوری و حرام می آشامی؟!
«وَ تَبْتَاعُ الاِْمَاءَ»۳۲کنیزان می خری،
«وَ تَنْكِحُ النِّسَاءَ»۳۳و با زنان ازدواج می کنی
«مِنْ أَمْوَالِ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاكِينِ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الُْمجَاهِدِينَ،»۳۴آن هم از مال یتیمان و مساکین و مؤمنان جهادکننده ای
«الَّذِينَ أَفَاءَ اللهُ عَلَيْهِمْ هذِهِ الاَْمْوَالَ،»۳۵که خداوند این اموال را به آنان بخشیده،
«وَ أَحْرَزَ بِهِمْ هذِهِ الْبِلاَدَ!»۳۶و به وسیله آنان این شهرها را حفظ کرده.
۳. المواجهة الصّارمة للخونة
«فَاتَّقِ اللهَ،»۴۰از خدا پروا کن،
«وَ ارْدُدْ إِلَى هؤُلاَءِ الْقَوْمِ أَمْوَالَهُمْ،»۴۱به این قوم اموالشان را برگردان،
«فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ ثُمَّ أَمْكَنَنِي اللهُ مِنْكَ»۴۲اگر برنگردانی آن گاه خداوند به من قدرت دست یابی به تو را بدهد
«لاَُعْذِرَنَّ إِلَى اللهِ فِيكَ،»۴۳چنانت عقوبت کنم که عذرخواهم نزد حق باشد،
«وَ لاََضْرِبَنَّكَ بِسَيْفِي»۴۴و با شمشیرم گردنت را بزنم
«الَّذِي مَا ضَرَبْتُ بِهِ أَحَداً إِلاَّ دَخَلَ النَّارَ!»۴۵شمشیری که احدی را با آن نزدم جز اینکه وارد جهنّم شد.
«وَ وَاللهِ لَوْ أَنَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ فَعَلاَ مِثْلَ الَّذِي فَعَلْتَ،»۴۶به خدا قسم اگر حسن و حسینم آنچه را تو انجام دادی انجام می دادند،
«مَا كَانَتْ لَهُمَا عِنْدِي هَوَادَةٌ،»۴۷از من نرمشی نمی دیدند،
«وَ لاَ ظَفِرَا مِنِّي بِإِرَادَة،»۴۸و به مرادی نمی رسیدند،
«حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ مِنْهُمَا،»۴۹تا اینکه حق را از آنان بازستانم،
«وَ أُزِيحَ الْبَاطِلَ عَنْ مَظْلَمَتِهِمَا،»۵۰و باطلی را که از ستمشان به وجود آمده نابود سازم.
«وَ أُقْسِمُ بِاللهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ،»۵۱به خدای جهانیان قسم
«مَا يَسُرُّنِي أَنَّ مَا أَخَذْتَهُ مِنْ أَمْوَالِهِمْ حَلاَلٌ لِي،»۵۲آنچه از مال ایشان برده ای اگر برایم حلال بود شادم نمی کرد
«أَتْرُكُهُ مِيرَاثاً لِمَنْ بَعْدِي;»۵۳که آن را برای اولادم به ارث گذارم.
«فَضَحِّ رُوَيْداً،»۵۴در این غارتگری آهسته بران،
«فَكَأَنَّكَ قَدْ بَلَغْتَ الْمَدَى،»۵۵که گویی به مرگ رسیده ای،
«وَ دُفِنْتَ تَحْتَ الثَّرَى،»۵۶و زیر خاک دفن شده ای،
«وَ عُرِضَتْ عَلَيْكَ أَعْمَالُكَ»۵۷و اعمالت بر تو عرضه شده
«بِالَْمحَلِّ الَّذِي يُنَادِي الظَّالِمُ فِيهِ بِالْحَسْرَةِ،»۵۸آن هم در جایی که ستمکار به حسرت فریاد برمی دارد،
«وَ يَتَمَنَّى الْمُضَيِّعُ فِيهِ الرَّجْعَةَ،»۵۹و ضایع کننده عمر درخواست برگشت به دنیا دارد،
(وَ لاَتَ حِینَ مَنَاصِ)(۱)۶۰در حالی که آن زمان، زمان رهایی نیست.
(۱)
ص/سوره۳۸، آیه۳. 
