• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وثق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: وثوق (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: وثوق (مفردات‌قرآن)، وثاق (لغات‌قرآن).


وُثوق (به ضم واو و ثاء) و ثِقَه (به کسر ثاء و فتح ثاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای اعتماد است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: وَثاقَة (به فتح واو و ثاء) به معنای محكم و ثابت شدن، إيثاق (به کسر همزه) به معنای بستن، مِيثَاق (به کسر میم) به معنای عهد و پيمان محكم، وَثَاق (به فتح واو و ثاء)، وِثَاق (به کسر واو و فتح ثاء) به معناى بستن، وَثيق (به فتح واو و کسر ثاء) به معنای محكم و أَوْثَق (به فتح همزه و سکون واو) به معنای محكم‌تر است. از این واژه مواردى در نهج البلاغه آمده است.


وُثوق و ثِقَه
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۲۰.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۲۴۳.    
به معنای اعتماد كردن آمده است. «وثق به وثوقا وثقه» يعنى به او اعتماد كرد. وَثاقَة به معنای محكم و ثابت شدن «وثق وثاقة: قوى و ثبت» إيثاق به معنای بستن «اوثقه ايثاقا» یعنی او را بست. وَثَاق، وِثَاق مصدر است به معناى بستن و چيزى كه با آن مى‌بندند.

امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده: «اَلْيَوْمَ تَوَاقَفْنَا عَلَى سَبِيلِ اَلْحَقِّ وَ اَلْبَاطِلِ مَنْ وَثِقَ بِمَاءٍ لَمْ يَظْمَأْ»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰، خطبه۴.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۳۵، خطبه۴.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۱، خطبه۴.    
[۶] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۲۰۷.    
«امروز بر راه حق و باطل واقف شديم آنكه به آبى اعتماد دارد تشنه نمى‌شود.» ابن میثم فرموده: يعنى اگر بر من اعتماد كرده و فرمانم را قبول كرديد سعادت مى‌يابيد، چنانكه كسى كه آب در كوزه دارد تشنه نمى‌شود.
و نيز فرمايد: «وَ اَلتَّقْصِيرُ فِي حُسْنِ اَلْعَمَلِ إِذَا وَثِقْتَ بِالثَّوَابِ عَلَيْهِ غَبْنٌ»
[۷] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۴، حکمت ۳۷۴.    
[۸] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۴۶، حکمت۳۸۴.    
[۹] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۴، حکمت۳۸۴.    
[۱۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۲۵.    
«تقصیر و كوتاهى در عمل بعد از اعتماد به ثواب آن مغبونى است.»
و نيز فرمايد: «اَلْكَلاَمُ فِي وَثَاقِكَ مَا لَمْ تَتَكَلَّمْ بِهِ فَإِذَا تَكَلَّمْتَ بِهِ صِرْتَ فِي وَثَاقِهِ»
[۱۱] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۳، حکمت۳۷۱.    
[۱۲] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۴۶، حکمت۳۸۱.    
[۱۳] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۳، حکمت۳۸۱.    
[۱۴] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۲۲.    
«سخن در «بند» توست تا به زبان نياورده‌اى و چون تكلم كردى تو در «بند» سخن هستى.» ميثاق عهد و پيمان محكم است.
درباره بعثت انبیاء : فرموده: «وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ»
[۱۵] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۴، خطبه۱.    
[۱۶] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۷، خطبه۱.    
[۱۷] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳، خطبه۱.    
[۱۸] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۱۳.    
«پیامبران را پى در پى فرستاد تا پيمان محكم فطرت خدائى را كه توحید است از مردم بخواهند و نعمت از ياد رفته را به نظرشان آورند.» و آن عهد وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ است كه در نهاد انسان گذاشته شده است وَثيق به معنای محكم و أَوْثَق به معنای محكم‌تر است.

از این ماده مواردى در «نهج البلاغه» آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۲۰.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۲۴۳.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰، خطبه۴.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۳۵، خطبه۴.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۱، خطبه۴.    
۶. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۲۰۷.    
۷. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۴، حکمت ۳۷۴.    
۸. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۴۶، حکمت۳۸۴.    
۹. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۴، حکمت۳۸۴.    
۱۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۲۵.    
۱۱. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۳، حکمت۳۷۱.    
۱۲. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۴۶، حکمت۳۸۱.    
۱۳. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۳، حکمت۳۸۱.    
۱۴. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۲۲.    
۱۵. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۴، خطبه۱.    
۱۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۷، خطبه۱.    
۱۷. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳، خطبه۱.    
۱۸. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۱۳.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وثق»، ج۲، ص۱۱۲۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 371 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 374 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 1 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 4 نهج البلاغه
جعبه ابزار