• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تَسْبیح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





تَسْبیح (به فتح تاء و سکون سین) از واژگان نهج البلاغه به معنای تنزيه خدا از هر بدى و نقص است.



تَسْبِيح به معنای تنزيه خدا از هر بدى و نقص است.
در نهایه گويد: «التَّسْبِيحُ: التَّنزيهُ وَ التَّقْديسُ وَ التَّبْرِئَةُ مِنَ النَّقائِص» معنى سبحان الله آن است كه خدا را از هر بدى كنار مى‌دانم.
«ابَرّءُ اللّه مِنَ السّوءِ بَرائَة»


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - مُسَبِّحونَ - خطبه ۱ (درباره ملائکه)

حضرت علی (علیه‌السلام) در وصف ملائکه فرموده:
«وَ مُسَبِّحونَ لا يَسْأَمونَ.»
«و تسبیح كنندگانی كه از تسبيح خسته نمى‌شوند.»

۲.۲ - تُسَبِّحُ - خطبه ۹۰ (درباره فرشتگان)

در توصیف فرشتگان می‌فرماید:
«تُسَبِّحُ جَلالَ عِزَّتِهِ.»
«آنان كه همواره تسبيح جلال و عزّت او مى‌گويند.»

۲.۳ - الْمُسَبِّحينَ - خطبه ۹۰ (تسبیح فرشتگان)

و نیز می‌فرماید:
«زَجَلُ الْمُسَبِّحينَ
«هم اكنون صداى تسبيح آن‌ها فاصله‌ها را پركرده.»
مواردی از این ماده در «نهج‌البلاغه» استفاده شده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۲.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۶۸.    
۳. ابن اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۲، ص۳۳۱.    
۴. ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۴۷۱.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۱، خطبه ۱.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۳، خطبه ۱.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۱، خطبه ۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷، خطبه ۱.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۰.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۳۳۸.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱، ص۱۵۴.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۹.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۹۱.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۰، خطبه ۹۰.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۶۸، خطبه ۸۹.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۹، خطبه ۹۱.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۵، خطبه ۹۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴۳.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴۸.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۰۴.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۸۰.    
۲۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۲۳.    
۲۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۸۹، خطبه ۹۰.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۱۶۷، خطبه ۸۹.    
۲۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۲۸، خطبه ۹۱.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۵، خطبه ۹۱.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴۲.    
۲۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴۷.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۰۰.    
۳۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۷۸.    
۳۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۲۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تسبیح»، ج۱، ص۵۱۲.    






جعبه ابزار