• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حق (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: حق (مفردات‌قرآن)، حق (لغات‌قرآن)، حق.


حق از واژگان نهج البلاغه به معنای ثابت، ضدّ باطل است. از این لفظ و مشتقات آن بطور وفور در «نهج البلاغه» آمده است.


حقّ به معنای ثابت، ضدّ باطل است. راغب گوید: اصل حق به معنی مطابقت و موافقت است.
[۱] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۴۶.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۱۴۸.    
در قاموس، ضدّ باطل، وجود ثابت و غیره گفته است.
[۳] فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، قاموس المحیط، ج۳، ص۲۲۱.    
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۹۱.    

کلام طبرسی نظیر گفته راغب است،
[۵] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱، ص۱۸۷.    
از این لفظ و مشتقات آن بطور وفور در «نهج البلاغه» آمده است «تحققّ» حتمی شدن و ثابت شدن استحقاق لازم و متعدی هر دو آمده است مستحق شدن و مستحق کردن.

حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: ««فَمَنْ تَعَمَّقَ لَمْ یُنِبْ اِلَی الْحَقِّ، وَمَنْ کَثُرَ نِزَاعُهُ بِالْجَهْلِ دَامَ عَمَاهُ عَنِ الْحَقِّ...»»
[۶] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۷۶، حکمت ۲۷.    
[۷] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۵۸، حکمت ۳۱.    
[۸] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۴، حکمت ۳۱.    
(آن كس كه به دنبال اوهام و جستجوى اسرار ديگران برود به حقّ باز نمى‌گردد و كسى كه در اثر جهل به نزاع و ستيز برخيزد همواره از شناخت حقّ محروم خواهد ماند... .)
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۹.    
[۱۰] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۱] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۸.    
[۱۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۲۰۹.    
[۱۳] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۶۵.    
[۱۴] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۱۴۲.    
)

۱. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۴۶.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۱۴۸.    
۳. ↑ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، قاموس المحیط، ج۳، ص۲۲۱.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۹۱.    
۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱، ص۱۸۷.    
۶. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۷۶، حکمت ۲۷.    
۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۵۸، حکمت ۳۱.    
۸. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۴، حکمت ۳۱.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۹.    
۱۰. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۱.    
۱۱. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۳۸.    
۱۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۲۰۹.    
۱۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۶۵.    
۱۴. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۱۴۲.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حق»، ج۱، ص۲۹۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 27 نهج البلاغه
جعبه ابزار