• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





دَم (به فتح دال) از واژگان نهج البلاغه به معنای خون است و اصل آن دَمِىَ (با ياء) و به قولى «دَمَو» با واو است. این کلمه سى و نه مورد در نهج‌ البلاغه آمده است.



دَم: به معنای خون است و اصل آن دَمِىَ (با ياء) و به قولى «دَمَو» با واو است.


حضرت علی (علیه‌السلام) به معاویه مى‌نويسد: «فإِنكَ مُتْرَفٌ قَدْ أَخَذَ الشَّيْطانُ مِنْكَ مَأْخَذَهُ، وَ بَلَغَ فيكَ أَمَلَهُ، وَ جَرَى مِنْكَ مَجْرَى الرُّوحِ وَ الدَّمِ.» «شیطان راه خود را در تو يافته و در وجودت به آرزوى خود رسيده و در پيكرت مانند روح و خون جارى شده است.» (شرح‌های نامه: )
و حضرت در صفّین به ياران خويش فرمود: «وَ قُلْتُمْ مَكانَ سَبِّكُمْ إِيّاهُمْ: اللَّهُمَّ احْقِنْ دِماءَنَا وَدِماءَهُمْ» «به جاى فحش به اهل شام، بگويند: خدايا خون‌هاى ما و خون‌هاى آن‌ها را حفظ كن.» (شرح‌های خطبه: )

این کلمه سى و نه بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۹۵.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ص۱۴۶.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۳، نامه ۱۰.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۲، نامه ۱۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۰، نامه ۱۰.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷۷، نامه ۱۰.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۳۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۳۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۹، ص۱۳۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۲۳.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۸۷.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۱۲، خطبه ۲۰۶.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۱۱، خطبه ۲۰۱.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۲۳، خطبه ۲۰۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۰۳، خطبه ۲۰۶.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۱.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۸، ص۱۰۱.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۹۴.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۳.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۳، نامه ۱۰.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۱۲، خطبه ۲۰۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «دم»، ج۱، ص۳۹۵.    






جعبه ابزار