• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خطبه ۲۱۴ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.



عقائدية ، اخلاقية


وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از خطبه های‌ آن حضرت است
در وصف پیامبر و عالمان، و اندرز مردم

۱. معرفة الرّسول الاعظم (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم)

«وَ أَشْهَدُ أَنَّهُ عَدْلٌ عَدَلَ،»۱
شهادت می‌ دهم که خداوند عدل محض است که به عدالت رفتارنموده،



«وَ حَکَمٌ فَصَلَ،»۲
وحاکمی‌ که حق و باطل را از هم جدا می‌ کند.



«وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، وَ سَیِّدُ عِبَادِهِ،»۳
و شهادت می‌ دهم که محمّد بنده و رسول او و آقای‌ عِباد اوست،



«كُلَّمَا نَسَخَ اللهُ الْخَلْقَ فِرْقَتَیْنِ جَعَلَهُ فِي خَیْرِ هِمَا،»۴
خداوند هرگاه بندگان را دو گروه کرد پیامبرش را در بهترین گروه قرار داد،



«لَمْ یُسْهِمْ فِيهِ عَاهِرٌ، وَ لَا ضَرَبَ فِيهِ فَاجِرٌ۵
آلوده دامن و بدکاره را در تبارش سـهمی‌ نبـود .



«أَلَا وَ إِنَّ اللهَ سُبْحانَهُ قَدْ جَعَلَ لِلْخَیْرِ أَهْلاً، وَ لِلْحَقِّ دَعَائِمَ، وَ لِلطَّاعَةِ عِصَماً۶
بدانید خداوند سبحان برای‌ خیر اهلی‌، و برای‌ حق ارکانی‌، و برای‌ طاعت محافظانی‌ قرار داده،



«وَ إِنَّ لَكُمْ عِنْدَ كُلِّ طَاعَةٍ عَوْناً مِنَ اللهِ،»۷
و برای‌ شما نزد هر طاعت مددکاری‌ از جانب خداست،



«سُبْحانَهُ یَقُولُ عَلَى الْأَلْسِنَةِ،»۸
که بر زبانها القاء نموده،



«وَ یُثَبِّتُ الْأَفْئِدَةَ۹
و دلها را ثابت و برقرار می‌ کند،



«فِيهِ کِفَاءٌ لِمُکْتَف،»۱۰
در آن مددکاری‌ کفایت است برای‌ کفایت خواه،



«وَ شِفَاءٌ لِمُشْتَف۱۱
و شفاست برای‌ جوینده درمان.

۲. منزلة العلماء

«وَ اعْلَمُوا أَنَّ عِبَادَ اللهِ الْمُسْتَحْفَظِینَ عِلْمَهُ،»۱۲
بدانید آن بندگان خدا که حفظ علم حق به آنان سپرده شده،



«یَصُونُونَ مَصُونَهُ،»۱۳
آنچه را که باید حفظ کنند حفظ می‌ کنند،



«وَ یُفَجِّرُونَ عُیُونَهُ۱۴
و چشمه های‌ آن علم را می‌ گشایند،



«یَتَوَاصَلُونَ بِالْوِلاَیَةِ،»۱۵
با هم پیوند ولایت دارند،



«وَ یَتَلاَقَوْنَ بِاَلْمحَبَّةِ،»۱۶
و یکدیگر را عاشقانه ملاقات می‌ نمایند،



«وَ یَتَسَاقَوْنَ بِکَأْس رَوِیَّة،»۱۷
از جام سیراب کننده حکمت به هم می‌ نوشانند،



«وَ یَصْدُرُونَ بِرِیَّة،»۱۸
و سیراب شده بازمی‌ گردند،



«لَا تَشُوبُهُمُ الرِّیْبَةُ،»۱۹
در آنها تهمت و بدگمانی‌ راه نمی‌ یابد،



«وَ لَا تُسْرِعُ فِيهِمُ الْغِیبَةُ۲۰
و غیبت و بدگویی‌ نزد اینان نمی‌ شتابد.



«عَلَى ذلِكَ عَقَدَخَلْقَهُمْ وَ أَخْلَاقَهُمْ،»۲۱
خداوند خلقتشان و اخلاقشان را بر این اوصاف بسته است،



«فَعَلَيْهِ یَتَحَابُّونَ،»۲۲
بر این حال با یکدیگر دوستی‌ نموده،



«وَ بِهِ یَتَوَاصَلُونَ،»۲۳
و به هم پیوند دارند.



«فَکَانُوا کَتَفَاضُلِ الْبَذْرِ یُنْتَقَی،»۲۴
اینان نسبت به سایر مردم همچون دانه های‌ برگزیده بذر اند که آن را تمیز کنند،



«فَیُؤْخَذُ مِنْهُ وَ یُلْقَی،»۲۵
و خالص و پاکش را گرفته در زمین می‌ پاشند،



«قَدْ مَیَّزَهُ التَّخْلِیصُ،»۲۶
پاکسازی‌ خداوند آنان را متمایز،



«وَ هَذَّبَهُ الَّتمْحِیصُ۲۷
و آزمایش و امتحان آنان را پاک نموده است.

۳. نصائح خالدة

«فَلْیَقْبَلِ امْرُؤٌ کَرَامَةً بِقَبُولِهَا،»۲۸
مرد باید کرامت و شرافت را با پذیرش این اوصاف بپذیرد،



«وَ لْیَحْذَرْ قَارِعَةً قَبْلَ حُلُولِهَا،»۲۹
و از کوبندگی‌ و سختی‌ مرگ و قیامت پیش از رسیدنش در بیم و هراس باشد،



«وَ لْیَنْظُرِ امْرُؤٌ فِي قَصِیرِ أَیَّامِهِ، وَ قَلِیلِ مُقَامِهِ،»۳۰
و باید انسان در کوتاهی‌ مدت عمر و درنگ اندکش در دنیا اندیشه کند



«فِي مَنْزِل حَتَّى یَسْتَبْدِلَ بِهِ مَنْزِلاً،»۳۱
تا آن را به منزل دیگر تغییر دهد،



«فَلْیَصْنَعْ لِمُتَحَوَّلِهِ، وَ مَعَارِفِ مُنْتَقَلِهِ۳۲
و برای‌ قیامت و جایی‌ که می‌ داند به آنجا منتقل خواهد شد فعالیت کند.



«فَطُوبَی لِذِي قَلْبٍ سَلِیمٍ، أَطَاعَ مَنْ یَهْدِیهِ،»۳۳
خوشا به حال دارنده قلب سلیم که از هدایت کننده پیروی‌ نمود،



«وَ تَجَنَّبَ مَنْ یُرْدِیهِ،»۳۴
و از گمراه کننده کناره گرفت،



«وَ أَصَابَ سَبِیلَ السَّلَامَةِ بِبَصَرِ مَنْ بَصَّرَهُ ، وَ طَاعَةِ هَاد أَمَرَهُ،»۳۵
و به بینایی‌ کسی‌ که او را بینایی‌ داد، و پیروی‌ هدایتگری‌، که او را فرمان داد به راه سلامت رسید،



«وَ بَادَرَ الْهُدَی قَبْلَ أَنْ تُغْلَقَ أَبْوَابُهُ،»۳۶
و به راه هدایت شتافت پیش از آنکه درهای‌ آن بسته،



«وَ تُقْطَعَ أَسْبَابُهُ،»۳۷
و وسیله های‌ آن قطع گردد،



«وَ اسْتَفْتَحَ التَّوْبَةَ،»۳۸
و باب توبه را گشود،



«وَ أَمَاطَ الْحَوْبَةَ،»۳۹
و گناه را از خود راند،



«فَقَدْ أُقِیمَ عَلَى الطَّرِیقِ،»۴۰
چنین کسی‌ به راه خدا ایستاده،



«وَ هُدِیَ نَهْجَ السَّبِیلِ۴۱
و به راه راست هدایت شده است.




جعبه ابزار