ثُبوت (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ثُبوت (به ضم ثاء و با) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای استقرار و دوام است.
حضرت علی (علیهالسلام) در مورد خودش و
عبرت از گذشتهها، از این واژه استفاده نموده است.
ثُبوت به معنای استقرار و دوام آمده است.
چنانکه در
قرآن کریم آمده است:
(فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها).
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) درباره خودش فرموده است:
«وَ إِنَّمَا هِيَ نَفْسِي أَروضُهَا بِالتَّقْوَى لِتَأْتِيَ آمِنَةً يَوْمَ الْخَوْفِ الاَْكْبَرِ، وَ تَثْبُتَ عَلَى جَوَانِبِ الْمَزْلَقِ.»(من
نفس سركش را با
تقوا تمرين مىدهم و رام مىسازم، تا در آن روز بزرگ و خوفناک با ايمنى وارد صحنه
قیامت شود و در آنجا كه همه مىلغزند او ثابت و بى تزلزل بماند.)
واژه «اروضها» به معنای ذلیل میکنم او را، است. واژه «مزلق» به معنای لغزشگاه، است.
«
اثبات و تثبیت»
متعدی بوده و از همان معنی «
استثبات» به معنای طلب استقرار و دوام، است. چنانکه امام (علیهالسلام) درباره عبرت فرمودهاند:
«ذَهَبوا فِي الاَْرْضِ ضُلاَّلاً، وَ ذَهَبْتُمْ فِي أَعْقَابِهِمْ جُهَّالاً، تَطَأُونَ فِي هَامِهِمْ، وَ تَسْتَنْبِتونَ فِي أَجْسَادِهِمْ»؛
«آنها در زمین رفته و گم شدند شما در پی آنها نادان رفتید، سرهای آنها را زیر پا میگذارید و روی سرهایشان راه میروید و در روی اجسادشان میخواهید ستونها و امثال آن بر پا دارید.»
در نسخه
صبحی صالح، «تستنبتون» از نبات آمده است.
این واژه ۲۶ بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ثبت»، ص۱۸۲-۱۸۱.