قل (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَلّ و
قَلیل (به فتح قاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای کم، مقابل زیاد و
کنایه از بی‌مقدار و مقابل عزیز است.
اِقلال (به کسر الف) به معنای کم، حمل و برداشتن و کم کردن است.
اِستِقلال (به کسر الف) نیز همان معنا است.
موردی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
قَلّ و
قَلیل به معنای کم، مقابل زیاد و کنایه از بی‌مقدار و مقابل عزیز است.
اِقلال (به کسر الف) به معنای کم، حمل و برداشتن و کم کردن است.
اِستِقلال (به کسر الف) نیز بدان معنا است. «اسْتَقَلَّ الشيءَ: حملهُ و رفعهُ»
«تقلّل» در «وسل» خواهد آمد.
به برخی از مواردی که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (علیه‌السلام) درباره اموات فرموده است:
«وَ حَمَّلُوا ثِقَلَ أَوْزارِهِمْ ظُهُورَهُمْ، فَضَعُفُوا عَنِ الاْسْتِقلاَلِ بِها، فَنَشَجُوا نَشِيجاً.» «ثقل
گناهان را بر پشت خود حمل کرده و از حمل آن عاجز شده‌اند،
گریه در گلویشان گره کرده است،»
(شرح‌های خطبه:
)
در
خطبه ۲۳۴ فرموده است:
«مُحَالِفاً وَ قَلاَّ لَكَ» «اين دو (درد بى‌درمان و
اندوه جاودان) براى تو كم است.»
شرح‌های خطبه: (
)
«و قلّا لک» رجوع شود به «کمد»
مواردی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قل»، ج۲، ص۸۷۷.
