قلیل (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَلیل: (وَ اذْكُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَليلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الأَرْضِ) به معنی
«کم و اندک» و گاه کنایه از ضعف و ناتوانی است.
به موردی از کاربرد
قَلیل در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ اذْكُرُواْ إِذْ أَنتُمْ قَليلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الأَرْضِ تَخافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النّاسُ فَآواكُمْ وَ أَيَّدَكُم بِنَصْرِهِ وَ رَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّباتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ) (و به خاطر بياوريد هنگامى را كه شما در روى زمين گروهى كوچك و زبون بوديد؛ آنچنان كه مى‌ترسيديد مردم شما را بربايند؛ ولى او شما را پناه داد و با يارى خود تقويت كرد و از روزی‌هاى پاكيزه بهره‌مند ساخت؛ تا
شکر نعمت‌هايش را به جا آوريد.)
آیه مورد بحث بار دیگر دست
مسلمانان را گرفته و به گذشته تاریخشان بازمی‌گرداند و به آنها حالی می‌کند که در چه پایه‌ای بودند و اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارند، می‌گوید: «به خاطر بیاورید هنگامی که شما گروهی کوچک و اندک و ضعیف در روی زمین بودید...»
این تعبیر، تعبیر لطیفی است که نهایت ضعف و کمی نفرات مسلمانان را در آن زمان آشکار می‌سازد آنچنان که گویی همانند یک جسم کوچک در هوا معلّق بودند که
دشمن به آسانی می‌توانست آنها را برباید و این اشاره به وضع مسلمانان در
مکّه قبل از
هجرت در برابر
مشرکان نیرومند و یا اشاره به مسلمانان بعد از هجرت در مقابل قدرت‌های بزرگ آن روز همانند
ایران و
روم است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قلیل»، ج۳، ص۷۴۳.
