• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فتح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مفردات نهج البلاغه (جلد ۲)
مقالات مرتبط: فتح (مفردات‌قرآن)، یَفْتَحِ (لغات‌قرآن).


فَتْح (به فتح فاء و سکون تاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای گشودن و باز كردن است؛ خواه محسوس باشد مثل فتح الباب و خواه معنوى باشد مثل غلبه بر دشمن. موارد زيادى از آن در «نهج البلاغه» آمده است.


فَتْح به معنای گشودن و باز كردن است.
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰۰.    
[۲] النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
افتتاح نيز گشودن است، استفتاح: گشودن و طلب گشودن
[۳] النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
مفتح (به كسر اول و سكون دوم و فتح سوم) و مفتاح به معنى كليد و جمع آن مفاتح و مفاتيح است
[۴] النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
و بر وزن مقعد به معنى خزانه و انبار و جمع آن فقط "مفاتح" آيد
[۵] النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
.

«ما كان الله ليفتح على عبد باب الشكر و يغلق عنه باب الزيادة»»
[۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۸۵، حکمت۴۲۵.    
[۷] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۵۷، حکمت ۴۳۵.    
[۸] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۵۳، حکمت ۴۳۵.    
«چنين نيست كه خداوند در شکر را بر بنده‌اى بگشايد، ولى در فزونى را بر او ببندد.»
[۹] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۵، خطبه۴۳۵.    
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۶۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۶۵.    
[۱۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۴۷۴.    
[۱۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۱۱.    
[۱۴] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۸۲.    
)
«فانّ تقوى مفتاح سداد»
[۱۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۵۶۳، خطبه۲۲۹.    
[۱۶] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۲۵۰، خطبه۲۲۵.    
[۱۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۵۱، خطبه۲۳۰.    
«همانا تقوا و پرهيزكارى كليد درهاى رستگاری... »
[۱۸] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۹، خطبه۲۳۰.    
[۱۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۷.    
[۲۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۳۲۶.    
[۲۲] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۴۱۴.    
[۲۳] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵.    
)

از این ماده موارد زیادی در «نهج البلاغه» آمده است.
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۸۵، حکمت۴۲۵.    
[۲۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۵۶۳، خطبه۲۲۹.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰۰.    
۲. ↑ النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
۳. ↑ النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
۴. ↑ النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
۵. ↑ النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۹۴.    
۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۸۵، حکمت۴۲۵.    
۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۵۷، حکمت ۴۳۵.    
۸. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۵۳، حکمت ۴۳۵.    
۹. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۵، خطبه۴۳۵.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۶۵.    
۱۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۶۵.    
۱۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۴۷۴.    
۱۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۱۱.    
۱۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۸۲.    
۱۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۵۶۳، خطبه۲۲۹.    
۱۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۲۵۰، خطبه۲۲۵.    
۱۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۵۱، خطبه۲۳۰.    
۱۸. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۹، خطبه۲۳۰.    
۱۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۵.    
۲۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۷.    
۲۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۳۲۶.    
۲۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۴۱۴.    
۲۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۸۵، حکمت۴۲۵.    
۲۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۵۶۳، خطبه۲۲۹.    


• بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «فتح»، ج۲، ص۸۰۰.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت425 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 229 نهج البلاغه
جعبه ابزار