فَتْح (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَتْح (به فتح فاء و سکون تاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای گشودن و باز كردن است؛ خواه محسوس باشد مثل فتح الباب و خواه معنوى باشد مثل غلبه بر
دشمن.
موارد زيادى از آن در «
نهج البلاغه» آمده است.
فَتْح به معنای گشودن و باز كردن است.
افتتاح نيز گشودن است،
استفتاح: گشودن و طلب گشودن
مفتح (به كسر اول و سكون دوم و فتح سوم) و
مفتاح به معنى كليد و جمع آن
مفاتح و
مفاتيح است
و بر وزن مقعد به معنى خزانه و انبار و جمع آن فقط "مفاتح" آيد.
.
برخی از مواردی که در نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل میباشد:
امیرالمومنین علی (علیهالسلام) در حکمت ۴۲۵ درباره شکر فرمود:
«ما كانَ اللهُ لِيَفْتَحَ عَلَى عَبْد بابَ الشُّكْرِ وَ يُغْلِقَ عَنْهُ بابَ الزِّيادَةِ.» «چنين نيست كه
خداوند در
شکر را بر بندهاى بگشايد، ولى در فزونى را بر او ببندد.»
امیرالمومنین درباره تقوی و پرهیزگاری میفرمایند:
«فَإِنَّ تَقْوَى اللهِ مِفْتَاحُ سَدَاد.» «همانا
تقوا و پرهيزكارى كليد درهاى
رستگاری.»
از این ماده موارد زیادی در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «فتح»، ج۲، ص۸۰۰.