غلق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَلَق (به فتح غین و لام) از
واژگان نهج البلاغه به معنای بستن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
تَغلیق (به فتح تاء) به معنای محکم بستن و
اِستِغلاق (به کسر الف و تاء) به معنای بسته شدن به طوری که باز کردن مشکل باشد.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام
نصیحت و ... از این واژه استفاده نموده است.
غَلَق به معنای بستن،
تَغلیق به معنای محکم بستن،
اِستِغلاق به معنای بسته شدن به‌طوری که باز کردن مشکل باشد، آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مقام نصیحت فرموده است:
«فَاسْعَوْا فِي فَكَاكِ رِقَابِكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُغْلَقَ رَهَائِنُهَا» یعنی پیش از آنکه قدرت خلاص کردن «گردن‌ها» از دست شما برود (و
مرگ درآید) خود را خلاص کنید.
(شرح‌های خطبه:
) «غلق الرهن» آن است که
مقروض قادر به اداء
دین نباشد و «گرو» بسته شود و از ملک صاحبش خارج گردد.
اغلاق به معنای بستن است در
خطبه ۴۳ فرموده است:
«إِغْلاَقٌ لِلشَّامِ» «بستن درهای
صلح به اهل شام.»
(شرح‌های خطبه:
)
در
خطبه ۱۴۳ فرموده است:
«وَإِغْلاَقِ خَزَائِنِ الْخَيْرَاتِ» «بستن خزائن خیرات»
(شرح‌های خطبه:
)
در
خطبه ۸۶ فرموده است:
«وَصَارَ مِنْ مَفَاتِيحِ أَبْوَابِ الْهُدَى، وَمَغَالِيقِ أَبْوَابِ الرَّدَى» «كليد درهاى
هدایت، و قفل درهاى
ضلالت و پستى گرديده است.»
(شرح‌های خطبه:
) مغلاق به کسر اوّل به معنای قفل، جمع آن مغالیق است.
مواردی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غلق»، ج۲، ص۷۸۷.
