بذر (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَذْر (به فتح باء و سکون ذال) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای
تخم می‌باشد که
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص توصیف بندگان حافظ
علم الهی و ... از این واژه استفاده نموده است.
بَذْر به معنای تخم آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره بندگان حافظ علم الله فرموده است: «فکانوا کتفاضل البذر ینتقی فیؤخذ منه و یلقی قد میزّه التخلیص؛
مانند تخم پاک شده‌اند، که از زوان و غیره پاک می‌شود، آنچه پاک شده نگاهداری شده و آنچه زوان و غیره است انداخته می‌شود، خالص کردن، او را از تخم‌های دیگر متمایز کرده است.»
جمع این واژه «بذّر» (بر وزن عنق) آید چنان‌که در
خطبه ۱۰۲،
آمده است.
«
مبذّر»به کسی گفته می‌شود که بذر می‌پاشد. به همین جهت به آدم
اسرافکار «مبذّر» می‌گویند. چنان‌که حضرت (علیه‌السلام) در بیانی می‌فرماید:«کُنْ سَمْحاً وَ لاَ تَکُنْ مُبَذِّراً؛
بخشنده باش نه
اسراف کننده.»
این لفظ چهار بار در نهج البلاغه آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بذر»، ص۱۲۳.
