• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خطبه ۱۰۵ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.



عقائدية ، سياسية


وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از خطبه هاى آن حضرت است
در زمینه برترى اسلام، و توصیف پیامبر اکرم، آن گاه توبیخ اصحاب

۱. تعريف جامع لِلإسلام

«الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى شَرَعَ الاِْسْلامَ»۱
خداى را سپاس که اسلام را تشریع



«فَسَهَّلَ شَرائِعَهُ لِمَنْ وَرَدَهُ،»۲
و آبشخوارهاى آن را براى آن که بخواهد وارد شود آسان نمود،



«وَ اَعَزَّ اَرْکانَهُ عَلى مَنْ غالَبَهُ،»۳
ارکانش را در برابر آن که قصد غلبه برآن را دارد غیرقابل شکست،



«فَجَعَلَهُ اَمْناً لِمَنْ عَلِقَهُ»۴
و آن را براى کسى که به آن آویخت پناهگاه امن



«وَ سِلْماً لِمَنْ دَخَلَهُ،»۵
و براى وارد بر آن حریم سلامت قرار داد.



«وَ بُرْهاناً لِمَنْ تَکَلَّمَ بِهِ»۶
آن را برهان ساخت براى کسى که به وسیله آن سخن گفت



«وَ شاهِداً لِمَنْ خاصَمَ بِهِ، »۷
و شاهد براى کسى که به وسیله آن به دفاع برخاست،



«وَ نُوراً لِمَنِ اسْتَضاءَ بِهِ»۸
و نور براى آن که طلب روشنى کرد



«وَ فَهْماً لِمَنْ عَقَلَ،»۹
و فهم براىآن که اندیشه نمود،



«وَ لُبّاً لِمَنْ تَدَبَّرَ»۱۰
و مغز براى آن که آراسته به تدبیر شد



«وَ آیَةً لِمَنْ تَوَسَّمَ»۱۱
و نشانه براى بافراستى که راه حق جست



«وَ تَبْصِرَةً لِمَنْ عَزَمَ،»۱۲
و بینایى براى کسى که عزم جزم کرد،



«وَ عِبْرَةً لِمَنِ اتَّعَظَ»۱۳
و پند براى کسى که پند آموخت



«وَ نَجاةً لِمَنْ صَدَّقَ»۱۴
و نجات براى آن که تصدیق کرد



«وَ ثِقَةً لِمَنْ تَوَکَّلَ»۱۵
و تکیه گاه براى کسى که به آن متّکى شد،



«وَ راحَةً لِمَنْ فَوَّضَ»۱۶
و آسایش براى آن که خود را به آن واگذاشت



«وَ جُنَّةً لِمَنْ صَبَرَ»۱۷
و سپر براى آن که صبر پیشه کرد



«فَهُوَ أَبْلَجُ الْمَناهِجِ، »۱۸
اسلام روشن ترین راه



«وَ اَوْضَحَ الْوَلائِجِ»۱۹
و آشکارترین مسلک هاست



«مُشْرِفُ الْمَنارِ»۲۰
علائم راهش بلند



«مُشْرِقُ الْجَوادِّ،»۲۱
جاده هایش روشن،



«مُضیءُ الْمَصابیحِ»۲۲
چراغهایش درخشان



«کَریمُ الْمِضْمارِ»۲۳
میدان تمرینش آماده براى مسابقه



«رَفیعُ الْغایَةِ»۲۴
هدفش مرتفع



«جامِعُ الْحَلْبَةِ»۲۵
و جاى دهنده مسابقه گذاران است



«مُتَنافَسُ السُّبْقَةِ، »۲۶
جایزه اش مورد رغبت،



«شَریفُ الْفُرْسانِ»۲۷
و سوارانش شریف



«التَّصْدیقُ مِنْهاجُهُ»۲۸
راهش تصدیق



«وَ الصّالِحاتُ مَنارُهُ»۲۹
نشانه اش اعمال شایسته



«وَ الْمَوْتُ غایَتُهُ، »۳۰
پایانش مرگ



«وَ الدُّنْیا مِضْمارُهُ»۳۱
میدان تمرینش دنیا



«وَ الْقِیامَةُ حَلْبَتُهُ»۳۲
محل گرد آمدن مسابقه گذارانش قیامت



«وَ الْجَنَّةُ سُبْقَتُهُ۳۳
و جایزه مسابقه اش بهشت است.


۲ . الدّعاء للنّبىّ (صلّى‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم)

مِنْها فى ذِكْرِ النَّبِىِّ (صَلَّى‌اللّهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِه)
از این خطبه است در وصف پیامبر (صلّى‌اللّه‌علیه‌وآله)

«حَتّى اَوْری قَبَساً لِقابِس»۳۴
تا آنکه پیامبر شعله اى براى خواستار نور برافروخت



«وَ اَنارَ عَلَماً لِحابِس۳۵
و نشانه اى براى وامانده در گمراهى روشن ساخت.



«فَهُوَ اَمینُکَ الْمَأْمُونُ»۳۶
خداوندا، او امین و مورد اعتماد تو



«وَ شَهیدُکَ یَوْمَ الدِّینِ»۳۷
و گواه حضرتت در قیامت،



«وَ بَعیثُکَ نِعْمَةً،»۳۸
و نعمتى است که به رسالت فرستادى،



«وَ رَسُولُکَ بِالْحَقِّ رَحْمَةً۳۹
و رحمتى است که به حق گسیل داشتى.



«اللّهُمَّ اقْسِمْ لَهُ مَقْسَماً مِنْ عَدْلِکَ»۴۰
الهى، بهره اى وافر از عدالت خود به او عنایت فرما



«وَ اجْزِهِ مُضاعَفاتِ الْخَیْرِ مِنْ فَضْلِکَ۴۱
، و از احسانت پاداشى صد چندان به او کرامت کن.



«اللّهُمَّ اَعْلِ عَلى بِناءِ الْبانینَ بِناءَهُ»۴۲
خدایا، بنایش را از همه بناها بالاتر قرار ده



«وَ اَکْرِمْ لَدَيْكَ نُزُلَهُ»۴۳
و او را بر سفره مهمانیت گرامى دار



«وَ شَرِّفْ عِنْدَکَ مَنْزِلَتَهُ،»۴۴
و مقامش را نزد خود شریف گردان،



«وَ آتِهِ الْوَسیلَةَ»۴۵
و او را از جانب خود بالاترین درجه بهشتى بخش



«وَ اَعْطِهِ السَّناءَ وَ الْفَضیلَةَ»۴۶
و از رفعت و فضیلت بهره مندش ساز



«وَ احْشُرْنا فى زُمْرَتِه غَیْرَ خَزایا»۴۷
و ما را بدون دچار شدن به رسوایى در زمره او محشور فرما



«وَ لا نادِمینَ وَ لا ناکِبینَ»۴۸
و منهاى گرفتار شدن به پشیمانى و آلوده شدن به انحراف



«وَ لا ناکِثینَ»۴۹
و پیمان شکنى



«وَ لا ضالِّینَ»۵۰
و گمراهى



«وَ لا مُضِلِّینَ»۵۱
و گمراه کردن



«وَ لا مَفْتُونینَ۵۲
و فریب خوردگى،.

وَ قَدْ مَضى هذَا الْكَلامُ فيما تَقَدَّمَ اِلاّ اَنَّنا كَرَّرْناهُ ههُنا لِما فِى الرِّوايَتَيْنِ مِنَ الاِْخْتِـلافِ .
مؤلف: این خطبه پیش از این ذکر شد و ما به جهت اختلاف در دو روایت، آن را دوباره در این قسمت آوردیم.

۳. ثمرات البعثة المحمدية

وَ مِنْها فى خِطابِ اَصْحابِهِ
و از این خطبه است در خطاب به یارانش

«وَ قَدْ بَلَغْتُمْ مِنْ کَرامَةِ اللّهِ تَعالی لَكُمْ مَنْزِلَةً تُکْرَمُ بِها اِماؤُکُمْ،»۵۳
از کرامت خدا به منزلت و مقامى رسیده اید که به خاطر آن کنیزان شما احترام مى شوند،



«وَ تُوصَلُ بِها جيرانُكُمْ»۵۴
و همسایگانتان مورد حسن روابط و دوستى قرار مى گیرند



«وَ یُعَظِّمُکُمْ مَنْ لا فَضْلَ لَكُمْ عَلَيْهِ، وَ لا یَدَ لَكُمْ عِنْدَهُ»۵۵
و آنان که شما برتر از آنها نیستید،و برآنان حقّى ندارید شما را تعظیم مى کنند،



«وَ یَهابُکُمْ مَنْ لا یَخافُ لَكُمْ سَطْوَةً»۵۶
از شما وحشت دارند کسانى که از غلبه شما نمى ترسند

«وَلا لَكُمْ عَلَيْهِ اِمْرَةٌ۵۷
و حکومت و تسلطى بر آنان ندارید .

۴. أسباب سقوط الأمّة

«وَ قَدْ تَرَوْنَ عُهُودَ اللّهِ مَنْقُوضَةً فَلا تَغْضَبُونَ، »۵۸
اینک مى بینید عهد خدا شکسته مى شود و غضب نمى کنید،



«وَ اَنْتُمْ لِنَقْضِ ذِمَمِ آبائِکُمْ تَأْنَفُونَ۵۹
در حالى که از شکستن عهد پدرانتان بر سر غیرت آمده آن را ننگ مى دانید.



«وَ کانَتْ اُمُورُ اللّهِ عَلَيْكُمْ تَرِدُ وَ عَنْكُمْ تَصْدُرُ وَ اِلَيْكُمْ تَرْجِعُ»۶۰
فرمانهاى خدا بر شما وارد شده و از سوى شما به مردم مى رسد وبازگشت سودش به شماست



«فَمَکَّنْتُمُ الظَّلَمَةَ مِنْ مَنْزِلَتِکُمْ»۶۱
ولى اکنون طاغیان را برمنزلت خود مسلّط کردید



«وَ اَلْقَیْتُمْ اِلَيْهِمْ اَزِمَّتَکُمْ، »۶۲
و زمام امور خویش را به آنان سپردید،



«وَ اَسْلَمْتُمْ اُمُورَ اللّهِ فى اَیْدیهِمْ»۶۳
و امور الهى را به آنان واگذاشتید



«یَعْمَلُونَ بِالشُّبُهاتِ»۶۴
آنان به شبهه ها عمل مى کنند



«وَ یَسیرُونَ فِى الشَّهَواتِ. »۶۵
و در شهوات ره مى سپارند!



«وَ ايْمُ اللّهِ لَوْ فَرَّقُوکُمْ تَحْتَ كُلِّ کَوْکَب»۶۶
به خدا سوگند اگر دشمنان جمع شما را زیر هر ستاره اى پراکنده کنند



«لَجَمَعَکُمُ اللّهُ لِشَرِّ یَوْم لَهُمْ.»۶۷
خداوند شما را براى بدترین روزى که در پیش دارند جمع خواهد کرد.




جعبه ابزار