• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَلَب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: دوشیدن.


حَلَب (به فتح حاء و لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای دوشیدن است. از این لفظ ده مورد در نهج البلاغه آمده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با بی‌طرفی در کارهای باطل و فتنه های آینده از این واژه استفاده نموده است.



حَلَب و احتلاب به معنای دوشیدن است.


برخی از مواردی که در نهج‌ البلاغه به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - فَيُحْلَبَ - حکمت ۱ (درباره کارهای باطل)

حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با بی‌طرفی در کارهای باطل فرموده:
«كُنْ فِي الْفِتْنَةِ كَابْنِ اللَّبونِ، لاَ ظَهْرٌ فَيُرْكَبَ، وَ لاَ ضَرْعٌ فَيُحْلَبَ».
«در فتنه ها همچون شتر كم سنّ و سال باش! نه پشتى كه سوار شوند و نه پستانى كه بدوشند». ابن لبون بچه دو ساله شتر را گویند یعنی در فتنه‌ها (که هر دو طرف باطل است) مانند بچّه شتر دو ساله باش نه پشتی دارد که سوار شد و نه پستانی دارد که دوشید، ولی اگر یک طرف حق و یک طرف باطل باشد، وظیفه، دفاع از حق، و یاری کردن آن است لذا در رابطه با آن‌ها که نه آن حضرت را یاری کردند و نه معاویه را فرمود: ««لم ینصروا الحق و لم یخذلوا الباطل»» حق را یاری نکردند، باطل را خوار ننمودند یعنی از هر دو جهت مقصّرند.

۲.۲ - تَحْلُبُ - خطبه ۱۵۱ (درباره فتنه‌های آینده)

امام علی (علیه‌السلام) همچنین در رابطه با فتنه‌های آینده فرموده:
«ثُمَّ يَأْتِي بَعْدَ ذلِكَ طالِعُ الْفِتْنَةِ .... تَرِدُ بِمُرِّ الْقَضاءِ، وَ تَحْلُبُ عَبِيطَ الدِّماءِ، وَ تَثْلِمُ مَنارَ الدِّينَ»؛
«سپس مقدمات فتنه شروع می‌شود ... می‌آید با کوبیدن تلخ، می‌دوشد خون‌های تازه و خالص را، می‌شکند علائم دین را».
از این لفظ ده مورد در «نهج البلاغه» آمده است و در کلام الله مجید به کار نرفته است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۴.    
۲. طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۴۴۶.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۶۹، حکمت ۱.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۵۲، حکمت ۱.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۶۹، حکمت ۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۳۳، حکمت ۱.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۰۳.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۰۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۲۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۷.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه،، ج۱۸، ص۸۲.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۲۳، خطبه ۱۵۱.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۵۱، خطبه ۱۴۷.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۱۰، خطبه ۱۵۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۲۱، خطبه ۱۵۱.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه،ج۳، ص۴۰۶.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۱۲.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۰.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۶۵.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۴۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حلب»، ج۱، ص۲۹۴.    






جعبه ابزار