• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَوْح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رَوْح (به فتح راء و سکون واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای راحت شدن است.
موارد زيادى از این كلمه به اين معنى در نهج‌ البلاغه آمده است.



رَوْح به معنای راحت شدن است.
جوهری در صحاح گفته: «الرَّوْح و الرَّاحَةُ: مِنَ الاِستَراحَة»
اقرب الموارد گويد: «الرَوْح: بمعنى الراحة»


به برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - راحَة - خطبه ۱۹۳ (وصف متقین)

در خطبه همّام در وصف متقين فرموده:
«نَفْسُهُ مِنْهُ في عَناء، وَ النّاسُ مِنْهُ في راحَة أَتْعَبَ نفسه لاِخِرَتِهِ، وَ أَراحَ النّاسَ مِنْ نَفْسِهِ.»
یعنی: «نفس او از خودش در رنج است و مردم از او در راحت، نفس خويش را به زحمت انداخته و مردم را از خود راحت كرده.»

۲.۲ - اسْتَراحَ - خطبه ۲۹ (مذمت یاران)

در مذمّت ياران فرموده:
«ما عَزَّتْ دَعْوَةُ مَنْ دَعاكُمْ، وَ لا اسْتَراحَ قَلْبُ مَنْ قاساكُمْ.»
یعنی: «آن كس كه شما را بخواند فرياد او به جايى نمى‌رسد و كسى كه شما را رها كند، قلب او از آزار شما در امان نخواهد بود.»


مواردی متعدد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۷۵.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۵۳.    
۳. جوهری، ابو نصر، الصحاح‌ تاج اللغه و صحاح العربیه، ص۳۶۸.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۴۵۳.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۸۳، خطبه ۱۹۳.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۸۹، خطبه ۱۹۱.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۰۶، خطبه ۱۹۳.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۷۷، خطبه ۱۹۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۴۷.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۷۰.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۷، ص۵۹۰.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۶۸.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۴۹.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۴، خطبه ۲۹.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۷۰، خطبه ۲۹.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۳، خطبه ۲۹.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳، خطبه ۲۹.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۵.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۹.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۲، ص۲۰۹.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۶.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «روح»، ج۱، ص۴۷۵.    






جعبه ابزار