• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خطبه ۱۶۶ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.



سياسية ، تاريخية


وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از خطبه های‌ آن حضرت است
در امر به الفت، و وصف بنی‌ امیّه و یاران خویش

۱. الاحترام المتقابل

«لِیَتَأَسَّ صَغِیرُکُمْ بِکَبِیرِکُمْ،»۱
کوچکتران شما باید به بزرگتران اقتدا کنند،



«وَ لْیَرْأَفْ کَبِیرُکُمْ بِصَغِیرِکُمْ۲
بزرگترهای‌ شما باید به کوچکترها مهربان باشند.



«وَ لَا تَکُونُوا کَجُفَاةِ الْجَاهِلِیَّةِ۳
همچون ستمکاران دوره جاهلیت نباشید



«لَا فِي الدِّینِ یَتَفَقَّهُونَ،»۴
که نه دنبال فهم دین بودند،



«وَ لَا عَنِ اللهِ یَعْقِلُونَ۵
و نه برای‌ شناخت خداوند تعقّل می‌ کردند،



«کَقَیْضِ بَیْض فِي أَدَاحٍ»۶
مَثَل مردم جاهلیت چون تخمی‌ است که در محل تخم گذاری‌ شترمرغان پیدا شود،



«یَکُونُ کَسْرُهَا وِزْراً،»۷
شکستنش گناه است،



«وَ یُخْرِجُ حِضَانُهَا شَرّاً۸
و وانهادنش باعث بیرون آمدن جوجه زیان رسان. (زیرا ممکن است تخم مار سیاه باشد.)

۲. مستقبل بنى اميّة

مِنْـها
از این خطبه است (درباره بنی‌ امیّه)

«افْتَرَقُوا بَعْدَ أُلْفَتِهِمْ،»۹
مسلمانان پس از اتفاق از هم جدا شدند،



«وَ تَشَتَّتُوا عَنْ أَصْلِهِمْ۱۰
و از اصلشان پراکنده گشتند.



«فَمِنْهُمْ آخِذٌ بِغُصْن أَيْنَمَا مَالَ مَالَ مَعَهُ.»۱۱
گروهی‌ از آنان (که بر حق بودند) به شاخه ای‌ دست آویختند که شاخه به هر کجا متمایل شد آنها هم تمایل شدند.



«عَلَى أَنَّ اللهَ تَعَالی سَیَجْمَعُهُمْ لِشَرِّ یَوْم لِبَنِی أُمَیَّةَ،»۱۲
به زودی‌ خداوند آنان را برای‌ بدترین روز بنی‌ امیه جمع کند



«كَمَا تَجْتَمِعُ قَزَعُ الْخَرِیفِ۱۳
چنانکه پاره های‌ ابر در فصل پاییز جمع می‌ شوند،



«یُؤَلِّفُ اللهُ بَیْنَهُمْ،»۱۴
خداوند در میانشان الفت ایجاد می‌ کند،



«ثُمَّ یَجْمَعُهُمْ رُکَاماً کَرُکَامِ السَّحَابِ۱۵
و آنان را همچون ابرهای‌ متراکم متّفق می‌ نماید،



«ثُمَّ یَفْتَحُ لَهُمْ أَبْواباً۱۶
آن گاه خداوند برای‌ آنان درهایی‌ می‌ گشاید



«یَسِیلُونَ مِنْ مُسْتَثَارِهِمْ»۱۷
که چون سیل از جای‌ برانگیختنشان روانه می‌ شوند



«کَسَیْلِ الْجَنَّتَیْنِ،»۱۸
مانند سیل دو باغ مردم سبا،



«حَيْثُ لَمْ تَسْلَمْ عَلَيْهِ قَارَةٌ،»۱۹
که از آن سیل هیچ زمینی‌ سالم نماند،



«وَ لَمْ تَثْبُتْ عَلَيْهِ أَکَمَةٌ،»۲۰
و هیچ تپّه ای‌ در برابرش تاب نیاورد،



«وَ لَم یَرُدَّ سَنَنَهُ رَصُّ طَوْد، وَ لَا حِدَابُ أَرْض۲۱
و برپایی‌ کوه و بلندیهای‌ زمین جریان آن سیل را بازنگرداند.



«یُذَعْذِعُهُمُ اللهُ فِي بُطُونِ أَوْدِیَتِهِ،»۲۲
خداوند آن مردم متّفق را در میان درّه ها و رودخانه ها پراکنده می‌ کند،



«ثُمَّ یَسْلُکُهُمْ یَنَابِیعَ فِي الْأَرْضِ،»۲۳
آن گاه همچون چشمه سار در قسمتهای‌ مختلف زمین روان می‌ سازد،



«یَأْخُذُبِهِمْ مِنْ قَوْمٍ حُقُوقَ قَوْمٍ،»۲۴
حقّ از دست رفته گروهی‌ را از گروه دیگر به کمک آنان می‌ گیرد،



«وَ یُمَکِّنُ لِقَوْم فِي دِیَارِ قَوْمٍ۲۵
و عدّه ای‌ را به جای‌ عدّه دیگر در شهرها قرار می‌ دهد.



«وَ ايْمُ اللهِ، لَیَذُوبَنَّ مَا فِي أَیْدِیهِمْ بَعْدَ الْعُلُوِّ وَ الَّتمْکِینِ،»۲۶
قسم به خدا بنی‌ امیه پس از برتری‌ و حکومتشان آنچه در دست دارند آب می‌ شود



«كَمَا تَذُوبُ الْأَلْیَةُ عَلَى النَّارِ۲۷
مانند دنبه ای‌ که به روی‌ آتش آب می‌ شود.

۳. علل انتصار و انحطاطها الشعوب

«أَيُّهَا النَّاسُ،»۲۸
ای‌ مردم،



«لَوْ لَمْ تَتَخَاذَلُوا عَنْ نَصْرِ الْحَقِّ،»۲۹
اگر یکدیگر را از یاری‌ کردن حق فرو نمی‌ گذاشتید،



«وَ لَمْ تَهِنُوا عَنْ تَوْهِینِ الْبَاطِلِ،»۳۰
و از سست کردن پایه باطل سستی‌ نمی‌ کردید،



«لَمْ یَطْمَعْ فِيكُمْ مَنْ لَيْسَ مِثْلَکُمْ،»۳۱
آنان که همشأن شما نبودند در امور شما طمع نمی‌ کردند،



«وَ لَمْ یَقْوَ مَنْ قَوِیَ عَلَيْكُم.»۳۲
و آن که بر شما مسلّط شد قوی‌ نمی‌ گشت،



«لكِنَّكُمْ تِهْتُمْ مَتَاهَ بَنِی إِسْرَائِیلَ۳۳
ولی‌ شما چون بنی‌ اسرائیل سرگردان شدید.



«وَ لَعَمْرِی،»۳۴
به جانم سوگند،



«لَیُضَعَّفَنَّ لَكُمُ التِّیهُ مِنْ بَعْدِی أَضْعَافاً»۳۵
پس از آنکه مرا از دست دادید سرگردانی‌ شما چند برابر می‌ شود



«بِمَا خَلَّفْتُمُ الْحَقَّ وَرَاءَ ظُهُورِکُمْ،»۳۶
به خاطر اینکه حق را پشت سر گذاشتید،



«وَ قَطَعْتُمُ الْأَدْنی،»۳۷
و از نزدیک ترین فرد به پیامبر بریدید



«وَ وَصَلْتُمُ الْأَبْعَدَ۳۸
و به دورترین شخص متّصل شدید.



«وَ اعْلَمُوا أَنَّكُمْ إِنِ اتَّبَعْتُمُ الدَّاعِیَ لَكُمْ،»۳۹
بدانید اگر از امام برحق خود پیروی‌ می‌ کردید



«سَلَکَ بِكُمْ مِنْهَاجَ الرَّسُولِ،»۴۰
شما را به راه رسول خدا می‌ برد،



«وَ کُفِیتُمْ مَؤُونَةَ الْإِعْتِسَافِ،»۴۱
آنوقت از رنج بیراهه رفتن راحت می‌ شدید،



«وَ نَبَذْتُمُ الثِّقْلَ الْفَادِحَ عَنِ الْأَعْنَاقِ۴۲
و بار سنگین را از دوش خود به کناری‌ می‌ انداختید.




جعبه ابزار