خَرَج (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خَرَج (به فتح خا) از
واژگان نهج‌البلاغه، به معنای بیرون شدن و آشکار شدن است.
موارد زیادی از این مادّه در
نهج‌البلاغه آمده است.
خَرَج به معنای بیرون شدن و خارج شدن است.
مثل خارج شدن از منزل و خارج شدن ميوه از
درخت.
استخراج:
طلب خروج.
«خراج»: غلّه‌ايكه بر سبيل وظيفه (ماليات) اخراج مى‌شود:
«
اَلخِراجُ: اَلمالُ اَلمَضروب عَلَى الاَرض»
یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امیرالمومنین علی علیه السلام در
خطبه ۳۹ از مذمت یاران خود می‌فرمایند:
«دَعَوْتُكُمْ إِلَى نَصْرِ إِخْوانِكُمْ فَجَرْجَرْتُمْ جَرْجَرَةَ الْجَمَلِ الاَْسَرِّ، وَ تَثاقَلْتُمْ تَثاقُلَ الْنِّضْوِ الاَْدْبَرِ، ثُمَّ خَرَجَ إِلَيَّ مِنْكُمْ جُنَيْدٌ.» «شما را به يارى برادرانتان دعوت كردم، همانند شترى كه از درد بنالد، آه و ناله سر داديد، و يا همانند حيوانى كه پشتش زخم باشد كندى كرديد، تنها گروه كمى به سوى من شتافتند.»
مواردی زیاد از این ماده در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خرج»، ج۱، ص۳۳۰.
