• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حضن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حضن (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))


حِضن (به کسر اول حاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای ما بین بغل و محل بند شلوار از بدن است. حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با عثمان بن عفان و شکم‌پرستی او و درباره دنیا از این واژه استفاده نموده است.


حِضن به کسر اول: ما بین بغل و محل بند شلوار از بدن است. به معنی جانب شی‌ء نیز آید. حضان: مصدر است به معنی نگاه داشتن در حضن.
[۱] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۲۳۷.    
[۲] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۷۱.    


در رابطه با عثمان بن عفان و شکم‌پرستی او ‌فرمودند: ««الی ان قام ثالث القوم نافجا حضنیه بین نثیله و معتلفه»»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۴، خطبه ۳.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۳۰، خطبه ۳.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹، خطبه ۳.    
(تا اینکه نفر سوم قوم به خلافت بر خاست در حالی که بالا آورنده و پر کننده تهی گاه خود بود میان سرگین‌ انداختن و علفگاه خود) محمد عبده گوید: یعنی جز خوردن و غائط کردن همّی نداشت.
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۳۰.    
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹.    
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۴.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۲۱.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۶۲.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۹۶.    
[۱۲] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۹۷.    
)

درباره تخم مار فرموده: ««یکون کسرها وزرا و یخرج حضانها شّرا»»
[۱۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۷۲، خطبه ۱۶۶.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج، ص۱۶۱، خطبه ۱۶۶.    
[۱۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۴۰، خطبه ۱۶۶.    
(همچون تخم افعى در لانه پرندگان (مباشيد) كه شكستن آن گناه است (زيرا گمان مى‌رود تخم پرنده باشد) امّا جوجه آن شرّ و زيانبار است) که در «بیض» گذشت.
(ببینید: بیاض (مفردات‌نهج‌البلاغه))
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۹.    
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۷۲.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۷۳.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۴۱۱.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۷۶.    
[۲۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۸۲.    
)

درباره دنیا فرموده: ««و انصرمت الدنیا باهلها و اخرجتهم من حضنها فکانت کیوم مضی او شهر انقضی»»
[۲۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    
[۲۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۵۵، خطبه ۱۸۵.    
[۲۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
(دنیا اهل خویش را قطع کرد و آنها را از آغوش خویش خارج نمود و شد مانند روزی که گذشت و ماهی که به سر آمد)
[۲۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۹.    
[۲۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۳.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۹.    
[۲۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۰۵.    
[۲۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۰۱.    
[۳۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۲.    
)

این لفظ چهار مورد در کلام حضرت (علیه‌السلام) در نهج البلاغه آمده است.

۱. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۲۳۷.    
۲. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۷۱.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۴، خطبه ۳.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۳۰، خطبه ۳.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹، خطبه ۳.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۳۰.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۴.    
۹. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۲۱.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۶۲.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۹۶.    
۱۲. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۹۷.    
۱۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۷۲، خطبه ۱۶۶.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج، ص۱۶۱، خطبه ۱۶۶.    
۱۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۴۰، خطبه ۱۶۶.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۹.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۷۲.    
۱۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۷۳.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۴۱۱.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۷۶.    
۲۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۸۲.    
۲۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۳۹، خطبه ۱۹۰.    
۲۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۵۵، خطبه ۱۸۵.    
۲۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
۲۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۹.    
۲۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۳.    
۲۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۹.    
۲۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۰۵.    
۲۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۰۱.    
۳۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۲.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حضن»، ج۱، ص۲۸۳.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 166 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 190 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 3 نهج البلاغه
جعبه ابزار