عمر (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَمر (به ضم عین) و
عِمَارَت (به کسر عین و فتح میم و راء)
واژگان نهج البلاغه به معنای آباد کردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
عُمْر (به ضم عین) به معنای زندگی یعنی مدت آبادی بدن به وسیله
روح و حیات،
عُمُر (به ضم عین و میم) به معنای زندگی یا زندگی طولانی و
تَعمیر (به فتح تاء) به معنای آباد کردن و اعطاء زندگی.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به
منذر بن جارود عبدی و در مقام
نصیحت و... از این واژه استفاده نموده است.
عَمر و
عِمَارَت به معنای آباد کردن
عُمْر به معنای زندگی و مدت آبادی بدن به وسیله روح و حیات و
عُمُر به معنای زندگی یا زندگی طولان و
تَعمیر (به فتح تاء) به معنای آباد کردن و اعطاء زندگی آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) به منذر بن جارود عبدی که به
بیت المال خیانت کرد نوشت:
«تَعْمُرُ دُنْيَاكَ بَخَرَابِ آخِرَتِكَ، وَتَصِلُ عَشِيرَتَكَ بِقَطِيعَةِ دِينِكَ.» «دنیایت را آباد می‌کنی با خراب آخرتت و
صله رحم می‌کنی با قطع و زیر پا گذاشتن دینت.»
(شرح‌های نامه:
)
و در مقام نصیحت فرموده است:
«يَابْنَ آدَمَ، لاَ تَحْمِلْ هَمَّ يَوْمِكَ الَّذِي لَمْ يَأْتِكَ عَلَى يَوْمِكَ الَّذِي قَدْ أَتَاكَ، فَإِنَّهُ إِنْ يَكُ مِنْ عُمُرِكَ يَأْتِ اللهُ فِيهِ بِرِزْقِكَ.» (اى فرزند
آدم!
غم و اندوه روزى را كه نيامده، بر آن روز كه در آن هستى تحميل مكن! چرا كه اگر از عمرت باشد، روزيت را
خداوند در آن روز مى‌دهد.)
(شرح‌های حکمت:
)
و در
حکمت ۳۱۷ فرموده است:
«الْعُمْرُ الَّذِي أَعْذَرَ اللهُ فِيهِ إِلَى ابْنِ آدَمَ سِتُّونَ سَنَةً.» «عمری كه خداوند به انسان مهلت داده شصت سال است.»
(شرح‌های حکمت:
) که در «ستّة» گذشت.
موارد زیادی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عمر»، ج۲، ص۷۴۹.
