• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سلک (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَلک (به فتح سین) از واژگان نهج البلاغه به معنای داخل شدن و داخل کردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: اِسلاک (به کسر الف) به معنای داخل کردن و مَسلک (به فتح میم) اسم مکان به معنای محل داخل شدن و سالِک (به فتح سین) به معنای داخل شونده است. بیست و دو مورد از این واژه در نهج البلاغه آمده است.



سَلک به معنای داخل شدن و داخل کردن آمده است. اِسلاک فقط داخل کردن است. مَسلک اسم مکان به معنای محل داخل شدن، سالِک به معنای داخل شونده است. داخل شدن در راه و رفتن در آنرا نیز سلک گویند.


امام علی (علیه‌السلام) فرموده: «أَيُّهَا النّاسُ، مَنْ سَلَكَ الطّريقَ الْواضِحَ وَرَدَ الْماءَ، وَ مَنْ خالَفَ وَقَعَ في التيهِ!» (اى مردم! آن كس كه از راه آشكار و جاده واضح برود به آب مى‌رسد؛ امّا آن كس كه مخالفت كند و از اين طريق منحرف گردد. در حيرت و سرگردانى قرار خواهد گرفت (و تشنه كام جان مى‌دهد).) (شرح‌های خطبه: )
داخل شدن در راه و رفتن در آنرا نیز سلک گویند، حضرت امیر درباره رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله) فرموده: «وَ لَقَدْ قَرَنَ اللهُ تَعالَى بِهِ (صلى الله عليه وآله) مِنْ لَدُنْ [أَنْ] كانَ فَطيماً أَعْظَمَ مَلَك مِنْ مَلائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَريقَ الْمَكارِمِ» «از روزی که آن حضرت از شیر بریده شد، خداوند یکی از بزرگترین ملائکه خویش را قرین او کرده بود، که او را در راه‌های اخلاق نیک راه می‌برد (یعنی ملک مواظب بود که آن حضرت کار ناپسندی و لو در کودکی انجام ندهد چون در آن صورت مقبول قلوب واقع نمی‌شد).» (شرح‌های خطبه: )


بیست و دو مورد از واژه سَلک در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۴۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۲۷۱.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۴۲۱.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۷، خطبه ۲۰۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۰۷، خطبه ۱۹۶.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۹، خطبه ۲۰۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۷، خطبه ۲۰۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۵۶.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۵۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۲۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۲، ص۳۸۹.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۶۱.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۷۴، خطبه ۱۹۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۸۲، خطبه ۱۸۷.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۰۰، خطبه ۱۹۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۷، خطبه ۱۹۲.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۲۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۲۹.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۵۰۰.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۲، ص۳۶.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۹۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سَلک»، ج۱، ص۵۴۶.    






جعبه ابزار