ذَعْذَعَة (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ذَعْذَعَة (به فتح ذال اول و دوم و سکون عین اول و فتح عین دوم) از
واژگان نهج البلاغه به معنای پراکندن است.
از این ماده دو بار در
نهج البلاغه آمده است.
ذَعْذَعَة به معنای پراكندن است.
«
ذَعْذَعَ المالَ و غيرَهُ: بدَّدهُ و فرَّقهُ.»
مواردی که در «نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره آينده
بنی امیه فرموده:
«يُذعْذِعُهُمُ اللهُ فی بُطونِ أَوْديَتِهِ ثُمَّ يَسْلُكُهُمْ يَنابيعَ فی الاَْرْضِ يأَخُذُ بِهِمْ مِنْ قَوْم حُقوقَ قَوْم.» يعنى «
خداوند آن‌ها را در متن دره‌هايش پراكنده مى‌كند، سپس آن‌ها را در گودال‌هایى در
زمین داخل مى‌كند و با آن وضع آن‌ها، حق قومى را از قومى مى‌گيرد. (منظور پراكندن و ناپديد شدن آن‌هاست.)»
آن حضرت به غالب بن صعصعه پدر فرزاق فرمود:
«ما فَعَلَتْ إِبِلُکَ الْكثيرَةُ؟ قال: ذَعْذَعَتْها الحُقوقُ يا أميرالمؤمنين. فَقال (عليه السلام): ذاکَ أَحْمَدُ سُبُلِها.» (شتران فراوانت چه شدند؟ عرض كرد اى اميرمؤمنان! حقوق واجب (
زکات) آن‌ها را پراكنده ساخت! امام فرمود: اين بهترين راه مصرف آن‌ها بود.)
از اين كلمه دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ذعذع»، ج۱، ص۴۱۴.
