• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خطبه ۱۴۴ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.



عقائدية، تاريخية ، سياسية


وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از خطبه های‌ آن حضرت است
در بعثت پیامبر و فضل اهل بیت

۱. الحكمة من بعثة الرُسّلُ

«بَعَثَ اللهُ رُسُلَهُ بِمَا خَصَّهُمْ بِهِ مِنْ وَحْیِهِ،»۱
خداوند پیامبرانش را با مخصوص گرداندن آنان به وحی‌ خود به رسالت برانگیخت،



«وَ جَعَلَهُمْ حُجَّةً لَهُ عَلَى خَلْقِهِ،»۲
و آنان را حجت خود بر بندگانش قرار داد،



«لِئَلَّا تَجِبَ الْحُجَّةُ لَهُمْ بِتَرْکِ الْإِعْذَارِ اِلَيْهِمْ،»۳
تا عذری‌ برای‌ مردم به خاطر بستن راههای‌ عذر به روی‌ آنان نباشد،



«فَدَعَاهُمْ بِلِسَانِ الصِّدْقِ إِلَى سَبِیلِ الْحَقِّ۴
پس آنان را با زبان صدق به راه حق دعوت کرد.



«أَلاَ إِنَّ اللهَ تَعَالی قَدْ کَشَفَ الْخَلْقَ کَشْفَةً۵
بدانید که خداوند بندگان را در معرض آزمون قرار داد،



«لَا أَنَّهُ جَهِلَ مَا أَخْفَوْهُ مِنْ مَصُونِ أَسْرَارِهِمْ وَ مَکْنُونِ ضَمَائِرِهِمْ۶
نه به خاطر اینکه به آنچه از اسرار باطنی‌ و اندیشه های‌ درونی‌ پنهان کرده بودند آگاه نبود،



«وَلكِنْ (لِیَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً)»(۱)۷

بلکه به این علّت که آنان را در بوته آزمایش قرار دهد تا کدامشان عامل بهترین عملند،



«فَیَکُونَ الثَّوَابُ جَزَاءً،»۸
آن گاه ثواب در برابر کار نیک،



«وَ الْعِقَابُ بَوَاءً۹
و عقاب در مقابل کار بد قرار گیرد.

۲. خصائص الأئمة الأثني عشر

«أَیْنَ الَّذِينَ زَعَمُوا أَنَّهُمُ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ دُونَنَا؟»۱۰
کجایند آنان که گمان دارند راسخون در دانشند و ما نیستیم؟



«کَذِباً وَ بَغْیاً عَلَيْنَا،»۱۱
این گمان را با کذب و ستم بر ما برخود داشتند،



«أَنْ رَفَعَنَا اللهُ وَ وَضَعَهُمْ،»۱۲
از آن رو که خداوند ما را رفعت داد و آنان را پست کرد،



«وَ أَعْطَانَا وَ حَرَمَهُمْ،»۱۳
و دانش را به ما بخشید و از آنان منع کرد،



«وَ أَدْخَلَنَا وَ أَخْرَجَهُمْ۱۴
و ما را در حریم عنایت وارد و آنان را خارج کرد.



«بِنَا یُسْتَعْطَی الْهُدَی،»۱۵
به وجود ما هدایت خواسته می‌ شود،



«وَ یُسْتَجْلَی الْعَمَی۱۶
و به برکت ما کوردلی‌ برطرف می‌ گردد.



«إِنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ قُرَیْشٍ»۱۷
بی‌ شک امامان از قریش هستند،



«غُرِسُوا فِي هذَا الْبَطْنِ مِنْ هَاشِمٍ۱۸
که درخت وجودشان در این تیره از خاندان هاشم غرس شده،



«لَا تَصْلُحُ عَلَى سِوَاهُمْ،»۱۹
این منزلت شایسته دیگران نیست،



«وَ لَا تَصْلُحُ الْوُلاَةُ مِنْ غَیْرِهِمْ۲۰
و والیان دیگر صلاحیت این مقام را ندارند.

۳. التعريف باهل الضلال و عبدالملك

وَ مِنْـها
از این خطبه است

«آثَرُوا عَاجِلاً وَ أَخَّرُوا آجِلاً،»۲۱
دنیا را بر همه چیز پیش انداختند و آخرت را پشت سر گذاشتند،



«وَ تَرَکُوا صَافِیاً، وَ شَرِبُوا آجِناً،»۲۲
آب گوارا را رها کردند و آب گندیده را خوردند.



«كَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى فَاسِقِهِمْ»۲۳
گویا به فاسقی‌ از آنان نظر می‌ کنم



«وَ قَدْ صَحِبَ الْمُنْکَرَ فَأَلِفَهُ،»۲۴
که همنشین منکَر شده و با آن الفت گرفته،



«وَ بَسِئَ بِهِ وَ وَافَقَهُ،»۲۵
و با بدی‌ همدم و موافق گشته،



«حَتَّى شَابَتْ عَلَيْهِ مَفَارِقُهُ،»۲۶
تا جایی‌ که مویش بر منکَر سپید شده،



«وَ صُبِغَتْ بِهِ خَلاَئِقُهُ،»۲۷
و اخلاقش با گناه رنگ گرفته،



«ثُمَّ أَقْبَلَ مُزْبِداً کَالتَّیَّارِ لَا یُبَالِی مَا غَرَّقَ،»۲۸
آن گاه بر مردم هجوم نموده همچون دریای‌ پر موج که از آنچه غرق کند پروا نکند،



«أَوْ کَوَقْعِ النَّارِ فِي الْهَشِیمِ»۲۹
یا همچون آتشی‌ که در گیاه خشک افتد



«لَا یَحْفِلُ مَا حَرَّقَ۳۰
و به آنچه سوزاند اعتنا ننماید.

۴. نصائح خالدة

«أَیْنَ الْعُقُولُ الْمُسْتَصْبِحَةُ بِمَصَابِیحِ الْهُدَی،»۳۱
کجایند عقلهای‌ روشنی‌ جو از چراغهای‌ هدایت،



«وَ الْأَبْصَارُ الْلَّامِحَةُ إِلَى مَنَارِ التَّقْوَی؟!»۳۲
و دیده های‌ نظرکننده به نشانه های‌ تقوا؟!



«أَیْنَ الْقُلُوبُ الَّتِي وُهِبَتْ لِلّهِ،»۳۳
کجایند قلوبی‌ که به خداوند سپرده شدند،



«وَ عُوقِدَتْ عَلَى طَاعَةِ اللهِ؟!»۳۴
و با آنها بر طاعت حق پیمان بسته شد؟!



«ازْدَحَمُوا عَلَى الْحُطَامِ،»۳۵
این مردم بر متاع دنیا ازدحام کردند،



«وَ تَشَاحُّوا عَلَى الْحَرَامِ۳۶
و برای‌ به دست آوردن حرام بر یکدیگر بخل و کینه ورزیدند،



«وَ رُفِعَ لَهُمْ عَلَمُ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ،»۳۷
نشانه های‌ بهشت و جهنّم برای‌ اینان برافراشته شد،



«فَصَرَفُوا عَنِ الْجَنَّةِ وُجُوهَهُمْ،»۳۸
اما روی‌ از بهشت برگرداندند،



«وَ أَقْبَلُوا إِلَى النَّارِ بِأَعْمَالِهِمْ۳۹
و با اعمالشان به آتش روی‌ آوردند،



«وَ دَعَاهُمْ رَبُّهُمْ فَنَفَرُوا وَ وَلَّوْا،»۴۰
پروردگارشان آنان را دعوت نمود ولی‌ اینان فرار کرده و به حق پشت کردند،



«وَ دَعَاهُمُ الشَّیْطَانُ فَاسْتَجَابُوا وَ أَقْبَلُوا۴۱
و شیطان آنان را فراخواند و اینان اجابت کرده به او روی‌ آوردند.



(۱) هود/سوره۱۱، آیه۷.    




جعبه ابزار