غرق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَرَق (به فتح غین و راء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای فرو رفتن در
آب و در
نعمت است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
اِسْتِغْراق (به کسر الف و تاء) به معنای احاطه و فراگرفتن.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره مقام
موعظه و ... از این واژه استفاده نموده است.
غَرَق (بر وزن شرف) به معنای فرو رفتن در آب و در نعمت آمده است.
اِسْتِغْرَاق به معنای احاطه و فراگرفتن (همگانی شدن) آمده است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
حکمت ۳۳۹ فرموده است:
«وَمَنِ اقْتَحَمَ اللُّجَجَ غَرِقَ» «هر کس وارد دریاها شود غرق می‌گردد،»
(شرح‌های حکمت:
)
درباره مقام موعظه فرموده است:
«وَأُحَذِّرُكُمُ الدُّنْيا، فإِنَّها ... تَمِيدُ بِأَهْلِها مَيَدانَ السَّفِينَةِ ... فَمِنْهُمُ الْغَرِقُ الْوَبِقُ وَمِنْهُمُ النّاجِي عَلى مُتُونِ الاَْمْواجِ» یعنی شما را از
دنیا بر حذر می‌دارم که اهل خود را مانند کشتی بالا و پائین می‌برد، برخی غرق و هلاک می‌شوند و بعضی نجات می‌یابند، آن هم در بطون موج‌های شکننده.
(شرح‌های خطبه:
) «غرق - وبق» هر دو بر وزن «کتف» به معنای غرق شده و هلاک شده است.
استغراق: احاطه و فراگرفتن (همگانی شدن) ایشان درباره
مرگ فرموده است:
«إِنَّ لِلْمَوتِ لَغَمَرات هِيَ أَفْظَعُ مِنْ أَنْ تُسْتَغْرَقَ بِصِفَة» «برای مرگ بیهوشی‌هایی است هولناک‌تر از آنکه بطور کلی توصیف شود.»
(شرح‌های خطبه:
)
موارد زیادی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غرق»، ج۲، ص۷۸۰.
