غَرَق (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَرَق (به فتح غین و راء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای فرو رفتن در
آب و در
نعمت است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، مانند:
اِسْتِغْراق (به کسر الف و تاء) به معنای احاطه و فراگرفتن.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره مقام
موعظه و ... از این واژه استفاده نموده است.
غَرَق (بر وزن شرف) به معنای فرورفتن در آب و در نعمت آمده است.
اِسْتِغْرَاق به معنای احاطه و فراگرفتن (همگانی شدن) آمده است.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در
حکمت ۳۳۹ فرموده است:
«وَ مَنِ اقْتَحَمَ اللُّجَجَ غَرِقَ.» «هرکس وارد دریاها شود غرق میگردد.»
درباره مقام موعظه فرموده است:
«وَ أُحَذِّرُكُمُ الدُّنْيا، فإِنَّها ... تَميدُ بِأَهْلِها مَيَدانَ السَّفينَةِ ... فَمِنْهُمُ الْغَرِقُ الْوَبِقُ وَ مِنْهُمُ النّاجِي عَلى مُتونِ الاَْمْواجِ.» یعنی «شما را از
دنیا بر حذر میدارم که اهل خود را مانند کشتی بالا و پائین میبرد، برخی غرق و
هلاک میشوند و بعضی
نجات مییابند، آن هم در بطون موجهای شکننده.»
«غرق - وبق» هر دو بر
وزن «
کتف» به معنای غرق شده و هلاک شده است.
استغراق: احاطه و فراگرفتن (همگانی شدن) ایشان درباره
مرگ فرموده است:
«إِنَّ لِلْمَوتِ لَغَمَرات هِيَ أَفْظَعُ مِنْ أَنْ تُسْتَغْرَقَ بِصِفَة.» «برای مرگ بیهوشیهایی است هولناکتر از آنکه بطور کلی توصیف شود.»
موارد زیادی از این ماده در «نهجالبلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غرق»، ج۲، ص۷۸۰.