سوی (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سوی(به کسر سین) از
واژگان نهج‌البلاغه، به معنای مساوات برابرى در وزن يا پيمانه هاست. مواردی زیاد از این مادّه در
نهج‌البلاغه آمده است.
سوی به معنای برابرى در وزن يا پيمانه يا شباهت و غير آن است. «تسويه»: برابر كردن و پرداختن مرتب كردن. «استواء» برابرى اگر با حرف «على» باشد به معنى استقرار آيد مثل «
ثمّ استوی علی العرش» يعنى بر حكومت استقرار يافت و اگر با حرف «الى» باشد به معنى توجّه است، «ثمّ استوى الى السماء و هى دخان» سپس به آسمان توجّه كرد كه دخان بود.
«سوىّ» به معنای تمام، راست، مستقيم است. (آنچه در اندازه و كيفيت بدون افراط و تفريط باشد) «سوى»: غير. «فعل هذا سواى» يعنى غير من اين كار را كرده است «سواء» برابرى به معنى مساوى و وسط نيز آيد.
مواردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.
درباره
بدعت هاى خلفاى پيش از خود فرموده:
«لَوْ قَدِ اسْتَوَتْ قَدَمَاىَ مِنْ هذِهِ الْمَدَاحِضِ لَغَيَّرْتُ أَشْيَاءَ.»«اگر گام‌هايم استوار ماند و از اين
فتنه ها خلاص گردم امورى را تغيير خواهم داد (و بدعت‌هايى را كه گذارده‌اند از ميان خواهم برد).»
(شرح های حکمت:
)
درباره خلقت
انسان فرمود:
«أَیّهَا المَخلُوقُ السوّیِ ّ وَ المُنشَأُ المرَعیِ ّ فِی ظُلُمَاتِ الأَرحَامِ وَ مُضَاعَفَاتِ الأَستَارِ.»«اى مخلوقى كه با اندام متناسب آفريده شده‌اى و در محيط محفوظى، در تاريكى‌هاى رحم و در پرده‌هاى تو در توى متعدد پرورش يافته‌اى.»
(شرح های خطبه:
)
مواردی زیاد از این ماده در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سوی»، ج۱، ص۵۶۷.
