• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خطبه ۱۷۲ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.



عقائدية ، سياسية ، عسكرية


وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از خطبه های‌ آن حضرت است
در دفاع از حق خویش، و نکوهش اهل جمل

«الْحَمْدُ للهِ الَّذِي لَا تُوَارِی عَنْهُ سَمَاءٌ سَمَاءً، وَ لَا أَرْضٌ أَرْضاً۱
حمد خدایی‌ را که آسمانی‌ آسمان دیگر را، و زمینی‌ زمین دیگر را از دید او نمی‌ پوشاند.

۱. مناقشة في يوم الشورى

مِنْها
از این خطبه است

«وَ قَدْ قَالَ قَائِلٌ۲
کسی‌ به من گفت:



«إِنَّكَ عَلَى هذَا الْأَمْرِ يَا بْنَ أَبِي طَالِب لَحَرِیصٌ۳
ای‌ پسر ابوطالب، تو بر امر خلافت بس حریصی‌!



«فَقُلْتُ: بَلْ أَنْتُمْ وَاللهِ لَأَحْرَصُ وَ أَبْعَدُ،»۴
به او گفتم: به خدا سوگند شما حریص تر و دورترید،



«وَ أَنَا أَخَصُّ وَ أَقْرَبُ،»۵
و من سزاوارتر و نزدیکترم.



«وَ إِنَّمَا طَلَبْتُ حَقّاً لِي وَ أَنْتُمْ تَحُولُونَ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ، وَ تَضْرِبُونَ وَجْهِی دُونَهُ۶
من حقّ خودم را که شما بین من و آن مانع می‌ شوید و مرا ازدست یافتن به آن بازمی‌ دارید طلب کردم.



«فَلَمَّا قَرَّعْتُهُ بِالْحُجَّةِ فِي الْمَلَإِ الْحَاضِرِینَ»۷
هنگامی‌ که در جمع حاضران با دلیل او را سرکوب کردم



«هَبَّ كَأَنَّهُ بُهِتَ (هَبّ) لَا یَدْرِی مَا یُجِبُنِی بِهِ!»۸
دستپاچه شد و گویا سرگردان ماند که پاسخم را چه بگوید.

۲. معاتبة على قريش

«اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَعْدِیکَ عَلَى قُرَیْش وَ مَنْ أَعَانَهُمْ۹
الهی‌! من بر قریش و آنان که یاریشان می‌ دهند از تو کمک می‌ جویم،



«فَإِنَّهُمْ قَطَعُوا رَحِمِی،»۱۰
زیرا آنان با من قطع رحم کردند،



«وَ صَغَّرُوا عَظِیمَ مَنْزِلَتِی،»۱۱
و منزلت والایم را کوچک شمردند،



«وَ أَجْمَعُوا عَلَى مُنَازَعَتِی أَمْراً هُوَ لِي.»۱۲
و در ستیز با من در برنامه ای‌ که حق من بود با یکدیگر همدست شدند،



«ثُمَّ قَالُوا۱۳
آن گاه گفتند:



«أَلَا إِنَّ فِي الْحَقِّ أَنْ تَأْخُذَهُ،»۱۴
هش دار، حق آن است که آن را بگیری‌،



«وَ فِي الْحَقِّ أَنْ تَتْرُکَهُ۱۵
و حق آن است که آن را رها کنی‌.

۳. معاتبة على الناكثين

وَ مِنْها فى ذِكْرِ اَصْحابِ الْجَمَلِ
از این خطبه است درباره اصحاب جمل

«فَخَرَجُوا یَجُرُّونَ حُرْمَةَ رَسُولِ اللهِ (صَلَّى‌اللّهُ‌عَلَيهِ‌وَ‌آلِهِ) كَمَا تُجَرُّ الْأُمَةُ عِنْدَ شِرَائِهَا،»۱۶
به سوی‌ جنگ بیرون شدند در حالی‌ که حرم رسول خدا (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌) را همچون کنیزی‌ که برای‌ فروش می‌ برند به دنبال خود کشاندند



«مُتَوَجِّهِینَ بِهَا إِلَى الْبَصْرَةِ،»۱۷
و او را با خود به سوی‌ بصره روان ساختند،



«فَحَبَسَا نِسَاءَهُمَا فِي بُیُوتِهِمَا،»۱۸
طلحه و زبیر زنان خود را در خانه نشاندند



«وَ أَبْرَزَا حَبِیسَ رَسُولِ اللهِ (صَلَّى‌اللّهُ‌عَلَيهِ‌وَ‌آلِهِ) لَهُمَا وَ لِغَیْرِهِمَا۱۹
و همسر رسول خدا (صلى‌الله‌عليه‌وآله‌) را در برابر تماشای‌ خود و دیگران گذاشتند،



«فِي جَیْش مَا مِنْهُمْ رَجُلٌ»۲۰
آن هم در میان لشگری‌ که مردی‌ از آنان نبود



«إِلَّا وَ قَدْ أَعْطَانِی الطَّاعَةَ،»۲۱
مگر اینکه دست طاعت به من داده بود،



«وَ سَمَحَ لِي بِالْبَیْعَةِ، طَائِعاً غَیْرَ مُکْرَه،»۲۲
و با آزادی‌ و اختیار بیعتم را پذیرفته بود،



«فَقَدِمُوا عَلَى عَامِلِی بِهَا وَ خُزَّانِ بَیْتِ مَالِ الْمُسْلِمِینَ وَ غَیْرِهِمْ مِنْ أَهْلِهَا،»۲۳
آنان به فرماندار من و خزانه داران بیت المال مسلمین و مردم بصره هجوم بردند،



«فَقَتَلُوا طَائِفَةً صَبْراً، وَ طَائِفَةً غَدْراً۲۴
گروهی‌ را به شکنجه، و عده ای‌ را به مکر و حیله کشتند.



«فَوَاللهِ لَوْ لَمْ یُصِیبُوا مِنَ الْمُسْلِمِینَ إِلَّا رَجُلاً وَاحِداً»۲۵
به خدا قسم اگر جز به یک نفر از مسلمانان دست نمی‌ یافتند



«مُعْتَمِدِینَ لِقَتْلِهِ، بِلَا جُرْم جَرَّهُ،»۲۶
و عمداً و بدون گناه او را می‌ کشتند،



«لَحَلَّ لِي قَتْلُ ذلِكَ الْجَیْشِ كُلِّهِ،»۲۷
کشتن همه آنان بر من حلال بود،



«إِذْ حَضَرُوهُ فَلَمْ یُنْکِرُوا،»۲۸
زیرا همه در آن قتل حاضر بودند



«وَ لَمْ یَدْفَعُوا»۲۹
ولی‌ مانع نشدند



«عَنْهُ بِلِسَان وَ لَا بِیَدٍ۳۰
و از او به زبان و دست دفاع نکردند،



«دَعْ مَا أَنَّهُمْ قَدْ قَتَلُوا مِنَ الْمُسْلِمِینَ مِثْلَ الْعِدَّةِ الَّتِي دَخَلُوا بِهَا عَلَيْهِمْ!»۳۱
چه رسد به اینکه اینان برابر با عددی‌ که داخل بصره شدند از مسلمانان به قتل رساندند.




جعبه ابزار