قَتْل (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَتْل (به فتح قاف) از
مفردات نهج البلاغه به معنای کشتن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، مانند:
قِتال (به کسر قاف) به معنای جنگ و کشتن یکدیگر.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره
خوارج و ... از این واژه استفاده نموده است.
قَتْل به معنای کشتن، اصل قتل ازاله روح است از بدن مثل
مرگ لیکن چون بکشنده اطلاق شود قتل گویند و به اعتبار از بین رفتن
حیات موت نامند.
قِتال به معنای
جنگ و کشتن یکدیگر آمده است.
یک مورد از مواردی که در نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در
خطبه ۶۱ درباره خوارج فرموده است:
«لاَ تَقْتُلُوا الْخَوَارِجَ بَعْدِي، فَلَيْسَ مَنْ طَلَبَ الْحَقَّ فَأَخْطَأَهُ، كَمَنْ طَلَبَ الْبَاطِلَ فَأَدْرَكَهُ» «بعد از من خوارج را نكشيد زيرا آنكه
حق را طلبيد و در يافتن آن به خطا رفت مانند كسى نيست كه طلب
باطل كرد و آنرا يافت».
معنای این کلام در «خرج- خوارج» گذشت.
«قاتلهم الله» یعنی: خدا آنها را
لعنت کند،
طبرسی ذیل
آیه ۳۰ از
سوره توبه از
ابن انباری نقل کرده که مقتله از قتل است و چون از طرف
خدا گفته شود منظور
لعن میباشد.
موارد بیشماری از این ماده در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قتل»، ج۲، ص۸۴۲.