• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خطبه ۱۸۰ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.



سياسية


وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ)
از خطبه های‌ آن حضرت است

فى ذَمِّ اَصْحابِهِ
در نکوهش اصحابش

۱. تقريع الكوفييّن

«أَحْمَدُ اللهِ عَلَى مَا قَضَی مِنْ أَمْرٍ،»۱
خدای‌ را حمد می‌ کنم بر امری‌ که گذشت،



«وَ قَدَّرَ مِنْ فِعْلٍ،»۲
و از کاری‌ که مقدّر نمود،



«وَ عَلَى ابْتِلاَئِی بِكُمْ»۳
و بر مبتلا شدنم به شما



«أَيَّتُهَا الْفِرْقَةُ الَّتِي إِذَا أَمَرْتُ لَمْ تُطِعْ،»۴
ای‌ مردمی‌ که چون فرمان دهم اطاعت نکنید،



«وَ إِذَا دَعَوْتُ لَمْ تُجِبْ۵
و هرگاه دعوت نمایم به اجابتم برنخیزید،



«إِنْ أُمْهِلْتُمْ خُضْتُمْ،»۶
اگر مهلتتان دهند در سخن باطل فرو می‌ روید،



«وَ إِنْ حُورِبْتُمْ خُرْتُمْ۷
و اگر با شما بجنگند ناتوانی‌ نشان می‌ دهید،



«وَ إِنِ اجْتَمَعَ النَّاسُ عَلَى إِمَام طَعَنْتُمْ،»۸
اگر مردم دور امام برحقّی‌ را بگیرند به آنان طعنه می‌ زنید،



«وَ إِنْ أُجِبْتُمْ إِلَى مُشَاقَّةٍ نَکَصْتُمْ۹
و اگر ناچار به کار دشواری‌ شوید عقبگرد می‌ کنید.



«لَا أَبَا لِغَیْرِکُمْ۱۰
دشمنتان بی‌ پدر باد،



«مَا تَنْتَظِرونَ بِنَصْرِکُمْ وَ الْجِهَادِ عَلَى حَقِّکُمْ؟»۱۱
برای‌ پیروزی‌ خود و جهاد بر حقّتان انتظار چه چیزی‌ را می‌ برید؟



«الْمَوْتَ أَوِ الذُّلَّ لَكُمْ؟»۱۲
مرگ یا ذلّت؟!



«فَوَاللهِ لَئِنْ جَاءَ یَوْمِی ـ وَ لَیَأْتِیَنِّی ـ لَیُفَرِّقَنَّ بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ»۱۳
به خدا قسم اگر مرگم برسد ـ که می‌ رسد ـ بین من و شما جدایی‌ می‌ اندازد



«وَ أَنَا لِصُحْبَتِکُمْ قَالٍ،»۱۴
در حالی‌ که از همنشینی‌ با شما نفرت دارم،



«وَ بِكُمْ غَیْرُ کَثِیرٍ۱۵
و با شما بودن به صورتی‌ است که گویی‌ تنهایم.

۲. أسباب انحطاط الكوفييّن

«للهِِ أَنْتُم!»۱۶
شگفتا از شما!



«أَمَا دِینٌ یَجْمَعُکُمْ؟»۱۷
آیا دینی‌ نیست که بر محور خود شما را جمع کند؟



«وَ لَا مَحْمِیّةٌ تَشْحَذُکُمْ؟»(۱)۱۸
و حمیّتی‌ نیست که شما را آماده کار نماید؟



«أَوَلَيْسَ عَجَباً أَنَّ مُعَاوِیَةَ یَدْعُو الْجُفَاةَ الطَّغَامَ۱۹
آیا عجیب نیست که معاویه ستمگران فرومایه را دعوت می‌ کند



«فَیَتَّبِعُونَهُ عَلَى غَیْرِ مَعُونَة وَ لَا عَطَاءٍ،»۲۰
و آنان بدون دریافت کمک و حقوق از او اطاعت می‌ نمایند،



«وَ أَنَا أَدْعُوکُمْ وَ أَنْتُمْ تَرِیکَةُ الْإِسْلاَمِ، وَ بَقِیَّةُ النَّاسِ إِلَى الْمَعُونَةِ أَوْ طَائِفَةٍ مِنَ الْعَطَاءِ،»۲۱
و من شما را ـ که بازمانده اسلام و باقیمانده مسلمانان هستید ـ به گرفتن کمک و قسمتی‌ از حقوق بیت المال دعوت می‌ نمایم



«فَتَفَرَّقُونَ عَنِّي»۲۲
ولی‌ از دورم پراکنده می‌ شوید



«وَ تَخْتَلِفُونَ عَلَيَّ؟!»۲۳
و با من مخالفت می‌ورزید؟!



«إِنَّهُ لَا یَخْرُجُ إِلَيْكُمْ مِنْ أَمْرِی رِضًی فَتَرْضَونَهُ،»۲۴
دستوری‌ موردپسند از من به شما نمی‌ رسد که همگی‌ بپسندید،



«وَ لَا سُخْطٌ فَتَجْتَمِعُونَ عَلَيْهِ;»۲۵
و دستوری‌ ناپسند نمی‌ رسد که همگی‌ بر ناپسندی‌ آن اجتماع کنید.



«وَ إِنَّ أَحَبَّ مَا أَنَا لاَقٍ إِلَيَّ الْمَوْتُ۲۶
قطعاً محبوبترین چیزی‌ که دوست دارم با آن روبرو شوم مرگ است.



«قَدْ دَارَسْتُکُمُ الْکِتَابَ،»۲۷
کتاب خدا را به شما آموختم،



«وَ فَاتَحْتُکُمُ الْحِجَاجَ،»۲۸
راه دلیل و برهان را به رویتان گشودم،



«وَ عَرَّفْتُکُمْ مَا أَنْکَرْتُمْ،»۲۹
آنچه را نمی‌ شناختید به شما شناساندم،



«وَ سَوَّغْتُکُمْ مَا مَجَجْتُمْ،»۳۰
آنچه را از دهان بیرون می‌ انداختید به مذاقتان گوارا کردم،



«لَوْ کَانَ الْأَعْمَی یَلْحَظُ،»۳۱
ای‌ کاش کور می‌ دید،



«أَوِ النَّائِمُ یَسْتَیْقِظُ۳۲
و خفته بیدار می‌ شد!



«وَ أَقْرِبْ بِقَوْمٍ مِنَ الْجَهْلِ بِاللهِ قَائِدُهُمْ مُعَاوِیَةُ۳۳
چه نزدیکند به بی‌ معرفتی‌ نسبت به حضرت حق ملّتی‌ که رهبرشان معاویه،



«وَ مُؤَدِّبُهُمُ ابْنُ النَّابِغَةِ۳۴
و آموزگارشان پسر زن زانیه (عمروعاص) است!



(۱) در بعضی نسخ «وَ لَا حَمِیَّةٌ تَشْحَذُکُمْ؟» آمده است.




جعبه ابزار