• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَلْی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَلْی (به فتح قاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای بغض و دشمنی شدید است.
چهار مورد از این ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.



قَلْی (به فتح قاف) (مثل عقل) به معنای بغض و دشمنی شدید آمده است. «قلاهُ‌ قَلِيَهُ‌: و یقلوه: ابغضه و کره غایة الکِراهة»


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - حکمت ۴۲۴

امام علی (علیه‌السلام) در حکمت ۴۲۴ فرموده است: «اخْبُرْ تَقْلِهِ» «یعنی شخص را امتحان کن تا دشمنش داری.» (شرح‌های حکمت: )
«اخبر» فعل امر است از باب قتل یقتل و از مادّه اختبار و امتحان کردن است، خلاصه‌اش آنکه اگر ظاهر شخص تو را خوش آمد، او را امتحان کن شاید باطنش طور دیگر باشد که او را دشمن داری، سید رضی فرماید بعضی این سخن را از کلام رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌اله‌و‌سلم) دانسته‌اند، ولی از کلام علی (علیه‌السلام) است.

۲.۲ - حکمت ۱۱۲

در حکمت ۱۱۲ فرموده است: «هَلَكَ فِيَّ رَجُلاَنِ: مُحِبٌّ غَال وَ مُبْغِضٌ قَال» «درباره من دو نفر هلاک شد آنکه مرا دوست دارد و در دوستی غلوّ کرده بالاتر از بشرم بداند و آنکه مرا دشمن داردد.» (شرح‌های حکمت: )
در خطبه ۱۸۰ و خطبه ۲۰۲ (صبحی صالح) نیز آمده است.

این ماده چهار بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۷۸.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۴۹.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۴۰۸.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۲۴، حکمت ۴۲۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۵۷، حکمت ۴۳۴.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۳، حکمت ۴۳۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۴.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۶۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۶۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۴۶۷.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۵۱۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۸۰.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۹۹، حکمت ۱۱۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۷۸، حکمت ۱۱۷.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۹، حکمت ۱۱۷.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۶۹۹.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج، ص۵۷۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۷۰۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۷۹.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۸۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قلی»، ج۲، ص۸۷۸.    






جعبه ابزار