• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عجب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَجَب (به قتح عین و جیم) به معنای شگفت و عُجْب (به ضم عین) به معنای خود بزرگ‌بینی از واژگان نهج البلاغه هستند. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره حسادت و ... از این واژه استفاده نموده است.



عَجَب به معنای شگفت و حالتی است که از بزرگ شمردن یا انکار چیزی بر انسان عارض می‌شود و عُجْب به معنای خود بزرگ‌بینی، که انسان خود را صواب می‌بیند.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۳۸ فرموده است: «أَكْبَرَ الْفَقْرِ الْحُمْقُ، وَأَوحَشَ الْوَحْشَةِ الْعُجْبُ» «بزرگترین فقر حماقت و خوفناک‌ترین خوف، خود بزرگ‌بینی در رأی است.» (شرح‌های حکمت: )
و نیز فرماید: «الْعَجَبُ لِغَفْلَةِ الْحُسَّادِ عَنْ سَلاَمَةِ الاَْجْسَادِ!» «تعجب از غفلت حسودان از سلامت ابدانشان.» (شرح‌های حکمت: )


موارد زیادی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۰۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۱۱۵.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۷۹، حکمت ۳۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۶۰، حکمت ۳۸.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۵، حکمت ۳۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۴۱.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۴۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۴۴.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۲۵۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۷۳.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۱۵۷.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۲۶، حکمت ۲۱۵.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۰۳، حکمت ۲۲۵.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰۸، حکمت ۲۲۵.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۷.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۰۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۰۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۷۲۳.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۹۴.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۴۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عجب»، ج۲، ص۷۰۲.    






جعبه ابزار