۞ (إِنَّمَا یَسْتَجِیبُ الَّذِینَ یَسْمَعُونَ ۘ وَ الْمَوْتَیٰ یَبْعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَیْهِ یُرْجَعُونَ)۳۶تنها کسانى (دعوت تو را) مى پذیرند که گوش شنوا دارند; امّا مردگان (و آنها که گوش شنوا ندارند، ایمان نمى آورند; و) خدا آنها را (در قیامت) برمى انگیزد; سپس به سوى او، بازگردانده مى شوند.
(وَ قَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِّن رَّبِّهِ ۚ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قَادِرٌ عَلَیٰ أَن یُنَزِّلَ آیَةً وَ لَٰکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ)۳۷و گفتند:«چرا نشانه (و معجزه اى) از طرف پروردگارش بر او نازل نمى شود؟!» بگو: «خداوند، قادر است که نشانه اى نازل کند;» ولى بیشتر آنها نمى دانند.
(وَ مَا مِن دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لَا طَائِرٍ یَطِیرُ بِجَنَاحَیْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُکُم ۚ مَّا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِن شَیْءٍ ۚ ثُمَّ إِلَیٰ رَبِّهِمْ یُحْشَرُونَ)۳۸هیچ جنبنده اى در زمین، و هیچ پرنده اى که با دو بال خود پرواز مى کند، نیست مگر این که امّتهایى همانند شما هستند.ما هیچ چیز را در این کتاب، فروگذار نکردیم; سپس (همگى) به سوى پروردگارشان محشور مى گردند.
(وَ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا صُمٌّ وَ بُکْمٌ فِی الظُّلُمَاتِ ۗ مَن یَشَإِ اللَّهُ یُضْلِلْهُ وَ مَن یَشَأْ یَجْعَلْهُ عَلَیٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ)۳۹کسانى که آیات ما را تکذیب کردند، کر و لالهایى هستند که در تاریکیها قرار دارند. هر کس را خدا بخواهد(و مستحق باشد،) گمراه مى کند; و هر کس را بخواهد (و شایسته ببیند،) در راه راست قرار خواهد داد.
(قُلْ أَ رَأَیْتَکُمْ إِنْ أَتَاکُمْ عَذَابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْکُمُ السَّاعَةُ أَ غَیْرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ)۴۰بگو: «به من خبردهید اگر عذاب پروردگار به سراغ شما آید، یا قیامت فرا رسد، آیا (براى حل مشکل خود،) غیر خدا را مى خوانید اگر راست مى گویید؟!»
(بَلْ إِیَّاهُ تَدْعُونَ فَیَکْشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَیْهِ إِن شَاءَ وَ تَنسَوْنَ مَا تُشْرِکُونَ)۴۱(نه،)بلکه تنها او را مى خوانید; و او اگر بخواهد، مشکلى را که بخاطر آن او را خوانده اید، برطرف مى سازد; و آنچه را (امروز) همتاى خدا قرار مى دهید، (در آن روز) فراموش خواهید کرد.
(وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَیٰ أُمَمٍ مِّن قَبْلِکَ فَأَخَذْنَاهُم بِالْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُونَ)۴۲ما به سوى امّتهایى که پیش از تو بودند، (پیامبرانى) فرستادیم; (و هنگامى که با این پیامبران به مخالفت برخاستند،) آنها را با سختى و رنج مواجه ساختیم; شاید تسلیم گردند.
(فَلَوْلَا إِذْ جَاءَهُم بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَ لَٰکِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ)۴۳چرا هنگامى که سختى (و عذاب) ما به آنان رسید، (تضرع نکردند و) تسلیم نشدند؟! بلکه دلهاى آنها قساوت پیدا کرد; و شیطان، آنچه را انجام مى دادند، در نظرشان زینت داد.
(فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُکِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَیْهِمْ أَبْوَابَ کُلِّ شَیْءٍ حَتَّیٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُم بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ)۴۴(آرى،) هنگامى که آنچه را به آنها یادآورى شده بود فراموش کردند، درهاى همه چیز (از نعمتها) را به روى آنها گشودیم; تا (کاملاً) به آن خوشحال شدند (و دل بستند); ناگهان آنها را گرفتیم (و سخت مجازات کردیم); در این هنگام، همگى مأیوس شدند; (و درهاى امید به روى آنها بسته شد).
