لا (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لا از
واژگان قرآن کریم می‌باشد و در کلام
عرب سه گونه است: ۱-
لاء ناهیه و آن برای طلب ترک است و مدخول آن مجزوم و مخصوص به
مضارع باشد، ۲-
لاء نافیه و آن
جزم نمی‌دهد و آن دلالت بر نفی مدخول خود دارد.
لاء نافیة للجنس و
شبیه به لیس و عاطفه از این ردیف‌اند، ۳-
لاء زائده و آن برای تاکید و تقویت کلام است و لاء زائده همان است که در صورت ساقط بودن معنای کلام عوض نمی‌شود.
لا در کلام عرب سه گونه است:
۱-
لاء ناهیه و آن برای طلب ترک است و مدخول آن مجزوم و مخصوص به
مضارع باشد.
۲-
لاء نافیه و آن جزم نمی‌دهد و آن دلالت بر نفی مدخول خود دارد.
لاء نافیة للجنس و
شبیه به لیس و عاطفه از این ردیف‌اند.
۳-
لاء زائده و آن برای تاکید و تقویت کلام است و لاء زائده همان است که در صورت ساقط بودن معنای کلام عوض نمی‌شود.
۱- لاء ناهیه، مثل:
(لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَ عَدُوَّکُمْ اَوْلِیاءَ) (
دشمن من و دشمن خودتان را
دوست نگيريد)
۲- لاء نافیه، نحو:
(لا یَاْتِیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ) (كه هيچ گونه
باطلی، نه از پيش رو و نه از پشت سر، به سراغ آن نمى‌آيد)
و
(لا یُؤاخِذُکُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِی اَیْمانِکُمْ) (
خداوند شما را بخاطر سوگندهايى كه بدون توجه ياد مى‌كنيد مؤاخذه نمى‌كند)
۳- لاء زائده، مثل:
(ما مَنَعَکَ اِذْ رَاَیْتَهُمْ ضَلُّوا • اَلَّا تَتَّبِعَنِ) (چه چيز مانع بود، كه از من پيروى كنى؟)
طبرسی در
آیه فوق و آیه
(ما مَنَعَکَ اَلَّا تَسْجُدَ اِذْ اَمَرْتُکَ) (در آن هنگام كه به تو فرمان دادم، چه چيز تو را مانع شد كه
سجده كنى؟!)
لاء را زاید گفته است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لا"، ج۶، ص۱۷۵.
