قرن 3 قمری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرن (سده) ۳ قمری، به فاصله سال‌های ۲۰۱ تا ۳۰۰ قمری گفته می‌شود. تاریخ پژوهان قرن سوم قمری را دوره حرکت و پیشرفت
تمدن اسلامی می‌دانند. در این دوره شاهد گسترش
اسلام به اقصی نقاط مرزهای جغرافیایی و مجاورت فرهنگ و تمدن نوپای اسلامی با تمدنهای کهن جهان و انتقال مواریث آن تمدنها به حوزه تمدن اسلامی هستیم.
در این دوره مسلمانان در زمینه‌های مختلف علمی و صنعتی به پیشرفت‌های فراوانی دست یافتند. در این دوره با تاسیس
بیت الحکمه انقلابی در نظام آموزشی و تعلیمی به وجود آمد. از این زمان، ترجمه آثار مکتوب در زمینه
فلسفه، طب، ریاضیات،
نجوم و جغرافیا و... که تا آن زمان به صورت علمی در حوزه عرب‌زبان قلمرو اسلامی بی‌سابقه می‌نمود، شروع شد. از جمله دانشمندان مترجمان این دوره می‌توان به
جبرائیل بن بختیشوع و
پسرش،
عمر بن فرخان طبری،
فضل بن سهل ذوالریاستین،
علی بن ربن طبری،
ابوالحسن علی بن زیاد تمیمی،
ابوزکریا یوحنا بن ماسویه،
حنین بن اسحاق و
پسرش،
ثابت بن قرّط حرانی، و... اشاره نمود.
فعالیت‌های علمی و تبلیغی امامان شیعه و اصحاب و شاگردان ایشان از یک سو، قیام‌های زیدی در سرزمین‌های
عراق،
حجاز،
یمن،
ایران و
مصر با همه فشارها و سختگیری‌های خلفای عباسی از دیگر سو، باعث ترویج
مذهب تشیع گردید و زمینه تشکیل دولت‌های شیعی را فراهم کرد.
هجرت امام رضا (علیه‌السّلام) به ایران و قبول ولایتعهدی
مامون عباسی و شهادت ایشان در ابتدای قرن سوم نقش ویژه‌ای در رشد و گسترش تشیع در ایران و هجرت علویان به ایران داشت. در میانه سده سوم هجری
دولت علویان طبرستان که دولت شیعی بود در شمال ایران تشکیل شد. با
شهادت امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) در نیمه دوم قرن ۳ دوره
غیبت صغری آغاز شد.
در قرن سوم و زمان حیات پنج امام اخیر شیعیان (
امام رضا (علیه‌السّلام)،
امام جواد (علیه‌السّلام)،
امام‌هادی (علیه‌السّلام)،
امام عسکری (علیه‌السّلام) و
حضرت حجت (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف))، به دنبال افزایش سخت‌گیری بـر ایشان و جلوگیری از ارتباط شیعیان با ایشان، مجموعه منظم و منسجمی از وکلا توسط ائمه به‌وجود آمدند که وظیفه آنها انتقال اطلاعات از امام به شیعیان و رساندن وجوهات به امام را برعهده داشتند.
طی سال‌های
۲۵۵ق تا
۲۷۰ق صاحب الزنج که خود را علوی می‌دانست بر حجاز، عراق و جنوب ایران غلبه یافت. در سال
۲۸۸ق بنی رسی، در یمن دولت شیعی تشکیل دادند. در سال
۲۹۳ق در
موصل مقدمات تشکیل
دولت بنی حمدان که شیعه مذهب بودند فراهم شد. فعالیت‌های تبلیغی سازمان یافته
فاطمیان که از میانه سده سوم هجری آغاز شده بود در اواخر این سده به نتیجه رسید و فاطمیان بر شمال افریقا غلبه یافتند. بنابراین می‌توان قرن سوم قمری را سرآغاز رشد علمی مسلمانان و گسترش اسلام در میان ملت‌ها و گسترش تشیع در میان مسلمانان دانست به طوری که در پایان سده سوم علی رغم همه محدودیت‌ها و فشارها، شیعیان بر بخش وسیعی از سرزمین‌های اسلامی در شرق و غرب فرمانروایی یافتند.
سال ۲۰۱ هجری قمری، اولین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۱۹۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بروز قحطی در
خراسان و
اصفهان و واگذاری ولایتعهدی به علی بن
موسی (علیه‌السّلام)، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های آذربایجان و عراق، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عبدالله بن ابراهیم اغلب و ... .
سال ۲۰۲ هجری قمری، دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۱۹۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: قتل
فضل بن سهل به دستور مامون عباسی و انتخاب
حسن بن سهل به وزارت خود، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین
اندلس و ... .
سال ۲۰۳ هجری قمری، سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۱۹۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: شهادت امام رضا (علیه‌السّلام) توسط مامون عباسی و بروز زلزله‌ای بزرگ به مدت هفتاد روز در خراسان، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور دیگر همچون
حاتم بن هرثمه و ... .
سال ۲۰۴ هجری قمری، چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۱۹۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب حاکمان جدید توسط مامون عباسی بر ولایات مختلف، وقوع جنگ در دریای مدیترانه و تهاجم به سیسیل، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون اشهب قیسی و ... .
سال ۲۰۵ هجری قمری، پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۱۹۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تشکیل دولت طاهریان در خراسان با انتصاب
طاهر بن حسین توسط مامون عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های آذربایجان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوالشمقمق و ... .
سال ۲۰۶ هجری قمری، ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: وقوع سیل در بخشی از عراق و وفات
حکم بن هشام حاکم اندلس، وقوع جنگ در دریای مدیترانه و بروز شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های آذربایجان، ارمنستان، اندلس و جزیره، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن مرار شیبانی و ... .
سال ۲۰۷ هجری قمری، هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بروز گرسنگی و قحطی در اندلس و به حکومت رسیدن
عبدالله بن طاهر به عنوان حاکم عراق، خراسان، جزیره و شام، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های مصر، یمن، افریقیه و اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون طاهر بن حسین و ... .
سال ۲۰۸ هجری قمری، هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ایجاد و تقویت بنیه علمی دارالحکمه بغداد با همکاری دانشمندان، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های اندلس و روم، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عبدالله بلنسی و ... .
سال ۲۰۹ هجری قمری، نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب
خالد بن یزید شیبانی بر حکومت ارمنستان و آذربایجان توسط مامون عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های ارمنستان و جزیره، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوعبیدة بن مثنی و ... .
سال ۲۱۰ هجری قمری، دهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: برخی انتصابات جدید و قتل
ابراهیم بن محمد عباسی توسط مامون عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، اندلس و شهر قم در ایران، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن بیهس و ... .
سال ۲۱۱ هجری قمری، یازدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: مطرح شدن برخی مباحث اعتقادی و کلامی نظیر مخلوق بودن
قرآن، وقوع جنگ در اسپانیا و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های مصر، یمن و اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوالعتاهیه و ... .
سال ۲۱۲ هجری قمری، دوازدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: مانند: بروز زلزله‌ای بزرگ در یمن، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های اندلس، دریای مدیترانه، سیسیل و یمن، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عیسی بن دینار و ... .
سال ۲۱۳ هجری قمری، سیزدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب
معتصم عباسی به حکومت شام و مصر توسط مامون عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های سیسیل، اندلس، یمن و مصر، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون ابن هشام و ... .
سال ۲۱۴ هجری قمری، چهاردهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: عزل
عیسی بن یزید جلّودی از حکومت مصر، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های سیسیل، مصر، اندلس و ارمنستان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن عبدالحکم و ... .
سال ۲۱۵ هجری قمری، پانزدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ساخت رصدخانه‌ای در شام و تدارک مامون عباسی برای جنگ با رومیان، وقوع جنگ‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و دریای مدیترانه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوزید انصاری و .... .
سال ۲۱۶ هجری قمری، شانزدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۰۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تدارک مامون عباسی برای سرکوبی شورش
عبدوس فهری، وقوع جنگ و لشکرکشی به سرزمین‌های روم و مصر، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
اصبغ هواری و ... .
سال ۲۱۷ هجری قمری، هفدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: عزل
عیسی بن منصور رافعی از حکومت مصر توسط مامون عباسی و انتصابات جدید، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، آذربایجان و مصر، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابومسهر غسانی و ... .
سال ۲۱۸ هجری قمری، هجدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بیماری و مرگ مامون عباسی در حوالی شهر طرسوس و به خلافت رسیدن برادرش معتصم، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و ایران، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
بشر مریسی و ... .
سال ۲۱۹ هجری قمری، نوزدهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بالا گرفتن منازعات کلامی و اعتقادی و زندانی کردن
احمد بن حنبل توسط معتصم عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در دریای مدیترانه، اندلس و عراق، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
فضل بن دکین و ... .
سال ۲۲۰ هجری قمری، بیستمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ساخت شهر
سامرا و مسجد معروف آن به دستور معتصم عباسی، وقوع جنگ و لشکرکشی به سرزمین‌های روم و سیسیل، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن محلم خزاعی و ... .
سال ۲۲۱ هجری قمری، بیست و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتقال گروهی از «زطّ» بصره و واسط به مرزهای بیزانس به دستور معتصم عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های آذربایجان و ارمنستان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
حبش حاسب و ... .
سال ۲۲۲ هجری قمری، بیست و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: شیوع طاعون در بصره و سرکوبی شورش
بابک خرمدین، وقوع حملات رومیان به مناطق مرزی و ... .
سال ۲۲۳ هجری قمری، بیست و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: کشته شدن بابک خرمدین و برادرش به دستور معتصم عباسی، وقوع جنگ و فتوحات در سرزمین‌های روم و اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
زیادة الله بن اغلب و ... .
سال ۲۲۴ هجری قمری، بیست و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب سردار
ایتاخ بر یمن توسط معتصم عباسی، وقوع جنگ و فتوحات در سرزمین‌های ماوراءالنهر، اندلس و طبرستان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابراهیم بن مهدی عباسی و ... .
سال ۲۲۵ هجری قمری، بیست و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بروز زمین‌لرزه بزرگ و هولناک در اهواز، انتصاب
علی بن اسحاق معاذ بر
دمشق توسط معتصم عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های طبرستان و مناطق سیسیل، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن وهیب حمیری و ... .
سال ۲۲۶ هجری قمری، بیست و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۱۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب
رجاء بن ایوب حضاری بر دمشق توسط معتصم عباسی، وقوع جنگ در سرزمین‌های سیسیل و درگیری‌های دریایی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون ابودلف عجلی و ... .
سال ۲۲۷ هجری قمری، بیست و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: مرگ معتصم عباسی و جانشینی فرزندش الواثق‌بالله به جای او، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های اندلس، ارمنستان و شام، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن شحام و ... .
سال ۲۲۸ هجری قمری، بیست و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تقسیم اموال در موسم
حج توسط الواثق‌بالله، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های اندلس، دریای مدیترانه و جنگ با دزدان دریایی آب‌های بصره، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون العتبی و ... .
سال ۲۲۹ هجری قمری، بیست و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: افزایش نفوذ ترکان در
دولت عباسیان، شیوع طاعون در بصره، وقوع جنگ و حملات پراکنده در سرزمین اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون بزار و ... .
سال ۲۳۰ هجری قمری، سی‌مین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب سردار ایتاخ به ولایت مصر، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های حجاز، ارمنستان و ایتالیا، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
اشناس ترک و ... .
سال ۲۳۱ هجری قمری، سی و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بالا گرفتن منازعات کلامی حول مسئله خلق قرآن و قتل
احمد بن نصر خزاعی توسط خلیفه عباسی درباره این مسئله، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، افریقیه، اسپانیا و حمله دریایی برعلیه دزدان دریایی در دریای بصره، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوتمّام و ... .
سال ۲۳۲ هجری قمری، سی و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: مرگ واثق عباسی و خلافت برادرش متوکل عباسی، مرگ برخی از حجاج در اثر تشنگی و قحطی و گرسنگی در اندلس، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و عراق، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن سلاّم جمحی و ... .
سال ۲۳۳ هجری قمری، سی و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصابات جدید توسط متوکل عباسی، شیوع گرسنگی و قحطی در اندلس، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های ایتالیا و افریقیه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن زیات و ... .
سال ۲۳۴ هجری قمری، سی و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: سستی و ازهم پاشیدگی
دولت ادریسیان پس از درگذشت علی بن محمد ادریسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های آذربایجان، افریقیه، سیسیل و دریای مدیترانه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن مدینی و ... .
سال ۲۳۵ هجری قمری، سی و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ویران کردنِ زیارتگاه‌های امامان شیعه به دستور متوکل عباسی و تقسیم سرزمین‌های اسلامی بین فرزندانش، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در حمص، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن ابی‌شیبه و ... .
سال ۲۳۶ هجری قمری، سی و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۲۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند:
تخریب بارگاه امام حسین (علیه‌السّلام) و خانه‌های اطراف آن به دستور متوکل عباسی، وقوع نبرد در دریای مدیترانه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابراهیم بن عبدالله اغلب و ... .
سال ۲۳۷ هجری قمری، سی و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصابات جدید در خراسان و بغداد و برخی ولایات به دستور متوکل عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، اندلس، سیستان و دریای مدیترانه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
حاتم اصمّ و ... .
سال ۲۳۸ هجری قمری، سی و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتصاب
عبدالواحد بن یحیای خزاعی، به ولایت مصر توسط متوکل عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های ارمنستان و مصر، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
اسحاق بن راهویه و ... .
سال ۲۳۹ هجری قمری، سی و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تخریب تمام کنیسه‌ها و کلیساها در سرزمین‌های اسلامی به دستور متوکل عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم، سیسیل و اندلس و ... .
سال ۲۴۰ هجری قمری، چهلمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تعدیل مالیات و خراج برخی از سرزمین های اسلامی در پی شورش مردم توسط متوکل عباسی، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های حمص و اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن ابی‌دؤاد و ... .
سال ۲۴۱ هجری قمری، چهل و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بروز بلایای طبیعی در بخشی از ماوراءالنهر و خراسان، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های حمص، مصر و روم، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون ابن حنبل و ... .
سال ۲۴۲ هجری قمری، چهل و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بروز بلایای طبیعی در بخشی از مصر و شام و فارس، انتصاب
فتح بن خاقان به ولایت مصر توسط متوکل، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون تئودورا و ... .
سال ۲۴۳ هجری قمری، چهل و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: انتخاب دمشق بعنوان پایتخت حکومت عباسی توسط متوکل، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های اندلس و دریای مدیترانه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابراهیم صولی و ... .
سال ۲۴۴ هجری قمری، چهل و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ساخت کاخ متوکل در حاشیه شهر دمشق، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و دریای مدیترانه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن سکیت و ... .
سال ۲۴۵ هجری قمری، چهل و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بروز بلایای طبیعی در بخشی از شام، مصر، عراق و جزیره، ضبط اموال بزرگانِ دستگاه حکومتی توسط متوکل، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و برخی مناطق افریقا، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ایولوخیو و ... .
سال ۲۴۶ هجری قمری، چهل و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۳۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بازسازی
مسجدالنبی توسط متوکل، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
حفص قاری و ... .
سال ۲۴۷ هجری قمری، چهل و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: کشته شدن متوکل و آغاز خلافت پسرش المنتصربالله، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های اندلس و مصر، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عباس بن فضل و ... .
سال ۲۴۸ هجری قمری، چهل و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: مرگ منتصر خلیفه عباسی و به خلافت رسیدن
احمد بن محمد معتصم، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده در سرزمین‌های روم و دریای مدیترانه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوحاتم سجستانی و ... .
سال ۲۴۹ هجری قمری، چهل و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بروز بلایای طبیعی در بغداد، انتخاب
محمد بن فضل جرجرائی را به وزارت توسط مستعین عباسی، وقوع جنگ و نبردهای پراکنده میان رومیان و مسلمانان در نواحی مختلف، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
احمد بن محمد اغلب و ... .
سال ۲۵۰ هجری قمری، پنجاهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: برپایی حکومت علوی طبریان، وقوع جنگ و شورش‌های پراکنده علویان در سرزمین‌های طبرستان و حمص، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
احمد بن سامان و ... .
سال ۲۵۱ هجری قمری، پنجاه و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: گرسنگی فراگیر بر اثر خشکسالی در اندلس، فرار المستعین خلیفه عباسی و به‌خلافت رسیدن برادرش المعتزبالله، مسیحی شدن بوریس، پادشاه بلغارستان، جنگ میان
محمد بن عبدالرحمن اموی و فرنگیان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
باغر ترک و ... .
سال ۲۵۲ هجری قمری، پنجاه و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند:
بیعت مردم با معتز عباسی و آمدن وی به بغداد، برکناری از ولایتعهدی و کشتن
المؤیدبالله و
المستعین عباسی توسط معتز، قیام
مساور بن عبدالحمید بجلی ضد حکومت و مسلط شدنش بر نواحی و توابع موصل، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن نطّاح و ... .
سال ۲۵۳ هجری قمری، پنجاه و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: کسب امارت ری و مصر توسط
موسی بن بُغا و
مزاحم بن خاقان، شورش سپاهیان ترک علیه معتز برای دریافت حقوق عقب افتاده‌شان و کشتن وصیف ترک، قحطی و گرسنگی در شهرهای مغرب دور، مرگ امپراتورِ بیزانس، میخائیل سوم و جانشینی باسیل اول به‌جای وی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
سری سقطی و ... .
سال ۲۵۴ هجری قمری، پنجاه و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند:
شهادت امام هادی (علیه‌السّلام)، سرکشی
بغای شرابی بر ضد معتز عباسی و کشتن وی به فرمان خلیفه، بنیان‌گذاری
سلسله طولونیان توسط
احمد بن طولون در مصر، تأسیس
سلسله صفاریان توسط
یعقوب بن لیث صفاری، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
مزاحم بن خاقان و ....
سال ۲۵۵ هجری قمری، پنجاه و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: کشته شدن معتز عباسی به‌دست سرداران ترک و به‌خلافت رسیدن المهتدی بالله، قیام زنگیان، تصرف قلمرو طاهریان توسط صفاریان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
احمد بن حمدون ندیم و ....
سال ۲۵۶ هجری قمری، پنجاه و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: کشته شدن مهتدی بالله عباسی به‌دست سرداران ترک و به‌خلافت رسیدن المعتمد عباسی، بازگشت الموفق بالله از
تبعید و به‌دست آوردن امور دولت و فرماندهی سپاه، پیوستن قبایل بادیه‌نشین اطراف
بصره به زنگیان، به‌دست آوردن امارت مصر توسط احمد بن طولون، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن قطن و ....
سال ۲۵۷ هجری قمری، پنجاه و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۴۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تقسیم قلمرو حکومت توسط المعتمدعلی الله بین فرزند و برادرش الموفق بالله، کشته شدن غافلگیرانه
محمد بن خفاجه در سیسیل، حمله زنگیان به بصره و کشتن مردم نمازگزار، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عباس بن فرج ریاشی و ....
سال ۲۵۸ هجری قمری، پنجاه و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: اعطای فرماندهی سپاه به الموفق عباسی توسط المعتمد، عدم توانایی الموفق در شکست زنگیان، نبردی هولناک میان
موسی بن بُغا و یاران
حسن بن زید علوی در طبرستان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
حسین بن عبدالسلام مصری و ... .
سال ۲۵۹ هجری قمری، پنجاه و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تقویت تجارت دریایی خارجی و داخلی توسط احمد بن طولون در مصر، حمله یعقوب لیث صفاری به نیشابور و شکست طاهر بن محمد خزاعی آخرین امیر طاهریان، جنگ و درگیری با زنگیان و شکست‌های پیدرپی فرماندهان از آنان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن سحنون و ....
سال ۲۶۰ هجری قمری، شصتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: شهادت امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) یازدهمین امام شیعه، طاعون هولناک همراه خشکسالی در آفریقا و اندلس، و گرانی بی‌مانندی در عراق و حجاز، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن عبدوس و ....
سال ۲۶۱ هجری قمری، شصت و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ادامه قیام زنگیان و نبردهای بی‌نتیجه با آنان، درگذشت
ابوالغرانیق امیر آفریقا و جانشینی برادرش ابراهیم دوم، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن یزداد و ... .
سال ۲۶۲ هجری قمری، شصت و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: حمله یعقوب بن لیث صفاری به عراق و شکست او به‌دست الموفق عباسی، تمرّد احمد بن طولون و دستور عزل وی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون مساور بجلی و ....
سال ۲۶۳ هجری قمری، شصت و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بنای شهر رقاده در آفریقا توسط ابراهیم بن اغلب، جنگ‌های پیدرپی با زنگیان، عدم پذیرش حکم عزل از طرف احمد بن طولون و لشکرکشی به سمت دمشق، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عبیدالله بن خاقان و ....
سال ۲۶۴ هجری قمری، شصت و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: مرگ
اماجور، فرمانروای دمشق و جانشینی پسرش
علی بن اماجور، طاعون در خراسان و قومس و هلاکت بسیاری از مردم، امارت
محمد بن لبّ بر سرقسطه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوزرعه رازی و ....
سال ۲۶۵ هجری قمری، شصت و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: درگذشت یعقوب لیث صفاری و جانشینی برادرش عمرو بن لیث صفاری به جای او، قیام
قاسم بن مماه در اصفهان بر ضد
دُلَف بن عبدالعزیز عجلی، و کشته شدن دلف و سرکوب قیام قاسم توسط
احمد بن عبدالعزیز عجلی برادر دلف، قیامی ویرانگر در اسکله بندر کانتون و دیگر اسکله‌های چین و کشته شدن بسیاری از عرب‌ها و مسلمانان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن خصیب و ....
سال ۲۶۶ هجری قمری، شصت و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: حمله زنگیان بر رامهرمز و قتل و تجاوز مردم، حمله اعراب به‌حاجیان و غارت پوشش
کعبه، قحطی، گرانی و گرسنگی شدید در آفریقا، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن ثلجی و ....
سال ۲۶۷ هجری قمری، شصت و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۵۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: وقوع زلزله هولناک در مصر و شام، قیام خجستانی بر ضد صفاریان، قیام عباس بن احمد بن طولون برضد پدرش، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عطوی و ... .
سال ۲۶۸ هجری قمری، شصت و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: کشته شدن
احمد بن عبدالله خجستانی، بنای شهر موفقیه برای حمله به زنگیان توسط الموفق عباسی، بیرون رفتن محمد بن لبّ بن
موسی، امیر سرقسطه از اطاعت دولت امویان اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
احمد بن عبدالله خجستانی و ....
سال ۲۶۹ هجری قمری، شصت و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: بازداشت المعتمد عباسی توسط برادرش الموفق عباسی، آشوب و درگیری در مکه میان یاران الموفق عباسی و یاران احمد بن طولون، محاصره شدید زنگیان در شهر مختاره، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن موّاز و ....
سال ۲۷۰ هجری قمری، هفتادمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: دستور زدن سایبان بر قبر
معاویة بن ابی سفیان توسط احمد بن طولون، سرکوب قیام زنگیان و کشته شدن صاحب الزنج، قیام
عمر بن حفصون سردار اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن صّوفی و ....
سال ۲۷۱ هجری قمری، هفتاد و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: پیوستن
محمد بن ابی‌الساج، کارگزارِ الموفق عباسی به خمّارویه، فروکش کردن آب رود نیل و قحطی در مصر، استیلای
خمّارویه بر شام و فلسطین در جنگ با الموفق عباسی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون پوران همسر مامون و ....
سال ۲۷۲ هجری قمری، هفتاد و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: شورش مردم
بغداد علیه مسیحیان، زلزله در مصر، تسلط
حمدان بن حمدون رئیس
بنی‌تغلب بر موصل، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابراهیم همدانی و ....
سال ۲۷۳ هجری قمری، هفتاد و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: نوشتن منشور ولایت و حکومت خمّارویه بر مصر، شام و مرزها توسط المعتمد عباسی، مرگ محمد بن عبدالرحمان امیر اندلس و جانشینی فرزندش، مرگ
باسیل اول و جانشینی
لئون ششم در روم، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن ماجه و ....
سال ۲۷۴ هجری قمری، هفتاد و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: جنگ و درگیری الموفق عباسی با عمرو بن لیث صفاری، سرکوب قیام و شورش علیه
منذر بن محمد اموی در اندلس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
احمد بن محمد برقی و ....
سال ۲۷۵ هجری قمری، هفتاد و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: مرگ منذر بن محمد اموی امیر اندلس و بیعت با برادرش عبدالله بن محمد اموی، امارت
محمد بن ابی‌الساج بر ارمنستان و آذربایجان و توابع آنها، پیروزی ناوگان اسلامی در سیسیل بر ناوگان بیزانسی، تسلط خمّارویه بر حلب و حمص در پی درگیری با ابن ابی‌الساج، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوداوود سجستانی و ... .
سال ۲۷۶ هجری قمری، هفتاد و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: گسترش آشوب‌ها و بلاها در شهرها و نواحی شمال آفریقا، قیام‌ها و آشوب‌های پیاپی در شهرهای اندلس برضد قرطبه، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن قتیبه دینوری و ... .
سال ۲۷۷ هجری قمری، هفتاد و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۶۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: قتل
اسماعیل بن بلبل وزیر دربار عباسی توسط معتمد عباسی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوحاتم رازی و ... .
سال ۲۷۸ هجری قمری، هفتاد و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: قیام
قرامطه با رهبری
ابوسعید بن بهرام جنّابی از
کوفه و تسلط بر
قطیف، گرسنگی، قحطی و خشکسالی در مصر، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
الموفق عباسی و ... .
سال ۲۷۹ هجری قمری، هفتاد و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: به خلافت رسیدن
المعتضد عباسی و صلح با خمّارویه امیر مصر، اعطای امارت خراسان از جانب معتضد به عمرو بن لیث صفاری، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
بلاذری و ... .
سال ۲۸۰ هجری قمری، هشتادمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: ازدواج معتضد عباسی با
قطر الندی دختر خمّارویه، جنگ اسماعیل بن احمد سامانی با ترکستان در ماوراء النهر، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن خردادبه و ... .
سال ۲۸۱ هجری قمری، هشتاد و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: اعطای امارت ری، قزوین، زنجان، همدان، قم و دینور به المکتفی بالله عباسی از جانب معتضد عباسی، تخریب
دارالندوه در
مکه، قحطی و گرسنگی در طبرستان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن ابی الدنیا و ... .
سال ۲۸۲ هجری قمری، هشتاد و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تعیین نوروز معتضدی برای پرداخت خراج سالیانه به‌جای نوروز ایرانیان توسط معتضد عباسی، کشته شدن غافلگیرانه خمّارویه در دمشق، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابوحنیفه دینوری و ... .
سال ۲۸۳ هجری قمری، هشتاد و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: دستور معتضد عباسی مبنی بر پرداخت حق الارث به صاحبان ارث به‌جای پرداخت به دیوان مواریث،
ترور جیش بن خمارویه، قیام
هارون شاری خارجی در موصل و نواحی آن و کشتن وی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن رومی و ... .
سال ۲۸۴ هجری قمری، هشتاد و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: خواندن نوشته‌ای حاوی لعن معاویة بن ابی‌سفیان و فرزندش
یزید و تمجید از طالبیان به‌دستور معتضد عباسی، قیام مردم طرسوس علیه طولونیان و دعوت برای المعتضد، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
بحتری و ... .
سال ۲۸۵ هجری قمری، هشتاد و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: قحطی و گرسنگی عظیم در اندلس و شیوع مرگ‌بار بیماری وبا، غالب، بنده آزاد شده الموفق عباسی به‌جنگ دریایی با رومیان می‌رود و اموال و مرکب‌های بسیاری به غنیمت می‌گیرد و سه هزار تن را اسیر کرده، گردن می‌زند، حمله قبیله طی بر کاروان حجّاج عراق و اسیر کردن زنان، کنیزکان و بندگان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن فرتون و ... .
سال ۲۸۶ هجری قمری، هشتاد و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: دستیابی
هارون بن خمّارویه بر امارت مصر و حلب و توابع آن با حکم المعتضد عباسی، توسعه و تشکیل دولت قرمطیان در
بحرین توسط
حسن بن بهرام جنّابی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
مبرّد و ... .
سال ۲۸۷ هجری قمری، هشتاد و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: امارت
عبدالله بن ابراهیم ثانی اغلبی بر سیسیل، حمله قبیله طی به کاروان حجاج و جنگ و کشتن بزرگان قبیله طی توسط
خلیفة بن مبارک سلمی، کشته شدن
محمد بن زید علوی حاکم طبرستان توسط محمد بن هارون، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن ابی عاصم و ... .
سال ۲۸۸ هجری قمری، هشتاد و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۷۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: گسترش
مذهب زیدیه میان
دیلمیان توسط حسن بن علی علوی، زلزله‌های شدید در بصره رخ می‌دهد و بادهای شدیدی همه درختان خرما را از ریشه درمی‌آورد، شیوع وبای کشنده‌ای در آذربایجان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
محمد بن ابی‌الساج و ... .
سال ۲۸۹ هجری قمری، هشتاد و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: به خلافت رسیدن
المکتفی بالله هفدهمین خلیفه عباسی، تسلط بر امارت ری توسط
اسماعیل سامانی، جنگ و درگیری میان قرمطیان و معتضد عباسی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
عمرو بن لیث صفاری و ... .
سال ۲۹۰ هجری قمری، نودمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: امارت زیادة الله سوم آخرین امیر اغلبی بر آفریقا بعد از کشتن پدرش، جنگ هارون بن خمّارویه امیر مصر در دمشق با قرمطیان، جنگ
ابوالاغرّ خلیفة بن مبارک سلمی امیر حلب با قرمطیان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن فقیه و ... .
سال ۲۹۱ هجری قمری، نود و یکمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۲ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: جنگ امیر اسماعیل سامانی با ترکان در ماوراءالنهر، امارت
ابوموسی عیسی بن محمد نوشری بر حلب، جنگ و درگیری
عبدالله بن محمد اموی با شورشِ
عمر بن حفصون در اندلس، جنگ مکتفی عباسی به فرماندهی
محمد بن سلیمان حنیفی با قرمطیان در دمشق، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
حسین بن زکرویه و ... .
سال ۲۹۲ هجری قمری، نود و دومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۳ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: به‌حکومت رسیدن
شیبان بن احمد بن طولون و کشته شدن شیبان و نابودی دولت طولونیان به‌دست محمد بن سلیمان حنیفی، قیام
محمد بن علی خلنجی به نفع طولونیان و شکست وی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
احمد بن اسحاق یعقوبی و ... .
سال ۲۹۳ هجری قمری، نود و سومین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۴ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: برپایی
دولت حمدانیان در موصل با به امارت رسیدن
عبدالله بن حمدان تغلبی در موصل، شکل‌گیری دوباره قرمطیان و حمله به برخی از شهرها و کشتن مردم و رویارویی سپاه مکتفی عباسی با فرماندهی حسین بن حمدان تغلبی و شکست قرمطیان، قیام کردهای هذیانی در نینوا و سرکوب قیام توسط عبدالله حمدانی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون قرمط و ... .
سال ۲۹۴ هجری قمری، نود و چهارمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۵ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: امارت
ابوالحسن ذکا بر حلب، حمله قرمطیان به فرماندهی
زکرویه قرمطی بر کاروان حاجیان خراسان و قتل و غارت حاجیان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
محمد بن اسحاق مروزی و ... .
سال ۲۹۵ هجری قمری، نود و پنجمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۶ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: به‌خلافت رسیدن
المقتدربالله بعد از مرگ مکتفی بالله، مبادله اسیران رومی با اسیران مسلمان، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون امیر اسماعیل سامانی و ... .
سال ۲۹۶ هجری قمری، نود و ششمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۷ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: برکناری مقتدر عباسی و جانشینی عبدالله بن معتز و بیعت با مقتدر و به‌دست آوردن دوباره خلافت به‌کمک هواخواهان و مادرش شغب، یورش‌های فاطمیانِ اسماعیلی در شمال آفریقا و از بین بردن
دولت اغلبیان، بنی مدرار و ادریسیان توسط ابوعبدالله شیعی و تشکیل دولت فاطمیان در شمال آفریقا، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن جراح و ... .
سال ۲۹۷ هجری قمری، نود و هفتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۸ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: اعطای امارت دیاربکر به
حسین بن حمدان تغلبی توسط مقتدر عباسی، تشکیل دولت فاطمیان در شمال آفریقا، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
جنید صوفی و ... .
سال ۲۹۸ هجری قمری، نود و هشتمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۸۹ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: تشکیل
دولت عبیدیان توسط عبیدالله مهدی، درگذشت الهادی الی الحق و جانشینی پسرش سیدمحمد بن یحیی طباطبایی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون ابوعبدالله شیعی و ... .
سال ۲۹۹ هجری قمری، نود و نهمین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۹۰ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: امارت علی بن عمر بلوی شیعی بر سیسیل، وقوع زلزله‌ای سخت در قیروان، شکست معدل بن علی صفاری به‌دست احمد بن اسماعیل سامانی و به‌دست آوردن حکومت فارس، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون ابراهیم بن احمد شیبانی و ... .
سال ۳۰۰ هجری قمری، آخرین سال از قرن ۳ قمری و مصادف با سال ۲۹۱ هجری شمسی است. در این سال رویدادها و وقایع نظامی و غیرنظامی مختلفی در جهان اسلام رخ داد، مانند: گسترش وبا و بیماری‌ها در بغداد، برکناری
ابن خاقان از وزارت توسط مقتدر عباسی، درگذشت برخی از شخصیت‌های مشهور همچون
ابن خیاط عبدالرحمن بن محمد و ... .
• گروه پژوهشی ویکی فقه، برگرفته از کتاب رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
