حسین بن حمدان تغلبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسین بن حمدان تغلبی، از امیران دوران
عباسیان در
قرن سوم و چهارم قمری و مردی خونریز و سنگدل بود.
حسین بن حمدان تغلبی، از امیران دوران عباسیان و مردی خونریز و سنگدل بود. او عموی
سیفالدوله حمدانی است.
معتضد او را بر ناحیه جزیره گماشت، آنگاه خبردار شد که حسین به
هارون شاری خارجی تمایل دارد و به نفع او دعوت میکند، لذا برای جنگ با او سپاهی تدارک دید و خود فرماندهی آن را بهعهده گرفت. حسین به ماردین پناه برد و در قلعه او در آنجا پناه گرفت. خلیفه او را محاصره و ناچار به تسلیم کرد. حسین امان خواست، و خلیفه به او امان داد و او و پدرش حمدان را دستگیر و هر دو را در غل و زنجیر زندانی کرد. در سال ۲۸۱ق هارون شاری در جزیره بر ضد خلیفه قیام کرد. حسین بن حمدان پیکی نزد خلیفه فرستاد و گفت میتواند هارون را دستگیر کرده، به
بغداد بفرستد؛ مشروط بر آنکه خلیفه پدرش
حمدان را آزاد کند. خلیفه این شرط را پذیرفت و وعده آزادی پدرش را داد و سیصد سوار در اختیارش نهاد.
حسین با آنان راهی شد و برای هارون کمین گذاشت و او را دستگیر کرده، به بغداد برد. خلیفه، هارون را کشت، به وعدهاش وفا کرد، حمدان را آزاد ساخت و او را گرامی داشت.
کار حسین نزد خلیفه بالا گرفت و خلیفه او را در سال ۲۹۳ق برای جنگ با
قرمطیان راهی
شام کرد. حسین با آنان جنگید و در صحرای سماوه تعقیبشان کرد و سرکرده آنان، نصر بن عبدالله را کشت.
در سال ۲۹۷ق هنگامی که با
مقتدر پس از مرگ برادرش
مکتفی بیعت کردند، حسین بن حمدان در توطئه برکناری او از خلافت شرکت کرد و با شکست این توطئه، حسین فراری شد. مقتدر برای جنگ با او و دستگیریاش، گروهی به فرماندهی سردار مونس مظفر اعزام کرد. حسین تسلیم شد و مظفر او را با خود نزد خلیفه برد. خلیفه از او درگذشت و او را امیر دیار ربیعه کرد.
در سال ۳۰۳ق حسین در ناحیه جزیره از اطاعت مقتدر عباسی خارج شد و او برای پیکار با حسین سپاهی به فرماندهی سردار رائق بزرگ اعزام کرد و آن را با سپاهی به فرماندهی مونس مظفر تقویت کرد. طی جنگ میان طرفین، حسین اسیر و به بغداد فرستاده شد. در آنجا او را در ملاعام رسوا کردند و سپس کشتند.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۱۷۹.