فرزندار شدن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
برای فرزندار شدن، در
اسلام دستورات و آداب خاصی وارد شده است. از جمله آنها
آداب قبل از
آمیزش و آداب حین آمیزش و آداب بعد از آمیزش و
دعا کردن می‌باشد.
در این‌جا به برخی از این توصیه‌ها اشاره می‌شود:
۱.
تلاوت آیه نور توسط
والدین، قبل از بارداری و توسط
زن در
ایام بارداری بسیار
ضروری است «اللَّهُ نُورُ السَّمَوَاتِ وَالْاَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَوةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَاَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لَّا شَرْقِیَّةٍ وَ لَا غَرْبِیَّةٍ یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِی‌ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَی نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَن یَشَآءُ وَ یَضْرِبُ اللَّهُ الْاَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ»
۲. خوردن
گلابی به
پدر توصیه می‌شود:
در کتاب
کافی از
امام صادق (علیه‌السّلام) نقل شده: ایشان در حالی‌که به
کودکی زیبا می‌نگریستند فرمودند:
«ینبَغی اَن یکونَ اَبو هذَا الغُلامِ آکِل السَّفَرجَل؛ باید پدر این پسر بچه، گلابی خورده باشد.»
هم‌چنین
روایت شده است که
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) گلابی‌اش را تکه کرد به
جعفر بن ابی‌طالب داد و به او فرمود: بخور! همانا گلابی رنگ را جلا می‌دهد و فرزند را
نیکو می‌گرداند.
۳. خوردن کاسنی به پدر سفارش شده است.
۴. خوردن قاووت به پدر و
مادر توصیه شده است:
در روایت آمده است، مردی به امام صادق (علیه‌السّلام) عرض کرد: ای پسر
رسول خدا، فرزندی به دنیا می‌آید که در او ضعف و سبک مغزی است. حضرت فرمود:
«ما یمنَعُک مِن السَویق اَشرِبه و مُر اَهلَکَ بِهِ فَاِنَّهُ ینبِتُ اللَّحمَ و یشُدُّ العَظمَ ولا یولَد لکم اِلاَّ القَوی؛ چرا قاووت نمی‌خوری؟ آن‌را بخور و خانواده‌ات را هم به آن سفارش کن. به درستی که قاووت،
گوشت را می‌رویاند و
استخوان را محکم می‌کند و فرزندی از تو به دنیا نمی‌آید مگر این که قوی باشد.»
۵. سفارش به خوردن
انار.
۱. نقل شده که امام صادق (علیه‌السّلام) دعای زیر را توصیه فرمودند:
«اللهم لا تَذَرنی فَرداً و انت خیرُ الوارثین وحیداً و حشاً فَیقصُرُ شُکری عن تفکّری بل هب لی عاقبة صدقٍ ذکوراً و اناثاً آنَسُ بهم من الوحدة و اسکُنُ الیهم من الوحدة و اشکُرُکَ عند تمام النعمة یا وهّابُ یا عظیم یا مُعظِم ثمّ اعطِنی فی کلّ عافیةٍ شکراً حتی تُبلِغُنی منها رضوانک فی صِدقِ الحدیث و اداءِ الاَمانة و الوَفاء بعهد.»
۲. در
حدیث دیگر از ایشان نقل شده که فرمودند: در
سجده این دو آیه را بخوانید:
«ربّ هَب لی من لدنک ذُرِیةً طیبةً اِنّک سمیعُ الدعاء، ربّ لا تَذَرنی فرداً و انت خیرُ الوارثین».
۳. در روایت دیگری نقل شده که فرمودند: بعد از
نماز جمعه دو
رکعت نماز بگذارد و
رکوع و
سجود را طولانی کند. سپس بگوید:
«اللهم انِّی اَسئَلُک بما سالک زکریا رَبِّ لا تَذَرنی فرداً و انت خیر الوارثین.اللهم هَب لی من لدنک ذُرِیةً طیبةً اِنّک سمیعُ الدعاء.اللهم باسمِک استَحللتُها و فی امانتک اخَذتُها فاِن قَضَیتَ فی رَحِمِها ولداً فاجعَلهُ غلاماً مبارکاً زکیاً و لا تَجعَل للشیطان فیه شَرَکاً ولا نصیباً».
۴. در
صبح و
شام هفتاد مرتبه «سبحان الله»، ده مرتبه «استغفر الله ربی و اتوب الیه» و سپس نه مرتبه «سبحان الله» و یک مرتبه «استغفر الله ربی و اتوب الیه» گفته شود.
۵. در هر
سحر صد مرتبه
استغفار شود و در صورت فراموشی قضای آن به‌جا آورده شود و بهتر است «اَستَغفِرُ اللهَ رَبّی وَ اَتوبُ اِلَیه» گفته شود.
در حین آمیزش نکاتی را باید دقت کرد:
در حین آمیزش هیچ‌یک از مرد و زن
مست نباشند و
الکل مصرف نکرده باشند؛ چون موجب کمبود ویتامین d می‌شود و در نتیجه استخوان بچه نرم می‌گردد.
دکتر وازن معتقد است که اگر طفلِ خرفت و کم‌هوشی پیدا کردید و توانستید در اطراف وضع پدری و یا مادری او اطلاعات صحیحی کسب کنید، به این نتیجه خواهید رسید که یکی از والدین هنگام تشکیل
نطفه مست بوده است.
هم‌چنین نوع غذا (از نظر
حلال و پاک بودن آن) اثر فراوانی در فرزند دارد که لازم است در این زمینه نیز توجّه کافی صورت گیرد.
سیستم فکری و حالات روانی پدر و مادر در حین آمیزش، بر روحیات فرزند مؤثر خواهد بود. این تاثیر در قرن‌های گذشته به وسیله یکی از پیامبران در رابطه با
حیوانات آزمایش شده است. نقل شده
حضرت موسی (علیه‌السّلام) در زمانی که
چوپان حضرت شعیب (علیه‌السّلام) بود، با او قرار دادی را به این شرح بست که هر‌چه
گوسفند ابلق (سیاه و سفید) در گله گوسفندان پیدا شد، به عنوان مزد به حضرت موسی (علیه‌السّلام) داده شود. پس از قرار داد، حضرت موسی (علیه‌السّلام) پوست بعضی از قسمت‌های عصای خود را کند (یک قسمت با پوست و یک قسمت بدون پوست، مثل ابلق شد) و یک عبای ابلق به آن آویزان کرد و آن را در چراگاه گوسفندان نصب نمود. گوسفندان هنگام آمیزش به آن نگاه می‌کردند.در آخر سال که روز گرفتن مزد بود حضرت شعیب (علیه‌السّلام) مشاهده کردکه اکثر بچه‌های گوسفندان، ابلق شده‌اند و تعجب کرد. علت را پرسید. حضرت موسی (علیه‌السّلام) فرمود از طریق دیدن در هنگام آمیزش، وضع گوسفندان بدین شرح تغییر می‌کند.
در پی روایاتی که بیانگر تاثیرات، به پدران و مادران سفارش شده است که در حین نزدیکی با
وضوء بوده و به
یاد خدا باشند. بدیهی است یاد خدا موجب
آرامش قلب می‌شود و در فرزند اثر مثبتی خواهد داشت. هم‌چنین رغبت و میل قوی جنسی زوجین، در زیبایی جنین و هوشمندی وی اثری قطعی خواهد نهاد.
ترس و
اضطراب والدین به هنگام عمل زناشویی، بدترین تاثیر را بر روی طفل می‌گذارد؛ همان‌گونه که آرامش خاطر پدر و مادر، تاثیری بس نیکو در فرزند می‌نهد.
تاثیر خستگی زیاد، روی جنین کاملاً محسوس است و او را ضعیف و رنجور می‌کند. در حدیثی از
معصومین (علیهم‌السّلام) نقل شده است‌که فرموده‌اند: در شبی که از
مسافرت بر می‌گردید و همینطور در شبی که می‌خواهید به مسافرت بروید،
نزدیکی نکنید.
در ساعات اولیه شب با جسمی خسته و شکمی پر، آمیزش صورت نگیرد، بلکه در ساعات پایانی شب که خستگی جسم تا حدی زایل و شکم نیز خالی شده نزدیکی انجام شود. تجربه نیز نشان داده است فرزندانی که نطفه آنها در ساعات پایانی شب منعقد می‌شود از هوش بیشتری بر خوردارند.
از امام صادق (علیه‌السّلام) نقل شده که فرمودند: «زفوا نساءکم لیلاً و اطعموا ضحی؛ در شب، زفاف کنید و در روز
ولیمه دهید.»
گاهی اوقات تغییرات خاصی در جنین پدیدار می‌شود. این تغییرات می‌تواند به علت تغییر ماهیت ژن‌ها و تقسیم غیر طبیعی کروموزم‌ها باشد و مهم‌ترین عواملی که در تغییر ماهیت ژن‌ها مؤثرند عبارتند از:
الف: اشعه ماوراء بنفش؛ این اشعه دارای فوائد و مضراتی است. از آن جمله تغییراتی است که بر روی
نسل و نژاد ایجاد می‌کند.
ب ـ اشعه مجهول؛ این اشعه از کرات دیگر به
زمین می‌رسد؛ البته بنا به موقعیت فصول سال، فشار هوا، رطوبت، خشکی و غیره. جالب این‌که حتی
کسوف و
خسوف هم در نطفه و تغییر شکل آن اثر فراوان دارد. آن‌هایی که به موتاسیون (تغییر وضع ژن‌ها) معتقدند و آن را آزمایش کرده‌اند می‌گویند فصول
سال،
گرما،
سرما، محل تشکیل نطفه و رطوبت هوا همه در نطفه اثر عمیقی دارند.
با بررسی در روایات هم به دست می‌آید که از جمله اوقات مکروه برای عمل
جماع، هنگام کسوف و خسوف و بادهای تند و
زلزله است.
پ ـ اشعه مادون قرمز: از خواص مهم این اشعه تغییراتی است که در ژن‌های سلولهای تناسلی به وجود می‌آورد.
ت ـ اشعه گاما: جنس اشعه گاما از ذرات انرژی بوده و از این رو خاصیت نفوذ آن بسیار زیاد است. این اشعه مضر، در نور خورشید وجود دارد و اثرات منفی زیادی بر سلولهای اولیه دارد که تقریباً بعد از سی سال ظاهر می‌شود.
اکنون با توجه به این نکته جالب است به حدیثی که در این زمینه نقل شده توجه کنیم.
نقل شده که حضرت رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به
علی (علیه‌السّلام) فرمودند: «یا علی لا تُجامِع اِمراَتَکَ فی وَجِه الشَّمسِ وَ تَلَالؤها اِلاّ اَن تَرخِی ستراً فَیستُرکُما فَاِنه اِن قَضی بَینَکُما وَلَدٌ لا یزالُ فی بُؤسٍ وَ فَقرٍ حَتّی یموتَ؛ یا علی در مقابل نور خورشید
مجامعت مکن مگر این‌که پرده‌ای بیاویزی که شما را بپوشاند؛ زیرا اگر در آن حال فرزندی به وجود آید، همیشه در حال پریشانی و
فقر است تا بمیرد.»
شاید یکی از نکات علمی آن کلام در این است که اگر مانعی در مقابل اشعه وجود داشته باشد، از تاثیر آن می‌کاهد و البته چندی بیش نیست که بشر متوجه این نکتة مهم شده است.
از آن‌جا که به فرمایش ائمه معصومین (علیهم‌السّلام) آمیزش‌های ناشایست آثار سوئی از جمله بغض
اهل بیت (علیهم‌السّلام) را به دنبال دارد،
لازم است به سفارش‌هایی که در این زمینه بیان شده توجه بیشتری صورت گیرد.
۱. نگاه کردن فرج زن که سبب کوری فرزند می‌شود.
۲. سخن گفتن غیر از
ذکر خدا که سبب لال شدن بچه می‌شود.
۳. خضاب کردن که موجب می‌شود فرزند مخنّث شود.
۴. به همراه داشتن انگشتری که در آن ذکر خدا یا چیزی از
قرآن باشد.
۵. آمیزش با همسر خود اما با
شهوت زنی دیگر که موجب دیوانگی فرزند می‌شود.
۶. آمیزش در حضور کودکی که صحنه را می‌بیند یا کلام و نفس آنها را می‌شنود، چون سبب زنا کار شدن کودک ناظر خواهد شد.
۷. رو یا پشت به
قبله بودن که
لعنت خدا و
ملائکه را در پی می‌آورد.
۸. در بین راه و در داخل کشتی که لعنت خدا و ملائکه را در پی دارد.
۹. عریان نزدیکی کردن.
۱۰. بعد از احتلام و قبل از وضو یا غسل که می‌تواند سبب دیوانگی فرزند شود.
۱۱. ایستاده نزدیکی کردن که در نتیجه آن فرزند در رختخواب
بول می‌کند.
۱۲. بی‌وضو بودن زن باردار در هنگام جماع که در اثر آن، فرزند کور‌دل و خسیس می‌شود.
۱۳. نزدیکی در پشت‌بام که بچه
ریاکار،
منافق و بدعت‌گذار خواهد شد.
۱۴. نزدیکی در زیر درخت
میوه‌دار که در نتیجه آن، فرزند جلاد و یا سرکرده ظلم خواهد شد.
۱۵. نزدیکی در مقابل تابش مستقیم نور خورشید، که در نتیجه آن، فرزند
فقیر خواهد بود تا زمانی که بمیرد.
اوقاتی که عمل جماع مطلوب است.
۱. شب دوشنبه که در اثر آن، فرزند حافظ کتاب خدا و راضی به آنچه خداوند برایش قرار داده، می‌شود.
۲. شب سه‌شنبه که در اثر آن بعد از
سعادت اسلام،
شهادت روزی او می‌شود، خداوند او را با
مشرکین عذاب نمی‌کند، دهانش خوشبو، دلش
رحیم و جوانمرد خواهد بود و زبانش از
دروغ،
غیبت و
تهمت پاک می‌ماند.
۳. شب
پنج‌شنبه که در پی آن، حاکمی از حکما و یا عالمی از علما خواهد شد.
۴. روز پنج‌شنبه هنگام زوال که در پی آن
شیطان به او نزدیک نگردد تا پیر شود و سلامتی
دین و
دنیا روزی‌اش خواهد بود.
۵. شب جمعه که در پی آن، بچه
خطیب و
سخنگو خواهد شد.
۶.
روز جمعه بعد از
عصر که آن فرزند از دانایان مشهور خواهد شد.
۷.
شب جمعه بعد از
نماز عشاء که امید است آن فرزند از ابدال
(فرزند شبیه والدین) باشد.
۸. شب اول
ماه رمضان
۱.
بین‌الطلوعین۲. بعد از غروب تا رفتن سرخی طرف
مغرب۳. شب خسوف
۴. روز کسوف
۵. شب و روزی که در آن بادهای سیاه، سرخ یا زرد بوزد.
۶. هنگام زلزله
در رابطه با اثر جماع در شش مورد فوق؛ آمده است که پدر و مادر در فرزند خود چیزی را که دوست دارند، نمی‌بینند.
۷. در اول ماه (غیر از ماه رمضان)، نیمه ماه و آخر ماه.
۸. هنگامی که آفتاب طلوع می‌کند و زرد باشد.
۹. بعد از ظهر؛ که آن فرزند لوچ خواهد شد.
۱۰. بین اذان و اقامه؛ که فرزند،
حریص بر خونریزی خواهد بود.
۱۱. شب
عید فطر؛ که فرزند، کثیرالشر خواهد بود.
۱۲. شب
عید قربان؛ که فرزند شش انگشتی و یا چهار انگشتی خواهد بود.
۱۳. شب
نیمه شعبان؛ که آن فرزند، شوم و در صورتش نشان سیاهی خواهد بود.
۱۴. ساعات اولیه شب؛ که آن فرزند
ساحر خواهد بود و
دنیا را بر
آخرت بر می‌گزیند.
۱۵. شبی که فرد قصد
سفر دارد، که آن فرزند مالش را به ناحق صرف می‌کند.
دعا و طلب
فرزند صالح، از جمله اعمال
شب زفاف است. در این زمینه روایت شده است که داماد هنگامی که عروس را می‌آورد، دست بر پیشانی او بگذارد و بگوید:
«اَللّهُمَّ عَلی کِتابِکَ تَزَوَّجتُها وَ فی اَمانَتِکَ اَخَذتُها و بِکَلِماتکَ اِستَحلَلتُ فَرجَها فَاِن قَضَیتَ فی رَحِمِها شَیئاً فَاجعَله مُسلِماً سَوِیاً وَلا تَجعَلُهُ شرکَ شیطانٍ.»
در مورد شب زفاف آداب دیگری نیز بیان شده که از آن جمله‌اند:
۱. انجام ۲ رکعت نماز قبل از جماع.
۲.
حمد خداوند سبحان و گفتن الله اکبر.
۳.
صلوات بر نبی اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و خاندان عصمت و طهارت (علیهم‌السّلام).
۴. پس از آن دعای زیر را بخواند:
«اَللّهُمَّ ارزقنی الفَها و وُدَّها وَ رِضاها، وَ ارضِنی بِها، و اجمَع بَینَنا بِاَحسَنِ اجتماعٍ وَ اُنسٍ وَ ائتِلاف، فَاِنَّکَ تُحِبُّ الحَلالَ وَ تُکرِهُ الحرامَ»
زن هم پس از انجام سه مرحله اول؛ همین دعا را بخواند.
۵. مرد دائماً در هنگام جماع نام خدای تعالی را بر زبان آورد تا
شیطان از او دور بماند.
۶. مرد از خداوند، فرزندی سالم، صالح و عاقبت به خیر طلب کند. یکی از دعاهای وارده چنین است:
«بسم الله الرحمن الرحیم الَّذی لا اِلهَ اِلاّ هُوَ بَدیعُ السَّماواتِ وَ الاَرضِ، اَللّهمَّ اِن قَضَیتَ مِنّی فی هذِهِ خَلیفَةً فَلا تَجعَل لِلشَّیطانِ فیهِ شِرکَاَ وَلا نَصیباً ولا حَظّاً وَ اجعَلهُ مُخلِصاً مِنَ الشیطانِ و رِجزِهِ، جلَّ ثناؤکَ.»
هم چنین از ابی جعفر (علیه‌السّلام) روایت شده که فرموده‌اند در هنگام جماع گفته شود: «اَللّهُمَّ ارزُقنی وَلَداً وَ اجعَلهُ تَقیا زَکیاً لَیسَ فی خَلقِهِ زیادَةٌ وَلا نُقصانٌ واجعَل عاقِبَتهُ اِلی خَیرٍ».
۷. در هنگام آمیزش بگوید: «اَللّهُمَّ اِن رَزَقتَنی ذَکَرَاً سَمَّیتُهُ مُحَمَداً». در روایت دیگری نیز وارد شده که
نیت کند اگر صاحب فرزند پسر شد نام او را علی بگذارد.
۸. «بسم الله الرحمن الرحیم» و
استعاذه «اَعوذَُ بِالله مِنَ الشّیطانِ الرَّجیم» بگوید. (هم چنین روایت شده است: قال لی ابوجعفر (علیه‌السّلام) قال اِن ذَکَرَ اسمِ اللهِ تَنَحَّی الشیطانُ وَ اِن فَعَلَ وَ لَم یسَمَّ اَدخَلَ ذَکَرَهُ وَ کَانَ العَمَلُ مِنهُما جَمیعاً وَ النُّطفَةُ وَاحِدَةٌ)
به طور کلی چند اصل در دوران بارداری توصیه می‌شود:
۱. تغذیه مناسب.
۲. استراحت کافی
۳. داشتن آرامش روحی و معنوی
۴. انجام ورزش‌های مناسب
۵. انجام مراقبت‌های دوران
بارداری۶. شناخت علائم خطر در
حاملگی
در دوران بارداری یک سری مراقبت‌های خاصی نیاز است از جمله:
دوش گرفتن در طول حاملگی مشکلی ایجاد نمی‌کند. معمولاً خانم‌های حامله بیشتر عرق می‌کنند و ترشحات مهبلی بیشتری دارند. بنابر این حمام روزانه نه تنها آرام بخش است، بلکه از عفونت‌های مختلف نیز جلوگیری می‌کند. بهتر است از همان اول از دوش (به جای وان) استفاده شود و زن
حامله روی زمین نیز ننشیند. استفاده از حمام‌های لغزنده و پوشیدن دمپایی‌های ابری در حمام خطرناک می‌باشد؛ زیرا احتمال بهم خوردن تعادل و لغزیدن زیاد است. آب حمام بهتر است ملایم باشد، نه خیلی گرم و نه خیلی سرد، چون آب‌های خیلی گرم یا سرد باعث تحریک شدید
رحم شده و ممکن است به
سقط بینجامد.
لباس در دوران بارداری، بایستی راحت و نرم و متناسب با فصل انتخاب شود. در موقع زمستان باید از زیرپوش‌های کلفت و پالتوهای ضخیم و گرم استفاده کرد. از ماه چهارم به بعد از پوشیدن لباس‌های تنگ و بستن کمربند چرمی به دور شکم باید خودداری کرد؛ چون فشار آن بر رگ‌ها باعث می‌شود خون در رگ‌های پایینی جمع شود و سب تورم و واریس گردد. استفاده از جورابهای تنگ و کشدار نیز همین اثر را دارد.
زن حامله باید از پوشش‌های زبر و خشن بپرهیزد؛ چون باعث به وجود آمدن بیماری‌های پوستی به خصوص اگزما در ناحیه جنین می‌شود. بهتر است لباس از جنس کتان باشد که نرم‌تر است. هم‌چنین رنگ آن سفید باشد تا چرک شدن آن زودتر مشخص شده و عوض گردد. علاوه بر آن، در لباس سفید، تهویه بهتر انجام می‌گیرد. استفاده از لباس زیر نخی، عوض کردن در هر روز و اطو زدن آن، و عدم استفاده از آب آلوده و مواد مشکوک در شستشو نیز به خانم‌های باردار توصیه می‌شود در موارد کفش نیز بهتر است زن حامله از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند ـ به دلیل فشاری که بر ستون فقرات که خود تحت فشار رحم است وارد می‌کند ـ پرهیز کند و در ضمن چون قوزک پا در زمان حاملگی مقداری متورم می‌شود، بهتر است یک شماره بزرگ‌تر کفش بگیرد تا باعث ناراحتی نشود.
به مادران توصیه می‌شود از سینه‌بندهای تنگ که باعث جلوگیری از رشد غدد شیری می‌شود پرهیز نموده و از کرست‌های یکسره‌ای که حالت ارتجاعی دارند استفاده کنند.
در موقع بارداری اغلب دندانها مستعد برای کرم‌خوردگی است، بنابر این
مسواک را نباید فراموش کرد. پر کردن و کشیدن دندانها با بی‌حسی موضعی اشکالی ندارد؛ اما از کارهای طولانی و خسته کننده باید پرهیز نمود.
ت ـ نظافت سینه‌ها و دستگاه تناسلی
سینه‌ها هم به‌اندازه بچه احتیاج به مراقبت دارند، بنابراین یک تا دو بار شستشو، در طول روز لازم است.
از ماه چهارم به بعد سینه دارای ترشحاتی می‌باشد که روی پیراهن نیز مشخص می‌شود، باید در رفع این لکه‌ها از روی لباس کوشید؛ چون عامل بیماری می‌باشند. شستن نوک سینه با الکل کار درستی نیست. هم‌چنین برای شستشو نوک سینه‌ها از صابون استفاده نکنید، چون باعث پاک شدن چربی طبیعی آنها و در نتیجه ایجاد ترک در آن ناحیه می‌شود.
برای مهیا کردن سینه جهت شیر دادن، نوک سینه را به سمت بیرون بیاورید و با نوک انگشتان و شصت آن را به آرامی ماساژ دهید (به صورت دایره‌ای حول آن) این مسئله باعث می‌شود که نوک سینه نرمش بیشتری پیدا کرده و در زمان مکیدن بچه ترک نخورد. هم‌چنین از هفته سی‌ام بارداری به بعد دست‌ها را در قسمت خارجی سینه بگذارید و آنها را به سمت نوک سینه با ملایمت ماساژ دهید. این کار را می‌توانید در طی حمام کردن انجام دهید.
نظافت دستگاه تناسلی نیز لازم است، زیرا میکروب‌ها از این طریق وارد بدن شده و باعث به وجود آمدن عوارضی می‌گردند. به خانم‌های حامله توصیه می‌شود که روزانه لباس زیر خود را عوض کنند.
معمولاً در دوران بارداری مسافرت‌های طولانی توصیه نمی‌شود و در صورت لزوم، حتماً قبل از سفر باید با پزشک خود
مشورت نماید. در مسافرت‌های طولانی با اتومبیل، خانم باردار باید هر ۲ ساعت یکبار از اتومبیل خارج شود و به مدت ۱۰ دقیقه استراحت نماید. کمربندهای ایمنی را حین سفر ببندید، به شکلی که قسمت شانه‌ای کمربند بین دو سینه عبور کند و سپس از زیر شکم گذشته و روی آن ران‌ها بسته شود. زنانی که سابقه سقط یا زایمان زودرس دارند، باید از مسافرت در ماه‌های اول و آخر حاملگی خودداری نمایند.
برای مراقبت از کلیه باید روزانه ۳ تا ۴ لیوان
شیر یا مایعات دیگر میل شود. در ماه‌های آخر فشار به کلیه‌ها باعث افزایش اوره ادرار و در نتیجه تورم بدن می‌شود، لذا مقدار اوره ادرار باید اندازه گرفته شود، اما نگران زیاد شدن اوره نباشید، فقط نمک کم مصرف کنید. چنانچه رنگ ادرار تغییر کند و خیلی تیره شود، یا بوی نامطبوعی پیدا کرده یا هنگام دفع با سوزش همراه باشد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در دوران حاملگی به علت تغییرات دستگاه گوارش و فشاری که رحم به روده‌ها وارد می‌کند، اجابت مزاج نامنظم می‌شود؛ لذا خانم باردار باید از مایعات و هم چنین سبزیجات و
میوه
جات بیشتر استفاده نماید. حرکت و فعالیت نیز در بهبود وضع اجابت مزاج مؤثر است. بهتر است در دوران بارداری از مصرف داروهای مسهل پرهیز نموده و به جای آن از
میوه‌هایی مثل گوجه، هلو، انجیر و زردآلو استفاده شود. خوردن روغن زیتون نیز مفید است.
در تمام دوران بارداری، باید شکم نرم بوده و از یبوست جلوگیری شود. برای نرمی شکم شورباهای ساده بسیار چرب بخورد و چانچه شکم بسیار قبض باشد، برای رفع یبوست، خوردن شیر خشت و امثال آن مؤثر خواهد بود.
یک خانم باردار سالم، می‌تواند روابط جنسی خود را ادامه دهد و فقط در مواردی که خطر سقط، زایمان زودرس و پارگی کیسه آب وجود دارد، باید از انجام مقاربت خودداری کند.
البته طبق نظریه
بوعلی سینا، توصیه می‌شود در تمام دوران حاملگی، روابط زناشویی بسیار بسیار محدود گردد.
تزریق هر نوع واکسن در دوران بارداری حتماً باید با نظر پزشک باشد. واکنسی که به طور معمول در دوران بارداری تزریق می‌شود، واکسن کزاز است. واکسیناسیون مادر بر علیه بیماری کزاز از ابتلای نوزاد و مادر به این بیماری جلوگیری می‌کند.
مادرانی که در طول بارداری
سیگار می‌کشند، در مقایسه با افراد سالم نوزادان کوچکتری به دنیا می‌آورند. هم‌چنین مصرف سیگار و
مواد مخدر برای
جنین مضر می‌باشد. در زنان معتاد درصد از دست دادن کودکان بیشتر و کودکان آسیب پذیر‌ترند. مرگ و میر کودکان در زنان معتاد ۶ برابر نوزادان دیگر است و نیز نقص عضو مادرزادی بیشتری دارند و... لذا خانم‌های باردار باید به طور کامل از کشیدن سیگار و استفاده از مواد مخدر پرهیز نمایند.
مصرف الکل توسط مادر در جنین ایجاد ناهنجاری می‌کند و ختم زودرس حاملگی در خانم‌هایی که الکل مصرف می‌کنند بیشتر مشاهده شده است. الکل صرف نظر از مسمومیت، ویتامین‌های مورد نیاز مادر و جنین را منهدم می‌کند و در نتیجه، نوزاد ناقص و معیوب می‌شود.داروها به علت تاثیر بر روی سیر طبیعی حاملگی و رشد جنین، نباید در طول بارداری مصرف شوند و خانم‌های باردار باید قبل از مصرف هر نوع دارو (اعم از ضد انعقادی، خواب‌آور، آرام‌بخش و غیره) با پزشک مشورت نموده و از خود درمانی پرهیز کنند.
به دلیل احتمال ایجاد اختلال، دریافت هر نوع اشعه در حاملگی ممنوع است، بنابراین خانم باردار در هنگام مراجعه به پزشک باید او را از وضعیت خود مطلع نماید.
برخی از
حیوانات اهلی منتقل‌کننده بیماری‌هایی هستند که بر روی حاملگی و جنین تاثیرات نامطلوبی می‌گذارد. از جمله این حیوانات می‌توان
گربه را نام برد که در صورت انتقال عفونت از این حیوان به خانم باردار، در مراحل اولیه حاملگی منجر به سقط جنین و در مراحل پایانی حاملگی منجر به مرگ جنین و در صورت باقی ماندن جنین، ایجاد ناهنجاری‌هایی از قبیل اشکالات مغزی، عقب‌ماندگی ذهنی و غیره خواهد شد. بنابراین خانم باردار باید از تماس با حیوانات اهلی جداً خودداری نماید.
خانم باردار باید از تماس با افراد مبتلا به بیماری‌های عفونی، رفت‌و‌آمد در اماکن عمومی و شلوغ و سربسته و مکان‌هایی که احتمال آلودگی وجود دارد، هم‌چنین استفاده از مواد غذایی تهیه شده در خارج از منزل و به طور کلی شرایطی که
سلامت مادر و جنین را به خطر می‌اندازد جداً خودداری کند.
تورم در صورت، دست‌ها، پاها، تب شدید، کبودی در بدن، درد در ناحیه شکم و رحم، هرگونه خونریزی،
تهوع بی‌موقع و مداوم همراه با
اسهال، سردردهای مداوم و بلا‌انقطاع و تاری دید، دفع آب از ناحیه واژن، تصادف یا افتادن شدید و ناگهانی، کاهش حرکات جنین، تپش قلب و تنگی نفس و سوزش ادرار،
از جمله علائم خطر در مدت بارداری می‌باشند.
۱. همیشه با وضو باشد، مخصوصاً هنگام خوردن غذا.
۲. شب‌ها به آینه نگاه نکند.
۳. با کوشش تمام از
گناهان بپرهیزد.
۴. حتی الامکان
مستحبات را انجام دهد.
۵. آرامش را حفظ کند و
عصبانی نشود.
۶. با گذاشتن نوار قرآن و خواندن قرآن به صورت روزانه می‌تواند به حافظ قرآن شدن فرزند خود کمک کند.
۷. خواندن تسبیحات
حضرت زهرا (علهیا‌السلام) بعد از هر نماز و شب قبل از خواب.
۸. خواندن ۴۰ روز
زیارت عاشورا با صد لعن و صد سلام و
دعای علقمه.
۹. خواندن ۴۰ روز
سوره یس و فوت کردن به انار و خوردن آن.
۱۰. خواندن ۴۰ بار
سوره یوسف و فوت کردن به سیب و خوردن آن.
۱۱. خواندن ۴۰ بار
دعای توسل.
۱۲. خواندن ۴۰ روز
زیارت جامعه.
۱۳. خواندن ۴۰ روز
زیارت آل یاسین و دعای بعد.
۱۴. خواندن ۴۰
شب جمعه دعای کمیل.
۱۵. خواندن ۴۰
روز جمعه دعای ندبه.
۱۶. خواندن ۴۰ عصر جمعه
دعای سمات.
۱۷. خواندن ۴۰ شب جمعه و یا ۴۰ شب،
سوره حدید،
حشر،
تغابن،
جمعه و
صف قبل از خواب.
۱۸. خواندن حداقل ۴۰ شب
نماز شب.
۱۹. ۴۰ روز جمعه،
غسل جمعه کردن.(با توجه به این‌که دوران بارداری به طور معمول ۴۰ هفته است و در
حدیث نیز وارد شده که در اثر ۴۰ غسل جمعه به صورت پی‌در‌پی،
فشار قبر بر‌داشته می‌شود.)
۲۰. یک
ختم قرآن کردن به خصوص برای سلامتی
امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) .
۲۱. خواندن ۴۰ بار
حدیث کساء و زیارت امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف).
۲۲. خواندن ۴۰ روز
دعای عهد بعد از
نماز صبح.
۲۳. خواندن
سوره توحید در هر روز ۵۰ مرتبه بعد از نماز صبح.
۲۴. خواندن
سوره قدر در هر روز ۵۰ مرتبه بعد از نماز صبح.
۲۵. هر روز ۱۴۰ مرتبه ذکر
صلوات.
۲۶ .۷۰ بار
استغفار بعد از نماز.
۲۷. خوردن مویز به مدت ۴۰ روز ناشتا، هر روز بیست و یک عدد با بیست و یک بسم الله.
۲۸. در موقع تکان بچه دست روی شکم بگذارد و صلوات و سوره توحید را تلاوت کند.
۲۹. به فکر
خدا بودن، رفع
حوائج مردم را کردن، در چهره افراد
مؤمن و زیبا‌روی نگاه کردن، رفت‌و‌آمد نکردن با افرادی که مشکل اخلاقی دارند، رفتن به زیارت، دوری از معاصی بخصوص
دروغ و
غیبت، نماز اول وقت خواندن، الله الله زمزمه کردن، به
قرآن گوش دادن.
۳۰. برای صبور شدن بچه، دست را روی شکم گذارده،
سوره والعصر را بخواند.
۳۱. فرزند را در شکم مادر نام گذاشتن و انتخاب نام نیکو مانند محمد، علی و فاطمه و او را به نام خواندن.
۳۲. تلاوت قرآن خصوصاً مداومت بر
سوره انبیاء ـ هر قدر که بتواند ـ برای صالح شدن فرزند بسیار مؤثر است.
۳۳. یکی از روش‌های مؤثر برای ایجاد پیوستگی بین والدین و جنین قبل از تولد او، صحبت کردن با جنین است. این رفتار خاطرات خوبی از دوران قبل از تولد در جنین باقی می‌گذارد و بعد از تولد نیز کودک صداهای آشنا را به یاد می‌آورد.
۳۴. در طول بارداری به تغذیه و رعایت نکات بهداشتی (به گونه‌ای که قسمت‌های مختلف بیان شد) توجه داشته باشد.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «فرزندار شدن»، تاریخ بازیابی۹۵/۹/۷.
