• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



محمّد صلى‌الله‌عليه‌وآله مشهورترين نام مبارك پيامبر خاتم صلى‌الله‌عليه‌وآله است كه در قرآن كريم چهار بار آمده است. نامهاى ديگر ايشان در قرآن، احمد ، طه‌ ، عبدالله‌ و ياسين‌ است. قرآن كريم آن حضرت را با عناوين: نبىّ‌ ، رسول الله‌ ، خاتم النّبيين‌ ، بشير ، نذير ، رحمة للعالمين‌ و ... ستوده است.



پدر آن بزرگوار، عبداللّه‌- فرزند عبدالمطّلب- از طایفه قریش، از قبیله عدنان،
[۲۵] آیتی، تاريخ پيامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله، ص ۱.
از نوادگان اسماعیل علیه‌السلام- فرزند ابراهیم‌ خلیل‌الرّحمان- است.
[۲۶] برداشت مزبور از جمله «و من ذرّيّتنا امّةً مسلِمة» وجمله «وابعث فيهم رسولًا منهم» استفاده شده است، با توجه به اينكه مرجع ضمير در «فيهم» ذريّه و مقصود از «رسولًا» طبق روايت نبوى صلى‌الله‌عليه‌وآله پيامبر خاتم است، با اين ضميمه كه ضمير در «منهم» دلالت مى‌كند كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله نيز از ذريّه است. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۹۳.    
زادگاهش مكّه است و در ميان مكّيان به پيامبرى مبعوث شد. با گويش عربی‌ كه زبان قومش بود؛ آنان را به توحید و اسلام دعوت‌ نمود.
انبیا و کتابهای آسمانی از جمله تورات و انجیل به بعثت و رسالت آن حضرت بشارت داده بودند. حضرت عیسی علیه‌السلام از او با نام «احمد» ياد كرده است. در دورن كودكى، يتيم بود.
مورّخان نوشته‌اند: پيامبر اكرم صلى‌الله‌عليه‌وآله پيش از تولّد، پدرش را از دست داد. در شش سالگى نيز در سفرى كه به همراه مادر براى ديدار اقوام به سوى مدینه داشت، در سرزمين «ابواء» مادر گرامى‌اش را از دست داد.
[۳۴] اين در حالى است كه مرحوم كلينى سنّ حضرت را به هنگام وفات مادر، چهار سال ذكر مى‌كند. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۴۳۹.     و مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول، ج ۵، ص ۱۷۸.    

در دوران زندگى پرافتخارش خطّى ننگاشت و به هيچ‌ مكتبى نرفت، و اين خود گواهى صادق بر رسالت و كتاب آسمانى‌اش او است. قرآن كريم از او با تعبير «امّى» ياد مى‌كند.
در چهل سالگى به رسالت مبعوث شد و به عقيده بسيارى از مفسّران، آيات آغازين سوره علق از اوّلين آيات نازل شده بر قلب مباركش بود.
[۳۹] برخى ديگر معتقدند كه اوّلين سوره فاتحةالكتاب بوده است و بعضى ديگر سوره مدّثر را اوّلين سوره نازل شده بر پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله دانسته‌اند. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج۲۰، ص۱۱۷.     و طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۷۸۰.    .
ابتدا، مأموريت‌ يافت اقوام و خويشان خود را انذار كند ، و پس از آن‌ رسالت جهانى خويش را اعلام داشت. او خاتم‌ پيامبران‌ و داراى رسالتى جاودانه براى نسل‌هاى‌ آينده است.
[۴۳] «و آخرين منهم لمّا يلحقوا بهم» جمعه/سوره۶۲، آیه۲.     و جمعه/سوره۶۲، آیه۳.    .
شخصيّت اخلاقى‌اش آن چنان متعالى‌ بود كه خداوند او را با جمله «انّك لعلى‌ خلق عظيم» ستود و رمز موفقيّت او را نيز عطوفت و نرم‌خويى وى بيان كرد. جلوه‌هاى مختلف اعتدال وى در ابعاد وجودى‌اش زيبايى خاصّى دارد؛ عطوفت به همراه صلابت، عبادت به همراه جهاد، آخرت در كنار دنيا. اين در حالى است كه صفت شرح صدر وجودش را گستره‌اى وصف‌ناپذير بخشيده است، تا آنجا كه خداوند او را اسوه اهل ايمان و اميدواران به آخرت قرار داده است.
معجزه جاودانى‌اش قرآن کریم است كه در آيات مختلف تحدّى دارد. اين در حالى است كه كتابهاى‌ آسمانى سندى محكم بر حقانيّتش مى‌باشد.
شكوهمندى معنوى‌اش زمانى است كه ملك و ملكوت را با معراجش به هم آميخت و آن‌چنان نزديك و نزديك‌تر شد كه فاصله، به قدر دو كمان و يا كمتر تقليل يافت، آن‌گاه خداوند به بنده‌اش آنچه بايد وحى كند، وحى نمود.
در دوران رسالت خويش سختيهاى بسيار را متحمل شد؛ انواع تهمت‌هاى جنون، سحر، کهانت‌ و ... را به او نسبت دادند، ولى بردبارانه همه را تحمّل كرد.
شرايط آن‌چنان سخت و ناهنجار شد كه نتوانست در مکّه بماند؛ از اين رو راه هجرت را برگزيد كه قرآن‌ كريم در بيش از بيست مورد از هجرت و مهاجران ياد كرده است.
جنگهاى زيادى مثل بدر، احد، احزاب، خیبر و فتح مکّه را پشت سر گذاشت، تا آنكه نصرت و پيروزى خداوند او را در آغوش گرفت و گروه‌هاى مختلف يكى پس از ديگرى براى اظهار اسلام به‌سويش‌ آمدند: «ورَايتَ النّاسَ يَدخُلونَ فى دينِ اللَّهِ افواجا». در حجةالوداع على عليه‌السلام را به دستور خداوند
[۷۳] بر اساس روايات نقل شده از شيعه و اهل سنت، مقصوداز «بلّغ ما انزل اليك» مقام ولايت و امامت على عليه‌السلام است. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص ۳۴۴.     سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج ۳، ص ۱۱۷.     و مقصود از «اليوم يئس الذين كفروا» نيز در رابطه با نصب امام على عليه‌السلام به امامت مى‌باشد. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج ۳، ص ۱۹.    ،حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ج ۱، ص ۲۰۰- ۲۰۶.    ، طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۲۴۵-۲۴۶.    .
به عنوان امام مؤمنان معرفى نمود تا همچنان‌ فروغ جاودانه‌اش راهنماى هدايت پيشگان شود. او به حكم اراده ازلى كه‌ «كُلُّ نَفسٍ ذاقَةُ المَوتِ» و «انَّكَ‌ مَيّتٌ وانَّهُم مَيّتون» جان و جانان تسليم نمود، اما اين‌ پيام را براى همه مسلمانان باقى گذارد كه راه روشن است و مقصد معلوم؛ نبايد به انحطاط گراييده بلكه همچنان بايد در راه اعتلاى قرآن و اسلام كوشا بود و به وحى الهى فرمود: «افَان ماتَ او قُتِلَ انقَلَبتُم عَلى‌ اعقبِكُم»
آنچه پيش روى شماست، جلوه‌هايى از فضايل، صفات، ويژگيها، وظايف، رسالت الهى و سرگذشت آن حضرت مى‌باشد كه بر اساس آيات قرآن تنظيم شده است.


آبروی محمد (قرآن)، آرامش‌بخشی به محمد (قرآن)، آرامش محمد (قرآن)، آرزوی محمد (قرآن)، آزادی محمد (قرآن)، آزار به محمد (قرآن)، آسان‌گیری بر محمد (قرآن)، آشامیدنی محمد (قرآن)، آمادگی نظامی محمد (قرآن)، آموزش محمد (قرآن)، آوارگی محمد (قرآن)، ابراهیم و محمد (قرآن)، اتمامحجت بر محمد (قرآن)، اتمامحجت محمد (قرآن)، اجرت محمد (قرآن)، احبار و محمد (قرآن)، احتجاج محمد (قرآن)، احترام‌گذاری محمد (قرآن)، احترام محمد (قرآن)، احسان به محمد (قرآن)، احسان محمد (قرآن)، اختصاصات محمد (قرآن)، اختیارات محمد (قرآن)، اخلاص محمد (قرآن)، ادب محمد (قرآن)، اذن محمد (قرآن)، اذیت به محمد (قرآن)، اراده محمد (قرآن)، ارحام محمد (قرآن)، ازدواج محمد (قرآن)، استثنای محمد (قرآن)، استعاذه محمد (قرآن)، استعانت محمد (قرآن)، استغاثه محمد (قرآن)، استغفار محمد (قرآن)، استقامت محمد (قرآن)، استهزای محمد (قرآن)، اسحاق و محمد (قرآن)، اسلام محمد (قرآن)، اسماعیل و محمد (قرآن)، اسوه بودن محمد (قرآن)، اسوه‌های محمد (قرآن)، اشراف و محمد (قرآن)، اطاعت از محمد (قرآن)، اطاعت محمد (قرآن)، اطعام محمد (قرآن)، اعتدال محمد (قرآن)، اعتصام به محمد (قرآن)، اعتصام محمد (قرآن)، اعراض از محمد (قرآن)، اعراض محمد (قرآن)، افترا به محمد (قرآن)، افشاگری محمد (قرآن)، اقرار به محمد (قرآن)، اقرار محمد (قرآن)، الهام به محمد (قرآن)، امامت محمد (قرآن)، امانتداری محمد (قرآن)، امان دادن محمد (قرآن)، امت محمد (قرآن)، امداد به محمد (قرآن)، امر به معروف محمد (قرآن)، امنیت محمد (قرآن)، اموال محمد (قرآن)، امی بودن محمد (قرآن)، امیدبخشی محمد (قرآن)، امید به محمد (قرآن)، امیدواری محمد (قرآن)، انابه محمد (قرآن)، انتظار محمد (قرآن)، اندوه محمد (قرآن)، انذارهای محمد (قرآن)، انفاق محمد (قرآن)، اولواالعزمی محمد (قرآن)، اهانت به محمد (قرآن)، اهل بیت محمد (قرآن)، اهل کتاب و محمد (قرآن)، ایثار برای محمد (قرآن)، ایمان به محمد (قرآن)، ایمان محمد (قرآن)، مؤمنان به محمد (قرآن)، بادیه‌نشینان و محمد (قرآن)، بدگمانی به محمد (قرآن)، برتری محمد (قرآن)، برگزیدگی محمد (قرآن)، بزرگواری محمد (قرآن)، بشارت به محمد (قرآن)، بشارت‌های محمد (قرآن)، بصیرت محم (قرآن)، بعثت محمد (قرآن)، بلاغت محمد (قرآن)، بندگی محمد (قرآن)، بنی‌اسرائیل و محمد (قرآن)، بنی‌امیه و محمد (قرآن)، بهداشت محمد (قرآن)، بیعت با محمد (قرآن)، بی‌نیازی محمد (قرآن)، پاداش محمد (قرآن)، پاسخگویی محمد (قرآن)، پاسخ‌های محمد (قرآن)، پدر محمد (قرآن)، پدری محمد (قرآن)، پسرخوانده محمد (قرآن)، پناه محمد (قرآن)، پناهندگی به محمد (قرآن)، پیروزی محمد (قرآن)، پیشگویی محمد (قرآن)، تبری محمد (قرآن)، تبلیغات سوء علیه محمد (قرآن)، تبلیغ محمد (قرآن)، تحدی محمد (قرآن)، تحیت بر محمد (قرآن)، تحیت محمد (قرآن)، تربیت محمد (قرآن)، تسبیح محمد (قرآن)، تسلیم در برابر محمد (قرآن)، تسلیم محمد (قرآن)، تشبیه محمد (قرآن)، تصدیق محمد (قرآن)، تصدیق‌های محمد (قرآن)، تضرع محمد (قرآن)، تطیر به محمد (قرآن)، تعالیم محمد (قرآن)، تعاون با محمد (قرآن)، تعجب محمد (قرآن)، تعلیم به محمد (قرآن)، تفضل به محمد (قرآن)، تفضل محمد (قرآن)، تفکر محمد (قرآن)، تقرب محمد (قرآن)، تقوای محمد (قرآن)، تکبیر محمد (قرآن)، تکذیب محمد (قرآن)، تلاوت قرآن بر محمد (قرآن)، تلاوت‌های محمد (قرآن)، تنزیه محمد (قرآن)، تواضع محمد (قرآن)، توبه محمد (قرآن)، توحید محمد (قرآن)، توسل به محمد (قرآن)، توطئه علیه محمد (قرآن)، توفیق محمد (قرآن)، توکل محمد (قرآن)، تهجد محمد (قرآن)، تهدیدهای محمد (قرآن)، تهلیل محمد (قرآن)، تیراندازی محمد (قرآن)، ثبات‌قدم محمد (قرآن)، جان محمد (قرآن)، جاودانگی محمد (قرآن)، جبرئیل و محمد (قرآن)، جدال با محمد (قرآن)، جدال محمد (قرآن)، جنگ با محمد (قرآن)، جنگ محمد (قرآن)، جن و محمد (قرآن)، جهاد محمد (قرآن)، چشم‌زخم به محمد (قرآن)، چشم محمد (قرآن)، حافظه محمد (قرآن)، حامیان محمد (قرآن حجت بودن محمد (قرآن)، حج محمد (قرآن)، حزن محمد (قرآن)، حسادت به محمد (قرآن)، حسرت محمد (قرآن)، حسن بن علی و محمد (قرآن)، حسن خلق محمد (قرآن)، حسین بن علی و محمد (قرآن)، حضور محمد (قرآن)، حفاظت از محمد (قرآن)، حقانیت محمد (قرآن)، حقوق محمد (قرآن)، حکمت محمد (قرآن)، حکومت محمد (قرآن)، حیات محمد (قرآن)، حیای محمد (قرآن)، خائنان به محمد (قرآن)، خانواده محمد (قرآن)، خانه محمد (قرآن)، خدیجه و محمد (قرآن)، خطابات خدا به محمد (قرآن)، خلق عظیم محمد (قرآن)، خلیفه محمد (قرآن)، خوابگاه محمد (قرآن)، خواب محمد (قرآن)، خواندن محمد (قرآن)، خوشنامی محمد (قرآن)، خوف محمد (قرآن)، خویشاوندان محمد (قرآن)، خویشاوندی با محمد (قرآن)، خیانت به محمد (قرآن)، خیرخواهی برای محمد (قرآن)، خیرخواهی محمد (قرآن)، دادخواهی از محمد (قرآن)، دادخواهی محمد (قرآن)، دختران محمد (قرآن)، درخواست از محمد (قرآن)، درخواست محمد (قرآن)، دشمنی با محمد (قرآن)، دشنام به محمد (قرآن)، دعا برای محمد (قرآن)، دعای محمد (قرآن)، دعوت محمد (قرآن)، دفاع از محمد (قرآن)، دفاع محمد (قرآن)، دلداری به محمد (قرآن)، دلداری محمد (قرآن)، دلسوزی محمد (قرآن)، دوران محمد (قرآن)، دوستی با محمد (قرآن)، دین محمد (قرآن)، ذریه محمد (قرآن)، ذکر محمد (قرآن)، ذوی‌القربای محمد (قرآن)، رازداری محمد (قرآن)، راز محمد (قرآن)، راستگویی محمد (قرآن)، رأفت محمد (قرآن)، راه محمد (قرآن)، رأی محمد (قرآن)، رجعت محمد (قرآن)، رجوع به محمد (قرآن)، رحمت خدا به محمد (قرآن)، رحمت محمد (قرآن)، رزق محمد (قرآن)، رسالت محمد (قرآن)، رستگاری محمد (قرآن)، رضایت از محمد (قرآن)، رضایت محمد (قرآن)، رکوع محمد (قرآن)، روح‌القدس و محمد (قرآن)، رؤیای محمد (قرآن)، رهبری محمد (قرآن)، زبان گفتاری محمد (قرآن)، زخم زبان به محمد (قرآن)، زنان محمد (قرآن)، زندگی معیشتی محمد (قرآن)، زهد محمد (قرآن)، زیارت محمد (قرآن)، زید و محمد (قرآن)، سازش‌ناپذیری محمد (قرآن)، سبقت بر محمد (قرآن)، سبقت محمد (قرآن)، سپاسگزاری محمد (قرآن)، سجده محمد (قرآن)، سختی‌های محمد (قرآن)، سخنان محمد (قرآنسخن با محمد (قرآن)، سعه صدر محمد (قرآن)، سفرهای محمد (قرآن)، سکونت محمد (قرآن)، سنت محمد (قرآن)، سؤال از محمد (قرآن)، سؤال محمد (قرآن)، سوء قصد به محمد (قرآن)، سیره محمد (قرآن)، سیمای محمد (قرآن)، شایعه علیه محمد (قرآن)، شجاعت محمد (قرآن)، شخصیت محمد (قرآن)، شرح صدر محمد (قرآن)، شرک‌ستیزی محمد (قرآن)، شریعت محمد (قرآن)، شفاعت محمد (قرآن)، شکایت محمد (قرآن)، شکر محمد (قرآن)، شکیبایی محمد (قرآن)، شهرت محمد (قرآن)، شهر محمد (قرآن)، صبر محمد (قرآن)، صدا زدن محمد (قرآن)، صداقت محمد (قرآن)، صلح محمد (قرآن)، صلوات بر محمد (قرآن)، صلوات محمد (قرآن)، ضرر به محمد (قرآن)، ضیافت محمد (قرآن)، طعام محمد (قرآن)، ظلم به محمد (قرآن)، عبادت محمد (قرآن)، عبودیت محمد (قرآن)، عجله محمد (قرآن)، عدالت محمد (قرآن)، عرب و محمد (قرآن)، عربیت محمد (قرآن)، عروج محمد (قرآن)، عزت محمد (قرآن)، عصمت محمد (قرآن)، عطایای خدا به محمد (قرآن)، عطایای محمد (قرآن)، عطوفت محمد (قرآن)، عظمت محمد (قرآن)، عفو از محمد (قرآن)، عفو محمد (قرآن)، عقل محمد (قرآن)، علاقه به محمد (قرآن)، علاقه محمد (قرآن)، علم محمد (قرآن)، عمر محمد (قرآن)، عمره محمد (قرآن)، عمل محمد (قرآن)، عهد با محمد (قرآن)، عهد برای محمد (قرآن)، عهدشکنی با محمد (قرآن)، عهدهای محمد (قرآن)، عیب‌جویی از محمد (قرآن)، عیسی و محمد (قرآن)، غذا خوردن محمد (قرآن)، غزوات محمد (قرآن)، فراغت محمد (قرآن)، فرجام محمد (قرآن)، فرزندان محمد (قرآن)، فرماندهی محمد (قرآن)، فرمان محمد (قرآن)، فصاحت محمد (قرآن)، فضایل محمد (قرآن)، فضل خدا به محمد (قرآن)، فقر محمد (قرآن)، قاطعیت محمد (قرآن)، قبله محمد (قرآن)، قدرت محمد (قرآن)، قرآن و محمد (قرآن)، قربانی محمد (قرآن)، قرب محمد (قرآن)، قسم به محمد (قرآن)، قسم محمد (قرآن)، قضاوت محمد (قرآن)، قطع پیوند با محمد (قرآن)، قلب محمد (قرآن)، قول نیک محمد (قرآن)، قوم محمد (قرآن)، کافران و محمد (قرآن)، کتاب آسمانی محمد (قرآن)، کرامت خدا بر محمد (قرآن)، کفر به محمد (قرآن)، کفرستیزی محمد (قرآن)، کمال محمد (قرآن)، کنیزان محمد (قرآن)، کودکی محمد (قرآن)، کینه به محمد (قرآن)، گمنامی محمد (قرآن)، گناهکاران و محمد (قرآن)، گواهان محمد (قرآن)، گواهی محمد (قرآن)، گوش سپاری به محمد (قرآن)، گوش سپاری محمد (قرآن)، لباس محمد (قرآن)، لجاجت با محمد (قرآن)، لطف خدا به محمد (قرآن)، مالکیت محمد (قرآن)، مبارزه با محمد (قرآن)، مبارزه محمد (قرآن)، مباهله محمد (قرآن)، مجلس محمد (قرآن)، محاربه با محمد (قرآن)، محمد در آخرت (قرآن)، محمد در افق اعلی (قرآن)، محمد در انجیل (قرآن)، محمد در بهشت (قرآن)، محمد در تورات (قرآن)، محمد در سدرةالمنتهی (قرآن)، محمد در غار ثور (قرآن)، محمد در کتب آسمانی (قرآن)، محمد در مدینه (قرآن)، محمد در مکه (قرآن)، محمد قبل از بعثت (قرآن)، محمد و ابراهیم (قرآن)، محمد و اشراف (قرآن)، محمد و اهل کتاب (قرآن)، محمد و انبیاء (قرآن)، محمد و تقیه (قرآن)، محمد و قصه اصحاب کهف (قرآن)، محمد و کافران (قرآن)، محمد و مریم (قرآن)، محمد و مسیحیان (قرآن)، محمد و مشرکان (قرآن)، محمد و منافقان (قرآن)، محمد و یهود (قرآن)، مدارای محمد (قرآن)، مدح محمد (قرآن)، مراقبت از محمد (قرآن)، مسیحیان و محمد (قرآن)، مشاهدات محمد (قرآن)، مشرکان و محمد (قرآن)، معاشرت با محمد (قرآن)، معاشرت محمد (قرآن)، معاهدات محمد (قرآن)، معجزات محمد (قرآن)، معراج محمد (قرآن)، معلم محمد (قرآن)، مقامات محمد (قرآن)، مکذبان محمد (قرآن)، مکر با محمد (قرآن)، ملاقات‌های محمد (قرآن)، منافقان و محمد (قرآن)، منت بر محمد (قرآن)، موعظه‌های محمد (قرآن)، مهربانی محمد (قرآن)، مهمانی محمد (قرآن)، نافرمانی از محمد (قرآن)، نام‌های محمد (قرآن)، نبوت محمد (قرآن)، نجات محمد (قرآن)، نجوا با محمد (قرآن)، نجوای محمد (قرآن)، نسل محمد (قرآن)، نشانه‌های محمد (قرآن)، نصرت محمد (قرآن)، نظارت بر محمد (قرآن)، نظارت محمد (قرآن)، نعمت‌های محمد (قرآن)، نفرین‌های محمد (قرآن)، نگرانی محمد (قرآن)، نماز محمد (قرآن)، نواهی محمد (قرآن)، نیازهای محمد (قرآن)، نیاکان محمد (قرآن)، نیت محمد (قرآن)، وحی به محمد (قرآن)، وظایف محمد (قرآن)، وعده به محمد (قرآن)، وعده‌های محمد (قرآن)، ولایت خدا بر محمد (قرآن)، ولایت محمد (قرآن)، هجرت به سوی محمد (قرآن)، هجرت محمد (قرآن)، هدایتگری محمد (قرآن)، هشدار به محمد (قرآن)، همسران محمد (قرآن)، همنشینی با محمد (قرآن)، یأس محمد (قرآن)، یتیمی محمد (قرآن)، یهود و محمد (قرآن).


۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۴.    
۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۰.    
۳. محمّد/سوره۴۷، آیه۲.    
۴. فتح/سوره۴۸، آیه۲۹.    
۵. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۶. طه/سوره۲۰، آیه۱.    
۷. طه/سوره۲۰، آیه۲.    
۸. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۳۶۷، ح ۷.    
۹. قرطبی، محمد بناحمد، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۱۶۶.    
۱۰. جنّ/سوره۷۲، آیه۱۹.    
۱۱. یس/سوره۳۶، آیه۱.    
۱۲. صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، ص ۲۲، ح ۱.    
۱۳. قرطبی، محمد بناحمد، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۱۶۶.    
۱۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۱۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۶.    
۱۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۵.    
۱۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۰.    
۱۸. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۰.    
۱۹. بقره/سوره۲، آیه۱۱۹.    
۲۰. سبأ/سوره۳۴، آیه۲۸.    
۲۱. بقره/سوره۲، آیه۱۱۹.    
۲۲. سبأ/سوره۳۴، آیه۲۸.    
۲۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۰۷.    
۲۴. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج ۲، ص ۲۸.    
۲۵. آیتی، تاريخ پيامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله، ص ۱.
۲۶. برداشت مزبور از جمله «و من ذرّيّتنا امّةً مسلِمة» وجمله «وابعث فيهم رسولًا منهم» استفاده شده است، با توجه به اينكه مرجع ضمير در «فيهم» ذريّه و مقصود از «رسولًا» طبق روايت نبوى صلى‌الله‌عليه‌وآله پيامبر خاتم است، با اين ضميمه كه ضمير در «منهم» دلالت مى‌كند كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله نيز از ذريّه است. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۹۳.    
۲۷. حج/سوره۲۲، آیه۷۸.    
۲۸. «رسولًا منهم» جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    ، بلد/سوره۹۰، آیه۱.     و بلد/سوره۹۰، آیه۲.    .
۲۹. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴.    
۳۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۳۱. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۳۲. ضحی‌/سوره۹۳، آیه۶.    
۳۳. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج ۱، ص ۵۷۹.    
۳۴. اين در حالى است كه مرحوم كلينى سنّ حضرت را به هنگام وفات مادر، چهار سال ذكر مى‌كند. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۴۳۹.     و مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول، ج ۵، ص ۱۷۸.    
۳۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۳۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۷۸۰.    
۳۷. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج ۵، ص ۳۹.    
۳۸. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج۲۰، ص۱۱۷.    
۳۹. برخى ديگر معتقدند كه اوّلين سوره فاتحةالكتاب بوده است و بعضى ديگر سوره مدّثر را اوّلين سوره نازل شده بر پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله دانسته‌اند. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج۲۰، ص۱۱۷.     و طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۷۸۰.    .
۴۰. شعراء/سوره۲۶، آیه۲۱۴.    
۴۱. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۴۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۰.    
۴۳. «و آخرين منهم لمّا يلحقوا بهم» جمعه/سوره۶۲، آیه۲.     و جمعه/سوره۶۲، آیه۳.    .
۴۴. قلم/سوره۶۸، آیه۴.    
۴۵. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۹.    
۴۶. فتح/سوره۴۸، آیه۲۹.    
۴۷. نساء/سوره۴، آیه۱۰۲.    
۴۸. بقره/سوره۲، آیه۲۰۱.    
۴۹. انشراح/سوره۹۴، آیه۱.    
۵۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۱.    
۵۱. بقره/سوره۲، آیه۲۳.    
۵۲. بقره/سوره۲، آیه۲۴.    
۵۳. یونس/سوره۱۰، آیه۳۸.    
۵۴. هود/سوره۱۱، آیه۳.    
۵۵. هود/سوره۱۱، آیه۴.    
۵۶. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۸.    
۵۷. قصص/سوره۲۸، آیه۴۹.    
۵۸. قصص/سوره۲۸، آیه۵۰.    
۵۹. طور/سوره۵۲، آیه۳۴.    
۶۰. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۶۱. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۶۲. نجم/سوره۵۳، آیه۸.    
۶۳. نجم/سوره۵۳، آیه۱۰.    
۶۴. قلم/سوره۶۸، آیه۵۱.    
۶۵. یونس/سوره۱۰، آیه۲.    
۶۶. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۳.    
۶۷. ص/سوره۳۸، آیه۴.    
۶۸. طور/سوره۵۲، آیه۲۹.    
۶۹. توبه/سوره۴۰، آیه۹.    
۷۰. محمّد/سوره۴۷، آیه۱۳.    
۷۱. ممتحنه/سوره۶۰، آیه۱.    
۷۲. نصر/سوره۱۱۰، آیه۲.    
۷۳. بر اساس روايات نقل شده از شيعه و اهل سنت، مقصوداز «بلّغ ما انزل اليك» مقام ولايت و امامت على عليه‌السلام است. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص ۳۴۴.     سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج ۳، ص ۱۱۷.     و مقصود از «اليوم يئس الذين كفروا» نيز در رابطه با نصب امام على عليه‌السلام به امامت مى‌باشد. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج ۳، ص ۱۹.    ،حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ج ۱، ص ۲۰۰- ۲۰۶.    ، طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۲۴۵-۲۴۶.    .
۷۴. انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۵.    
۷۵. زمر/سوره۳۹، آیه۳۰.    
۷۶. آل عمران/سوره۳، آیه۱۴۴.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۲۵، برگرفته از مقاله «محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    


رده‌های این صفحه : محمد بن عبدالله | موضوعات قرآنی




جعبه ابزار