غدوه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَدوَه زمان بین
طلوع فجر و بر آمدن
آفتاب ، و زمان بین طلوع فجر و
زوال (
وقت نماز ظهر )، مقابل
روحه است.
از
احکام آن به معنای نخست در باب
طهارت سخن گفته‌اند.
بنابر قول به
نجس شدن
آب چاه به صرف ملاقات با نجاست، در صورتی که نجاست از نوع
شراب یا منی باشد، برای
تطهیر چاه باید همه
آب آن را بکشند، مگر آن‌که غیر ممکن یا بسیار دشوار باشد که در این صورت
تراوح واجب می‌شود.
در تراوح باید دست کم چهار
مرد ، دو به دو و به نوبت از غدوه تا
عشیه آب چاه را بکشند.
غدوه هرچند به زمان بین طلوع فجر (وقت نماز صبح) و
طلوع آفتاب تعریف شده است، لیکن طلوع فجر را آغاز کشیدن آب از چاه دانسته‌اند.
برخی، غدوه را به آغاز روز (طلوع فجر) و نه فاصله زمانی بین طلوع فجر و برآمدن آفتاب تعریف کرده و کلمات فقهایی را که به «غدوه تا غروب» تعبیر کرده‌اند به همین معنا گرفته‌اند.
واحدی برای تعیین مقدار
مسافت است. در گذشته، سیر متعارف کاروانها و مسافران در روز، هشت
فرسخ بوده است. غدوه زمان بین طلوع فجر و زوال خورشید می‌باشد که معادل چهار فرسخ است و کاروانها در نصف روز این مسافت را می‌پیمودند. از آن در باب
تجارت سخن گفته‌اند. تلقّی رُکبان؛ یعنی بیرون رفتن از شهر به منظور استقبال کاروانهای تجارتی بیرون شهر، به
قول مشهور مکروه است.
در
روایات ،
حدّ تلقّی رکبان که از آن
نهی شده، کمتر از یک غدوه یا یک
روحه ذکر شده است.
بنابراین، چنانچه مقدار خروج بیش‌تر از یک غدوه (چهار فرسخ) باشد، مصداق
سفر خواهد بود و تلقی رکبان به شمار نمی‌رود؛ لیکن در این‌که حدّ اکثر تلقّی چهار فرسخ (یک غدوه) است یا کمتر از آن بر حسب اختلاف روایات اختلاف می‌باشد. مشهور قائل به
قول نخست‌اند
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۵۳۷، برگرفته از مقاله «غدوه».
