سوره نحل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سوره نحل،
سوره شانزدهم
قرآن کریم بوده و در
مکه نازل شده است.
زنبور عسل و خانه سازی آن در کوه و تهیه
عسل از میوه‌ها و گل‌ها و شفابخش بودن عسل و الهام خدایی به زنبور در این تدبیرها و نقشه‌ها، در
آیات ۶۸
و ۶۹
این
سوره بیان شده است؛ به این دلیل
سوره را «نحل» نامیده‌اند.
نام دیگر این
سوره «
نعم » و «
نعیم » است؛ زیرا نعمت‌های فراوان زمینی و آسمانی
خدا،
وحی،
بعثت،
قیامت، بطلان عقاید
مشرکان،
کیفر اقوام و… از دیگر موضوعات این
سوره است.
غرض سوره امر به
صبر و
وعده نیکو بر صبر در راه خدا و خبر دادن به نزدیک شدن امر خداست، که عبارتست از: غلبه
دین حق بر
باطل و بر
کفار، که خدای تعالی این معنا را با بیان این که: تنها خدای تعالی اله معبود است نه دیگری چون تدبیر
عالم مانند خلقتش قائم به او است و نیز همه نعمت‌ها به او منتهی می‌گردد و هیچ یک از آنها مصنوع غیر او نیست نتیجه می‌گیرد. پس
واجب است همان خدا به تنهایی
عبادت شود و همچنین با بیان اینکه: دین حق از خدا است پس واجب است که غیر دین او دینی و قانونی دیگر
تشریع نشود و باز با بیان اموری از دین الهی، توضیح می‌دهد.
این، آن
غرضی است که معظم
آیات این
سوره آن را دنبال نموده و با بیان‌های مختلفی تعقیب می‌نماید، در ضمن بیان این
غرض، آیاتی هم هست که مساله
هجرت و پاره‌ای مطالب مناسب با آن را ایراد می‌نماید.
۱. این
سوره ۱۲۸
آیه، ۲۸۴۰ کلمه و ۷۷۰۷ حرف دارد.
۲. هفتادمین
سوره در ترتیب نزول، و شانزدهمین
سوره در
مصحف شریف است.
۳. پس از
سوره کهف و پیش از
سوره نوح در مکه نازل شد؛ به جز سه آیه آخر آن؛ ولی برخی از
مفسران معتقدند چهل آیه اول این
سوره در مکه و بقیه در
مدینه نازل شده است.
۴. از نظر کمیت از
سور مئین است.
۵. آیه ۴۹
آن
سجده مستحب دارد.
۶. سه یا چهار آیه
منسوخ دارد.
حرمت
شراب، گوشت
میته، گوشت
خوک، خوردن
خون، گوشت حیوانی که بدون ذکر نام خدا
ذبح شود، جواز اکل
محرمات در صورت اضطرار،
استعاذه در
تلاوت قرآن و
وجوب عمل به
عقود و قراردادها، احکام فقهی این
سوره است.
۱. زندگی زنبور عسل و فواید عسل؛
۲. ذکر نعمت‌های
خداوند همانند انواع طیبات، گیاهان، میوه‌ها و…؛
۳. خداشناسی؛
۴.
معاد و
بهشت و
جهنم؛
۵.
هجرت و
جهاد؛
۶.
بعثت انبیا و اهداف آنان.
فرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «سوره نحل».
