• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وَفْز (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَفْز (بر وزن عقل؛ به فتح واو و سکون فاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای عجله است. از این مادّه دو مورد در نهج‌البلاغه آمده است.



وَفْربه معنای عجله است.


مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده‌اند به شرح ذیل می‌باشند.

۲.۱ - خطبه ۷۲

امام علی (علیه‌السلام) در در وصف رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمود: «وَ الْمُعْلِنِ الْحَقَّ بِالْحَقِّ وَ الدّافِعِ جَیْشاتِ الْأَباطیلِ وَ الدّامِغِ صَوْلاتِ الْأَضالیلِ کَما حُمِّلَ فَاضْطَلَعَ قائِماً بِأَمْرِکَ مُسْتَوْفِزاً فی مَرْضاتِکَ غَیْرَ ناکِلٍ.»«دین‌حق را به حق آشكار كرد، از نادرستی‌ها و باطل‌هايى كه سرو صدا به راه انداخته بودند جلوگيرى نمود، و صولت گمراهی‌ها را در هم شكست، همان‌طور كه با تمام قدرت، سنگينى بار رسالت را تحمّل كرد، و به فرمانت قیام نمود، و به سرعت در راه رضا و خشنوديت گام برداشت، و حتّى یک قدم هم عقب‌گرد نكرد.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۱۳۲

درباره دنیا فرموده: «فَاهْتَبِلوا هَبَلَها، وَاعْمَلوا لِلْجَنَّةِ عَمَلَها، فَإِنَّ الدُّنْيا لَمْ تُخْلَقْ لَكُمْ دارَ مُقام، بَلْ خُلِقَتْ لَكُمْ مَجازاً لِتَزَوَّدوا مِنْها الاَعْمالَ إِلَى دارِ الْقَرارِ; فَكونوا مِنْها عَلى أَوْفاز، وَقَرِّبوا الظُّهورَ لِلزِّيالِ.»«پس در بدست آوردن بهره‌هاى تقوا فرصت را غنیمت شمريد و براى وصول به بهشت جاويدان عملى شايسته آن انجام دهيد، چه اين كه دنيا براى سكونت هميشگى شما خلق نگرديده‌ بلكه آن را در گذرگاه شما ساخته‌اند تا اعمال صالح را به عنوان زاد و توشه در مسير سراى ديگر از آن فراهم سازيد. پس با عجله آماده كوچ كردن از آن باشيد و مركب‌ها را براى حركت مهيّا كنيد.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۳ - تعداد کاربردها

از این مادّه دو مورد در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۵۲.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۴۰.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۸۰۲.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۱۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۱، خطبه۷۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۴.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۲۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۱۸۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۹۶.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۳۵.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۵.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۲.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۰، خطبه ۱۳۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۷، خطبه ۱۳۲.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۷۵.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۷۹.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۵، ص۴۴۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۹۴.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۶۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وفز»، ج۲، ص۱۱۵۲.    






جعبه ابزار