• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَقْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَقْر (به فتح عین و سکون قاف) از واژگان قرآن کریم به معنای بريدن است.
عُقْر (بر وزن قُفْل) به معناى اصل است.



عَقْر به معنای بريدن است.
«عَقَرَ الْكَلْبَ وَ الْفَرَسَ وَ الْإِبِلَ: قَطَعَ قَوائِمَها بِالسَّيْفِ.»
طبرسی و راغب گفته‌اند: عُقْر (بر وزن قُفْل) بمعنى اصل است، «عَقَرْتُ‌ النَّخْلَ» خرما را از بيخش بريدم.


به موردی از عَقْر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - فَعَقَرُوا (آیه ۷۷ سوره اعراف)

(فَعَقَرُوا النَّاقَةَ وَ عَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ‌)
«پس شتر را پى كردند و بكشتند و از دستور پروردگارشان سرپيچى كردند.»
(عَقَرُوا) ظاهرا اشاره است كه كشتن شتر با قطع پاهايش بوده است.


به موردی که در نهج البلاغه به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۳.۱ - خطبه ۲۷

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) فرموده: «وَ اللَّهِ مَا غُزِيَ قَوْمٌ‌ فِى‌ عُقْرِ دَارِهِمْ إِلَّا ذَلُّوا»
«هيچ قومى در اصل و وسط ديارشان جنگيده نشدند مگر ذليل شدند.»
اين حدیث در مفردات و نهایه نيز آمده است‌.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۷۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، تفسیر مجمع البحرین، ج۳، ص۴۰۹.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۰۰.    
۵. طبرسی، مجمع البیان، ج۷، ص۳۴۶.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۷۷.    
۷. اعراف/سوره۷، آیه۷۷.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۲۲.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۲۲۹.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۸۲.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۱۵۸.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۷۹.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۳۶۷.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۸، خطبه ۲۷.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۶۴، خطبه ۲۷.    
۱۶. صالح، صبحی نهج البلاغه، ص۶۹، خطبه ۲۷.    
۱۷. نهج البلاغه، ترجمه مکارم شیرازی، خطبه۲۷، ص۷۴.    
۱۸. ابن اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۳، ص۲۷۱.    
۱۹. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۷۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عقر»، ج۵، ص۲۷.    






جعبه ابزار