صَغْو (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَغْو (به فتح صاد و سکون غین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
میل و انحراف است.
اِصْغاء (به کسر همزه و سکون صاد) به معنای گوش دادن و
استماع در حقيقت میل کردن گوش به طرف گوینده است.
شش مورد از اين ماده در «
نهج البلاغه» به كار رفته است.
صَغْو به معنای میل و انحراف آمده است.
«
صَغَت النُّجوم صغوا: مالَت لِلغُروب.»
اِصْغاء به معنای گوش دادن و استماع در حقيقت میل کردن گوش به طرف گوینده است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با شورای شش نفره که
سعد وقاص به آن حضرت
رأی نداد فرمود:
«فَصَغا رَجُلُ مِنْهُمْ لِضِغْنِه وَ مالَ الاْخَرُ لِصِهْرهِ مَعَ هَن وَ هَن.» «مردی از آن‌ها (سعد وقاص) از من منحرف شد به علت عداوتی که به من داشت و دیگری (
عبد الرحمن بن عوف که
شوهر ناخواهری
عثمان بود) به علت داماد بودن به طرف دیگر میل کرد با قضایای دیگری که خوب نیست بگویم.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره
عقیل كه از
بیت المال مى‌خواست فرموده:
«فأَصْغَيْتُ إِلَيْهِ سَمعی.» (من به او گوش فرا دادم.)
آن حضرت به
مالک اشتر می‌نویسد:
«وَ إِنَّما عَمودُ الدّينِ... الْعامَّةُ مِنَ الاُْمَّةِ فَلْيَكُنْ صِغْوُکَ لَهُمْ وَ مَيْلُکَ مَعَهُمْ.» «ستون
دین... عامّه مردم از
مسلمین است؛ توجّه تو به آن‌ها و میلت با آن‌ها باشد.»
امیرالمومنین (علیه‌السلام) فرموده:
«وَ إِذا مَرّوا بِآيَة فيها تَخْويفٌ أَصْغَوْا إِلَيْها مَسامِعَ قُلوبِهِمْ.» (و هر گاه به آيه‌اى برخورد كنند كه در آن
بیم باشد، گوش‌هاى دل خويشتن را براى شنيدن آن باز مى‌كنند.)
امام (علیه‌السلام) درباره خودش فرمود:
«وَ لَمْ أُصْغِ إِلَى قَوْلِ الْقائِلِ.» (و به سخن اين و آن و
سرزنش سرزنش كنندگان گوش فرا نخواهم داد.)
این ماده شش بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صغو»، ج۲، ص۶۳۸.
