• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سُحْت (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَحْت (به فتح سین و سکون حاء) به معنای استیصال و از بین بردن و سُحْت (به ضم سین و سکون حاء) به معنای شیء مستأصل‌شونده از واژگان قرآن کریم هستند.



سَحْت به فتح (س) به معنای استیصال و از بين بردن است. ثلاثی و مزید آن به یک معنى است در مجمع آمده «أَصْلُ‌ السُّحْتِ‌ الِاسْتِيصَالُ يُقَالُ‌ سَحَتَهُ‌ و أَسْحَتَهُ‌ أي اسْتَاْصَلَهُ»

۱.۱ - کاربردها

(لا تَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ كَذِباً فَيُسْحِتَكُمْ‌ بِعَذابٍ ...) «به خدا دروغ نبنديد و گرنه شما را با عذاب مخصوصى مستأصل و ريشه‌كن می‌كند.»


سُحْت‌ به ضمّ (س) اسم مصدر و شى‌ء مستأصل‌شونده است راغب آن را پوستی كه مستأصل شود گفته است.

۱.۱ - کاربردها

اين كلمه سه بار در قرآن آمده و همه در سوره مائده آيات ۴۲، ۶۲، ۶۳ است‌. (سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ‌ لِلسُّحْتِ‌ ...) (آنها با دقت به سخنان تو گوش مى‌دهند تا دستاويزى پيدا كنند و آن را تکذیب نمايند؛ و بسيار مال حرام مى‌خورند....)
مراد از سحت در آيات فوق حرام است. راغب علت تسميه را چنين گويد: گوئى حرام دين و مروت شخص را از بين می‌برد روايت شده‌ «كَسْبُ الْحَجَّامِ سُحْتٌ».
اين بواسطه حرام بودن نيست بلكه بعلت بردن مروت و مردانگى است. طبرسی (ره) در علت تسميه سه قول نقل كرده اولى قول زجّاج است كه حرام سبب استيصال و هلاكت است. دوّمى قول جبائى كه در حرام بركتى نيست و مستأصل شده ريشه كن می‌گردد. سومى قول راغب است كه از خليل نقل می‌كند.
از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل شده سحت رشوه گرفتن در قضاوت است. و نيز به قيمت سگ، اجرت زانیه، قيمت مشروب، اکل مال یتیم، و ربا و غيره سحت اطلاق شده به مجمع البيان ذيل آيه فوق و تفسیر عیّاشی و غيره رجوع كنيد.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۳۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۹.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۲۰۴.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،ج۳، ص۳۰۳.    
۵. طه/سوره۲۰، آیه۶۱.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۹.    
۷. مائده/سوره۵، آیه۴۲.    
۸. مائده/سوره۵، آیه۶۲.    
۹. مائده/سوره۵، آیه۶۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۱۵.    
۱۱. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۰۰.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،ج۳، ص۳۰۴.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن،ج۳، ص۳۰۳.    
۱۴. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۳۱۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سحت»، ج۳، ص۲۳۷.    






جعبه ابزار