• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَبْعاً مِنَ الْمَثٰانی (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَبْعاً مِنَ الْمَثٰانی:(آتَيْناكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثاني)
«سَبْعاً مِنَ الْمَثٰانی» «سَبْعاً» به معنای هفت، و «مَثٰانی»به معنى دوتاها است.
بيشتر مفسران و روايات، «سَبْعاً مِنَ الْمَثانی‌» را کنایه از سوره حمد گرفته‌اند، زيرا سوره حمد بنا بر معروف، هفت آیه است و از اين نظر كه به خاطر اهميت اين سوره و عظمت محتوايش دو بار بر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) نازل گرديده و يا اين‌كه از دو بخش تشكيل شده (نيمى از آن حمد و ثناى خدا است و نيمى از آن تقاضاهاى بندگان است) و يا اين‌كه دو بار در هر نماز خوانده مى‌شود، به اين جهات، کلمه مثانی يعنى دو تاها بر آن اطلاق شده است‌.



به موردی از کاربرد «سَبْعاً مِنَ الْمَثٰانی» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - سَبْعاً مِنَ الْمَثٰانی (آیه ۸۷ سوره حجر)

(وَ لَقَدْ آتَيْناكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثاني وَ الْقُرْآنَ الْعَظيمَ) «ما به تو سوره حمد و قرآن عظیم داديم.»

۱.۲ - سَبْعاً مِنَ الْمَثٰانی در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرمایند: (وَ لَقَدْ آتَيْناكَ سَبْعاً مِنَ الْمَثاني وَ الْقُرْآنَ الْعَظيمَ) سبع مثانى بطورى كه در روايات زيادى از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) وارد شده و به وسيله امامان اهل بیت (علیهم‌السلام) تفسیر شده سوره حمد است‌، و با بودن اين همه روايات، ديگر نبايد اعتنايى به گفته بعضى‌ كرد كه گفته‌اند: مقصود از آن، هفت سوره طولانى است. و آن بعضى‌ ديگر كه گفته‌اند: مراد از آن، حم هاى هفت‌گانه است. و بعضى‌ ديگر كه گفته‌اند: مقصود از آن، هفت صحيفه‌ايست كه از آسمان بر انبياء نازل شده. زيرا اين اقوال نه دليلى از کتاب خدا دارد و نه از سنت.

۱. حجر/سوره۱۵، آیه۸۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۴.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۳۴۳.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۱۲۹.    
۵. حجر/سوره۱۵، آیه۸۷.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۶.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۲۸۱.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۹۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۱۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۳۰.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سبع مثانی»، ص ۳۰۰.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره حجر | لغات قرآن




جعبه ابزار