تبدل اعمال (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در آیاتی از
قرآن کریم به
تبدّل اعمال به یکدیگر اشاره شده است که از جمله احکام اعمال است. اعمال یا
فاسد است و یا
صالح، و انسان با توجه به نوع عمل سنجش می‌شود.
به موجب
(فَاُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ) (... كه
خداوند سیئات آنان را به
حسنات مبدّل مى‌كند.)
تبدّل اعمال به یکدیگر از جمله احکام اعمال است که در «توبه»
مقداری درباره آن بحث شد.
(اِنَّهُ لَیْسَ مِنْ اَهْلِکَ اِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ) (فرمود: «اى
نوح! او از خاندان تو نيست؛ او عمل غيرصالحى است (فرد ناشايسته‌اى است))
آیه درباره
پسر نوح (علیه‌السّلام) است که غرق گردید، خدا وعده کرده بود که اهل
نوح را نجات دهد پس از نشست
طوفان نوح به خدا عرض کرد:
(اِنَّ ابْنِی مِنْ اَهْلِی وَ اِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُ) «پسرم از اهل من است مطابق وعده تو می‌بایست غرق نشود.»
خدا در جواب فرمود: او از اهل تو نیست. بعضی از بزرگان گفته‌اند: یعنی او از اهل تو که مشمول وعده نجات‌اند نیست. ولی ما در این باره تحقیقی داریم که در «اهل» گذشته به آنجا رجوع شود.
جمله
(اِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ) می‌شود گفت از باب
مبالغه است مثل «زیدٌ عَدْلٌ» و «فَانَّما هِیَ اقْبالٌ وَ ادْبارٌ» دنیا یکپارچه
اقبال و
ادبار است. این جمله دلیل خروج
پسر نوح از اهل
نوح (علیه‌السّلام) است.
روایات نیز مؤید آن است ولی به نظرم مبالغه نیست بلکه در منطق الهی سنجش انسان فقط عمل است نه گوشت و پوست و انسان دو قسم است
عمل صالح و
عمل فاسد و جز این دو نیست.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «تبدل اعمال»، ج۵، ص۵۱-۵۲.
