تاثیر اعمال در یکدیگر (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از احکام اعمال،
تاثیر اعمال در یکدیگر است که در
قرآن کریم به آن اشاره شده است. اعمال نیک در اثر بعضی از عوامل
حبط و بیاثر میگردند، در مقابل اعمال بد نیز در اثر اعمال نیک از بین میروند. یکی دیگر از احکام، مراعی و مشروط بودن اعمال تا دم
مرگ است. آنانکه کارهای نیک انجام دادهاند در صورتی فاعل آنها
اهل بهشت میشود که تا آخر عمر بر
ایمان خود ثابت قدم بماند و اگر به عوامل دیگر اعمالش حبط شود دیگر سودی به حال وی نخواهند داشت.
در «حبط» روشن شد که اعمال نیک در اثر بعضی از عوامل حبط و بیاثر میگردند، در مقابل اعمال بد نیز در اثر اعمال نیک از بین میروند
(وَ اَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ اِنَّ الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ...) (در دو طرف روز، و اوايل شب،
نماز را برپا دار؛ چرا كه
حسنات،
سیّئات و آثار آنها را از بين مىبرند.)
آیه صریح است در اینکه حسنات، سیّئات را از بین میبرند و ظاهرا
توبه هم شرط نیست که توبه به تنهائی مکفّر و از بین برنده گناه است؛ ایضا:
(اِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ) (اگر از گناهان بزرگى كه از آن نهى مىشويد پرهيز كنيد، گناهان كوچك شما را مىپوشانيم.)
که ظهورش در مکفّر بودن اجتناب از کبائر است نسبت به صغائر بیآنکه توبه شرط باشد ایضا رجوع شود به «بوء»
و روایاتی که ذیل آیه اول نقل شده است.
از احکام دیگر اعمال آنکه اعمال تا دم مرگ مراعی و مشروطند. آنانکه کارهای نیک انجام دادهاند در صورتی عامل آنها اهل بهشت میشود که تا آخر عمر و از اهل ایمان باشد و اگر
کافر و
مشرک گردید یا به عوامل دیگر اعمالش حبط شد دیگر سودی به حال وی نخواهند داشت. ظاهرا اعمال نیک
مرتدّ به حالت نیمه حبط در میآیند که اگر بعدا ایمان آورد زنده شده و عامل را اهل بهشت میکنند.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «تاثیر اعمال در یکدیگر»، ج۵، ص۵۱.