شرطصحتعبادت، نیت به معنای قصد انجام عمل به عنوان امتثال و تقرب به خداوند است. اگر غرض از امتثال، تحصیل ثواب و رفع عقاب باشد- به این معنا که داعی بر امتثال، امید داشتن به ثواب الهی و رهایی از عقاب باشد- نیتصحیح است، ولی اگر به قصد معاوضه و داد و ستد باشد، صحت آن مورد اشکال قرار گرفته است.
کسی که وظیفهاش تیمم است، در این که در وسعت وقت میتواند تیمم کند و نماز بخواند یا آن که باید تا آخر وقت صبر کند و یا وجوب صبر منوط به امید داشتن به زوالعذر تا پایان وقت است و در صورت علم به عدم زوال، مبادرت به تیمم جایز است، اختلاف میباشد.
بر بستانکارانمستحب است هنگام فروش مالمفلّس، برای افزایش قیمتکالا حضور داشته باشند. برخی در صورت امید داشتن به افزایش قیمت به واسطه حضور طلبکاران، حضور آنان را واجب دانستهاند.
به قول مشهور، اگر انجام حج با مانعی برخورد کند و امیدی به برطرف شدن آن نباشد، در صورت استقرار حج (وجوب آن در سالهای قبل) بر وی واجب است برای حج نایب بگیرد و اگر با امید داشتن به زوالعذر نایب بگیرد، کفایت نمیکند و بعد از زوال عذر باید، خود، حج بگزارد.
بر کسی که برای وضو یا غسل جهت خواندن نماز، آب در اختیار ندارد، واجب است جست و جو کند. وجوب جستجو مشروط به امیدواری دستیابی به آب است و در فرض ناامیدی، جستجو واجب نیست.
