• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آزمودن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: فتن (مفردات‌قرآن).

امتحان کردن و سنجیدن را آزمودن می‌گویند. آزمودن از راههای شناخت موضوعات دارای حکم شرعی است که فقیهان از آن به مناسبت در ابوابی مانند اجتهاد و تقلید، طهارت، تجارت، حجر، قضاء و دیات سخن گفته‌اند.



آنچه آزموده می‌شود یا کالا است یا حیوان و یا انسان.

۱.۱ - آزمودن کالا

آزمودن کالا، مانند چشیدن یا بوییدن کالایی که برای مزه یا بوی آن خریداری می‌شود.

۱.۲ - آزمودن حیوان

آزمودن حیوان، مانند سه روز دوشیدن برای تشخیص شیرده بودن حیوانی که به این عنوان خریداری شده است.

۱.۳ - موارد آزمودن انسان

موارد آزمودن انسان در مباحث گوناگون مطرح است که در ذیل بیان می‌شود.

۱.۳.۱ - آزمودن قاضی

آزمودن قاضی در مسائل علمی قضاوت، جهت به‌دست آوردن قوّه اجتهاد وی است.

۱.۳.۲ - آزمودن کودک

آزمودن کودک پس از بلوغ برای رفع ممنوعیّت تصرف وی در اموالش با اموری که بر زیرکی او در معامله و فریب نخوردن و پرهیز از اسراف دلالت می‌کند.

۱.۳.۳ - آزمودن مجنی عنه

در صورتی که جانی، مجنیّ علیه را در از بین رفتن قوّه شنوایی تکذیب کند، مجنیّ علیه هنگام غفلت با صدای بلند آزمایش می‌شود.

۱.۳.۴ - آزمودن در نسبت فرزندی

نسبت فرزندی یا نفی آن و همچنین زنا با آزمایشهای طبّی ثابت نمی‌شود.

۱.۳.۵ - آزمایش دارو بر بیمار

آزمایش دارو بر روی بیمار ـ خواه به روش دارو درمانی یا دارو نمایی ـ درصورتی که برای بیمار زیان داشته باشد یا موجب کندی روند بهبود وی گردد جایز نیست، حتّی اگر غرض، پیشرفت دانش پزشکی در زمینه کشف داروی جدید باشد. برخی با رضایت بیمار، آن را جایز دانسته‌اند. البتّه با نداشتن ضرر قابل اعتنا نزد عقلا، با اجازه بیمار بدون اشکال است.
[۷] استفتائات قوّه قضاییه، ص۱۳۲.
[۸] مجموعه آرای فقهی ـ قضایی در امور کیفری، ج۱، ۲۶۳ـ۲۶۴.



۱. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۳۳.    
۲. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۳، ص۲۶۷.    
۳. طباطبایی یزدی، محمد کاظم، تکملة العروة الوثقی، ج۲، ص۱۳.    
۴. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۶، ص۵۱.    
۵. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۳، ص۲۹۸.    
۶. تبریزی، جواد، صراط النجاة، ج۱، ص۳۵۲.    
۷. استفتائات قوّه قضاییه، ص۱۳۲.
۸. مجموعه آرای فقهی ـ قضایی در امور کیفری، ج۱، ۲۶۳ـ۲۶۴.



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۱۳۷-۱۳۸.    


رده‌های این صفحه : طهارت | فقه | قضاوت




جعبه ابزار