وجود امام مهدی در پرتو عقل (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«وجود امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در پرتو عقل» اثر
فارسی علی اصغر رضوانی، از مجموعه کتب «سلسله مباحث
مهدویت» بوده که در پی اثبات عقلی وجود مبارک
امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف است.
کتاب با مقدمه مؤلف در اشاره به تفاوت
اعتقاد شیعه و
عامه نسبت به مساله
امامت، آغاز شده و مباحث ادله
کلامی،
فلسفی،
عرفانی، تجربی و عقلی موجود برای ضرورت وجود
امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را ارائه کرده است.
براهینی که مؤلف برای اثبات مدعای خویش استفاده کرده؛ عبارتند از:
۱- «
برهان لطف»: وجود
امام علیه‌السّلام گرچه از دیدگان مردم غایب است؛ ولی دارای الطافی است که نویسنده آن‌ها را توضیح داده است؛ از جمله:
- حراست از
دین خداوند -
تربیت نفوس مستعد
- سبب بقاء
مذهب - تاثیر وجود
الگو در پیشرفت
بشر ۲- «
لطف»: برای اثبات
امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف با این
برهان، سه مقدمه ذکر شده است:
- از جمله تمایلات غریزی و
فطری انسان، تمایلات عالی از قبیل حقیقت جویی و یافتن
کمال مطلق است.
- برای رسیدن به کمال مطلق، احتیاج به واسطه‌ای است که خود، سفر کمال را طی کرده باشد.
- اگر
میل و
غریزه به چیزی در انسان وجود دارد، باید آن چیز در خارج موجود باشد.
۳- «
مظهر جامع»: این برهان نیز با ذکر مقدماتی تشریح شده است:
-
انسان کامل دارای مقامی است که هیچ موجودی هم وزن آن نیست.
-
ذات واجب به هیچ وصفی محدود نمی‌شود.
-
هویت مطلقه خداوند چون در مقام ظهور، احکام وحدت بر آن غلبه دارد، لذا کثرت نه تنها مقهور بلکه محو می‌گردد.
۴- قبل از تبیین «
علت غایی» به مساله
غایت مندی افعال خداوند که دخالت تامی در این برهان دارد، اشاره شده است.
۵- در «
واسطه فیض»، نویسنده به دنبال اثبات این است که
فیض الهی به موجودات، به جهت لزوم سنخیت بین مفیض و مفاض علیه، بدون واسطه انجام نمی‌پذیرد و واسطه
فیض نیز فیض، بلکه حقیقت و جوهر فیض است.
۶- «
امکان اشرف»: مؤلف معتقد است،
حکما قاعده‌ای دارند به نام
قاعده امکان اشرف که در ابتدا توسط
اشراقیین تاسیس گشت؛ ولی بعدا به دست
مشائین رسید و با اقامه
دلیل، برهانی شد؛ اما وی بر این باور است که باید این قاعده را ممکن اشرف نامید؛ زیرا اشرفیت و اخسیت، عارض بر ممکن و از حالات آن است نه امکان.
۷- «
عنایت»:
خداوند برای کمال هر موجودی، همه نوع ابزار را در اختیارش قرار داده و چگونه ممکن است، انسان از این قانون استثناء شده و ارتقای معنوی او نادیده گرفته شود.
دیگر براهین استفاده شده، عبارتند از:
تجلی اعظم،
تقابل قطبین،
عدم تبعیض در فیض،
استقراء تام،
لزوم عقل بالفعل و
حساب تراکم احتمالات.
فهرست مطالب در ابتدای کتاب آمده است.
پاورقی‌ها به ذکر منابع اختصاص دارد.
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
