نَکْث (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَکْث (به فتح نون و سکون کاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای شكستن است.
نَکْث نظير نقض است مانند شكستن عهد است.
این کلمه هشت بار در
نهج البلاغه آمده است.
نَکْث:
به معنای شكستن است.
نَکْث نظير نقض است مانند شكستن عهد است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) درباره
طلحه و
زبیر فرموده:
«اللَّهُمَّ إنَّهُما قَطَعاني وَ ظَلَماني، وَ نَكَثا بَيْعَتِي، وَ أَلَّبا النّاسَ عَلَيَّ، فاحْلُلْ ما عَقَدا.» «
خدا آن دو طاعت مرا قطع كرده، مرا
ظلم كردند،
بیعت مرا شكستند، مردم را بر من فاسد كردند، خدا كارشان را سست كن.»
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
عثمان بن عفان فرموده:
«إِلَى أَنِ انْتَكَثَ عَلَيْهِ فَتْلُهُ وَ أَجْهَزَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ وَ كَبَتْ بِهِ بِطْنَتُهُ.» يعنى «عثمان همان‌طور در شكم‌پرستى خود بود تا اينكه بافته‌اش باز شد، و كارش
مرگ او را آماده كرد، و پر خوريش نگون‌سارش نمود.»
انتكاث: شكسته شدن و باز شدن بافته است.
حضرت
ناکثون در زبان
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) در زبان آن حضرت، طلحه و زبير و اهل
بصره‌اند كه بيعت آن حضرت را شكستند، می‌فرماید:
«فَأَمّا النّاكِثونَ فَقَدْ قاتَلْتُ، وَ أَمّا الْقاسِطونَ فَقَدْ جاهَدْتُ، وَ أَمّا الْمارِقَةُ فَقَدْ دَوَّخْتُ.» «امّا
ناکثین (پيمان شكنان) من با آنها نبرد كردم، امّا
قاسطین (متجاوزان) با آنها جهاد نمودم و امّا
مارقین (خارج شوندگان از دين) آنان را بر خاک مذلّت نشاندم.»
این کلمه هشت بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نقض»، ج۲، ص۱۰۶۴.
